Böbrek Taşı Genel Bilgiler
Böbrek taşı, dünya genelinde sık görülen hastalıklardan olup, ülkemizde yaklaşık olarak %11 ile 14 arasında görülmektedir.
Böbrek taşları erkeklerde kadınlara göre daha sık görülmektedir. Kuru ve sıcak iklimlerin hakim olduğu bölgelerde taş görülme sıklığı artmaktadır. Ülkemizde özellikle güneydoğu ve ege bölgelerinde daha fazla taş hastalığı görülmektedir.
Bununla birlikte obezite, hipertansiyon, kalp damar tıkanıklıkları, gibi kalp hastalıkları olanlarda, işleri nedeni ile sıcak ortamlarda uzun vakit geçirenlerde ve hareketsiz bir yaşam tarzına sahip olanlarda da böbrek taşı görülme riski artmaktadır.
Böbrek taşı oluşumunu önlemek için günlük en az 2,5 litre sıvı tüketilmesi ya da idrar çıkışının yaklaşık 2 lt olmasını sağlayacak kadar sıvı tüketilmesi önerilmektedir. Bununla birlikte dengeli bir beslenme alışkanlığı edinilmesinde fayda vardır. Günlük tuz tüketimini 3-5 gr üzerine çıkarmamak lifli gıdalarla beslenmek, aşırı hayvansal gıda tüketiminde kaçınmak, düzenli fiziksel aktivite ya da egzersiz yapmak böbrek taşı oluşumunu engellemek için günlük hayatta uygulayabileceğimiz basit ama etkili önlemlerdir.
Böbrek (Üriner Sistem) Taşında Hangi Şikâyetler Görülmektedir?
Böbrek taşı olan hastalarda taşın bulunduğu yere göre sağ ya da sol yan taraf ağrısı, idrar yapmada zorlanma ya da kanlı işeme gibi şikâyetler görülebilmektedir.
Taş böbrek toplayıcı havuzundan çıkarak üreter denilen idrar kanalına ilerlediğinde ani başlayan sağ ya da sol yan ağrısı gelişebilmektedir. Taşın idrar yolunu tamamen tıkamasına bağlı böbrek toplayıcı kanalında genişleme (hidronefroz) görülebilmekte ve bazen bu duruma bağlı olarak böbrek fonksiyonlarında bozulmalar da olabilmektedir.
Böbrek ya da Üreter Taşı Olan Hastalarda hangi Tedaviler Uygulanabilmektedir?
Taşın boyutuna ve yerleşim yerine göre vücut dışından uygulanan şok dalgaları yöntemiyle (ESWL) ameliyatsız taş kırma yapabilmek mümkündür. Bu durumun mümkün olmadığı durumlarda böbrek içerisinde bulunan taşlar bükülebilir cihazlarla idrar yolundan girilerek ya da sırt bölgesinden küçük bir delik açılarak böbreğe girilmesi suretiyle kırılıp vücut dışına alınabilmektedir. Nadiren bazı böbrek taşlarında açık böbrek ameliyatı gerekmektedir.
Üreter (idrar kanalı) taşlarında ise, taşın kendiliğinden düşebileceği düşünülüyorsa ilaç tedavileri ile takip önerilebilmektedir. Bu duruma uygun olmayan hastalarda ise üreterorenoskop denilen kameralı görüntüleme cihazı ile üretere girilmekte ve laser ya da pnömotik gibi kırma cihazları ile taş kırılıp temizlenebilmektedir.
