Botoks aslında Botulinum toksini denilen bir nörotoksinin yaygın bilinen ticari ismidir. Botox, Dysport, Xeomin ticari isimleriyle piyasada yer almaktadır. 1978 yılında ilk kez şaşılık tedavisinde kullanımı onaylanan bu nörotoksinin, 2002 yılında FDA ( Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) tarafından yüz gençleştirmede kullanımı onaylanmıştır.
Nasıl etki eder, ne işe yarar botoks?
Sinir kas arasındaki iletim üzerine etkili olan, aradaki iletiyi bozan bu nörotoksin uygulandığı kas üzerinde geçici olarak kas kasılmasını engellemektedir. Tıpta çok çeşitli alanlarda kullanılabilmekle birlikte estetik amaçlı özellikle alın kırışıkları, göz çevresindeki çizgiler, kaşların ortasındaki çizgiler ve boyundaki dikey çizgilerin görünümünü hafifletmekte etkilidir. Bunun dışında Migren tedavisinde ve diş sıkma (Bruksizm) gibi alışkanlıkların giderilmesi amacıyla da kullanılmaktadır. Mimiklere bağlı oluşan tüm çizgilerde etkili olan botoks, formülün ince iğnelerle kaslara enjekte edilmesi ile yapılan, basit bir işlemdir. İstenilen kas içine özel ince iğnelerle uygulanan bu madde 4 - 7 gün içinde etkisini göstermeye başlar ve 10 - 15 gün içinde nihai etkiyi gösterir.
Hangi durumlarda kullanılabilir?
Mimik kaslarının hareketine bağlı olarak ortaya çıkan alın bölgesi, kaş arası, göz kenarları, üst dudaklarda meydana gelen çizgilerde, boyun bölgesinde yaşla birlikte belirginleşen dikey çizgilerde, diş sıkma tedavisinde, Migren ağrılarında, koltuk altı, avuç içi terlemelerinde, kas spazmlarında, serebral palsi hastalığında botoks kullanılmaktadır.
Botoks, mimik kaslarının geçiçi olarak kasılmasını bloke ederek yüzün üzgün, kızgın ve yorgun yüz ifadesini ortadan kaldırır ; kırışıksız, daha genç, daha dinç bir yüz ifadesi oluşmasını sağlar.
Botoksun kozmetik amaçlı uygulama bölgeleri nelerdir ?
Alın kırışıklıkları
Kaş arası
Kaz ayakları (gözün dış kenar kısımlarında olan kırışıklıklar)
Tavşan çizgileri (burun sırtı ve kenarlarında gülme vs mimiklerle ortaya çıkan kırışıklıklar)
Dudak üstü çizgilenmeler "Smoker lines” (Alt ve üst dudaklarda, özellikle sigara içenlerde gözlenen dudağa dikine oluşan ince kırışıklıklar)
Marionette çizgileri (Dudak kenarlarından aşağı inen, çeneye doğru uzanan kırışıklıklar )
Diş eti gülümsemesi “Gummy smile” (Gülme sırasında üst dudağın fazla yükselmesi sonucu üst diş etlerinin normalden daha görünür hale gelmesi )
Boyun kırışıklıkları
Botoks işlemi nasıl uygulanıyor?
Botoks, ince uçlu özel iğnelerle kas içine enjekte edilir. İşlemden önce lokal anestetik krem, işlem uygulanacak bölgeye uygulanı r ve 20-30 dk kadar beklenir. Buz uygulaması da beraberinde uygulanarak lokal anesteziye destek sağlar. Uygulamanın yapılacağı bölgeler uzun şekilde temizlenir, ardından uygulama ilgili bölgeye yapılır. Tüm işlem yaklaşık 10-15 dakika sürer. Uygulama sonrası hastalar normal iş hayatına dönebilir. Botoksun uygulandığı gün saunaya girmek, çok sıcak suyla duş almak, spora veya kuaföre gitmek önerilmez. 3 gün havuza gidilmemelidir. Uygulama sonrası 4 saat yüz üstü fazla eğilmemeli, uyunmamalıdır. Aynı gün uyku pozisyonuna dikkat edilmeli yüz üstü yatılmaması gerekmektedir. Enjeksiyon sonrası uygulama bölgesi ovuşturulmamalıdır.
Uygulama etkisini ne zaman gösterir?
Etkisini uygulama sonrası yaklaşık 4 gün sonra hissedilmeye başlanır ancak nihai etki 7-10 günde ortaya çıkar. Kişinin yapısına ve uygulama dozuna göre bu süreler değişkenlik gösterebilir.
Yan etkisi ya da risk var mı?
1970’li yıllardan beri hem tedavi hem de kozmetik amaçlı botoks uygulaması yapılmaktadır. Birçok araştırma ve saha çalışması sonrası FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) tarafından da kullanımına onay verilen botoksun güvenli bir ilaç olduğu kabul görmüştür. Bilinen belirgin bir yan etkisi yoktur ancak her ilacın farklı kişilerde allerjik reaksiyonlar verebileceği göz önünde tutulmalıdır. Kozmetik dışı tedavi alanlarında daha yüksek doz uygulanmasında bile bildirilen belirgin bir yan etki bulunmamaktadır.
Enjeksiyon sonrası morluk, nadir de olsa geçici doku zedelenmesi, his kaybı ve göz kapağı düşmesi görülebilir. Fakat bunlar geçici durumlardır. Enjeksiyon sonrası oluşabilecek morluklar birkaç gün içinde geçer.
Etkisi ne kadar sürer?
Kişiden kişiye, uygulama dozuna göre farklılıklar gösterse de, botoks enjeksiyonlarının etkisi ortalama 4-6 ay kadar sürer. Etkisi geçince, işlem gören bölge eski haline döner. Arka arkaya düzenli olarak yapılan dört seanstan sonra botoksun etkilerinin daha uzun süre devam ettiği gözlenmiştir.
Kimlere uygulanır, yaş sınırı var mı?
Botoks için yaşın alt ve üst sınırı yoktur. Hamile ve emziren bayanlar haricinde herkese uygulanabilmektedir. Yüzdeki, boyundaki çizgiler ya da kırışıklıklar derinleştikten sonra yapılan botoks uygulaması bu sorunu çözmede yeterli gelmeyebilir. Bu durumlarda tedavinin dolgu enjeksiyonları ile desteklenmesi gerekir. Kırışıklıklar yerleşmeden, çizgiler derinleşmeden önce yapıldığında sonuçlar daha başarılıdır.
Estetik dışında botoks hangi amaçlarla kullanılıyor?
Spastik felç, serebral palsi, yüz felci, migren, şaşılık, baş ağrısı ve aşırı terleme probleminde de başarıyla uygulanan bir tedavidir.
Diş sıkma, diş gıcırdatma (Masseter botoksu) nedir?
Masseter kası yüzün her iki yanında, kuşağın ön tarafında bulunan çiğneme kaslarımızdandır. Çenemizi sıktığımız zaman yüzümün yanlarında beliren kabarıntıyı yapan kastır. Normalden fazla geliştiğinde yüzün daha oval görünmesine de sebep olur. Bruksizm ; masseter kasının uykuda istemsiz kasılmasına bağlı olarak diş sıkma, diş gıcırdatma durumuna verilen isimdir. Bu istemsiz durum kişinin sabah kalktığında yaygın diş, çene ya da kulak ağrısı hissetmesine sebep olur. Ayrıca dişlerin sıkılması, diş minesinde çatlaklar ya da dişte kırıklar oluşturarak yapısal hasar verebilmektedir. Her iki tarafta masseter kasına botoks enjeksiyonuyla bu durum önlenebilir. Kişinin ağrılarını azaltarak daha rahat uyanmasını sağlayıp, aynı zamanda diş sağlığının korunmasına da katkıda bulunabilmektedir.
Bu kasın fazla çalışması ya da yapısal olarak normalden büyük olasının yarattığı başka bir durum da yüzün normalden daha oval görünmesidir. Bu kas içine yapılan enjeksiyonla kas hacmi geçici olarak küçültülerek yüzün daha ince-uzun görünmesi sağlanabilir. Son dönemde popüler olan, “Hollywood yanağı” olarak adlandırılan ince - uzun, yanakların hafif çökük göründüğü yüz şeklinin oluşmasına katkıda bulunur.
Baby Botoks ve Minimal Botoks nedir ?
Son zamanlarda ortaya çıkan bu isimlendirmeler, mimikleri tam olarak yok etmeden daha küçük dozlarda botoks uygulamasını ifade etmektedir. Güncel uygulamada da amaç ifadesiz bir yüz oluşturmak değildir ; amaç uygun bölgeye uygun dozlarda botoks enjeksiyonu yapılarak istenilen etkiyi sağlamaktır. Bu nedenle ortaya çıkan bu isimlendirmeler rutin uygulamamızdan belirgin farkları olan uygulamalar değildir. Her botoks uygulaması zaten öncelikle hekim analizi, planlaması ve tıbbi normlar içinde kalacak şekilde hasta hekim karşılıklı değerlendirmesiyle yapılmaktadır. Yüz ifadesini bozacak, mimikleri tamamen ortadan kaldıracak bir botoks uygulaması planlaması günümüzde hekimler tarafından yapılmamaktadır.
Botoks kimlere uygulanmaz ?
Hamilelere
Emziren annelere
Uygulama bölgesinde aktif enfeksiyonu olan kişilere
Botoksa karşı tespit edilmiş allerjisi olan kişilere uygulanmaz.
Bunun haricinde uygulama açısından herhangi bir sınırlama yoktur, gereklilik halinde her yaşta uygulanabilir.
