Çocuk, anne karnından başlayıp, sürekli bir değişim içinde gelişir. Gelişirken büyür, çevresini ve dünyayı keşfeder, insanlarla ilişki kurar. Yüz yüze geldiği sorunları çözmeye çalışır ve duygulanır. Yani sevinir, üzülür, coşar, ağlar ve mutsuzluk hisseder.
Kısacası; çocuğun gelişmesi, bedeninde, zihninde, duygularında ve davranışlarında kendini şekillendirir.
Çocuğun gelişimini incelemek pek çok açıdan faydalıdır. Gelişim belirli ve çeşitli dönemlerden oluşur. Yapılan araştırmalar sonucunda, belli gelişim dönemlerinde ortak davranış kalıplarının olduğu ortaya çıkmıştır. Örneğin, 3 ila 4 yaş çocuklarına okuma yazma öğretmeye çalışmak boşuna bir çabadır. Çünkü çocuk belli bir olgunlaşma aşamasından geçmeden belli becerileri kazanamaz. Buna mukabil dört yaş çocuğu sayı sayamaz, renkleri ayırt edemezken en güç şarkıları öğrenebilir.
Erişkinlerin zorlandığı, güçlükle öğrendikleri bir yabancı dili, o dilin konuşulduğu ortamda çok kısa sürede öğrenebilirler. Konuşma yeteneğinin gelişmesi de beynin belli bir olgunluk düzeyine ulaşmasına bağlıdır. Beş aylık bir bebeğe ne kadar uğraşılırsa uğraşılsın konuşma öğretilemez, ancak 8 ila 9 aydan sonra bebek duyduklarını yinelemeye, tekrar etmeye ve kapmaya başlar. Çocuk bu dönemde ilgi, sevgi ve uyarılmadan yoksun kalırsa yetenekler körelir. Daha da geç kalınırsa konuşma açığı kapatılamaz. Çocuğun öğrenmeye elverişli olduğu bu dönemler ihmal edilir ve kaçırılırsa yetenekler gerektiği gibi açılıp serpilmez. Buna ‘’Kritik dönem’’ denir.
Değerli Anne Babalar!
İşte bu gelişim ve değişim aşamalarını bilirseniz, çocuğun davranışlarının sebeplerini, nedenlerini düşünebilir, çocuklarınızın gelişim özelliklerini daha iyi ve daha doğru yönlendirebilirsiniz. Onlara göstereceğiniz ilgiyle, şefkatle ve sevgiyle, hazırladığınızyetiştirme ortamıyla ve ayıracağınız kaliteli vakitle onları daha mutlu, huzurlu, güvenli ve başarılı çocuklar olarak büyüteceğinizi bilmelisiniz.
Ayrıca bilmeniz gereken çok önemli bir husus daha var. Çocuğunuzun hayatındaki ilk altı yıl, yani ilkokula başlama dönemine kadarki ömrü, onun kişiliğinin oluştuğu yıllardır. Yedi yaşına kadar kişilği, ana yapısı gereği, oluşmuştur. Bu, çocuğun hayatı boyunca sürdüreceği temel kişilik dönemidir. Bu temel kişilik, çocuğun okul ve okul sonrası hayatında ne kadar başarılı olacağını, başka kişilerle ilişkilerinin nasıl gelişeceğini, davranışlarının ve duygularının nereye varacağını belirleyecektir.