Bariatrik cerrahi (obezite cerrahisi)
Obezite, kalp-damar hastalıkları başta olmak üzere sağlığı birçok açıdan olumsuz etkileyen bir rahatsızlıktır.
Günümüzde toplumların birçoğunda, yoğun oranda görülmektedir. Özellikle modern yaşam düzeninde kaybettiğimiz hareket alışkanlığı nedeniyle birçok kişi obezite için risk grubunda kabul edilmektedir. Bununla birlikte yanlış beslenme alışkanlıkları da bu riski artırmaktadır. Obezitenin tedavisinde son yıllarda en çok başvurulan yöntemler ise cerrahi yöntemlerdir.
Bariatrik cerrahi yani obezite cerrahisi, kilo verme sürecini ciddi şekilde hızlandırmaktadır.
Obezite Nedir?
Obezite; Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından “adipoz dokularında sağlığı olumsuz etkileyecek düzeyde yağ birikimi” olarak tanımlanır. Dünya çapında, hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilen bir rahatsızlıktır.
Obezite, kişinin dış görünüşünü etkilediği kadar sağlığını da olumsuz etkiler.
Günümüzde birçok ciddi hastalığın obezite ile tetiklendiği bilinmektedir. Aşırı kilolar kalbi yorduğu ve metabolizmanın yavaşlamasına neden olduğu için obezite iç organların fonksiyonlarına da olumsuz etki etmektedir.
Obezite Nasıl Anlaşılır?
Obezitenin kesin tanısı beden kütle indeksi (BMİ) ile konur.
“Vücut kitle indeksi” olarak da bilinen BMİ analizi; kişinin kilosunun, boy ölçüsünün karesine bölünmesiyle elde edilir.
Bu analizde zayıf, normal ve aşırı kilo olarak kabul edilen değerler sınıflandırılmıştır.
Sonuç 30 - 35 değerleri arasında ise obezite; 35 - 40 ve üzeri ise ileri obezite söz konusudur.
Obezitenin değerlendirilmesinde önemli kabul edilen bir diğer faktör ise bel kalınlığıdır.
Bel kalınlığı, özellikle santral obezite (abdominal obezite) riski için önemli bir faktördür.
Abdominal obezite; karın bölgesinde biriken yağlanma sonucu olur ve en tehlikeli obezite türü kabul edilmektedir.
Ölçülen değerlere göre kadınlarda bel çevresinin 88 cm ve üzeri; erkeklerde ise 102 cm ve üzeri olması santral obeziteye işaret eder.
Kimler Obezite Ameliyatı Olabilir?
Amerikan Metabolik ve Bariatrik Derneği’ne göre;
*Vücut kitle indeksi 40 ve üzeri olan kişilere
*Vücut kitle indeksi 35 ve üzeri olan, obeziteye bağlı komorbidite (eşlik eden bir veya birden fazla hastalık) olan kişilere bariatrik cerrahi yapılabilir.
Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Günümüzde bariatrik cerrahi alanında uygulanan farklı yöntemler bulunmaktadır. ,
Her bir yöntemin kendine göre artı ve eksileri vardır.
Obezite ameliyatında kullanılan tekniklerden bahsetmek gerekirse il sırada
Tüp Mide Ameliyatı vardır
Obezite tedavisinde en sık başvurduğumuz yöntemlerden biridir. “Laparoskopik Sleeve Gastrektomi” olarak da bilinmektedir.
Tüp mide ameliyatı laparoskopi ile yani kapalı ameliyat tekniği ile yapılır.
Uygulamanın temel amacı; mide hacminin küçülmesidir.
*Tüp Mide Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Tüp mide ameliyatında midenin %75 - 80’lik, büyük bir bölümü çıkarılır. Mideden kalan kısım tüpe benzer bir şekle sahiptir.
Midede darlık oluşmaması için midenin kalan kısmı özel bir tüp yardımı ile kalibre edilir.
İşleme bu nedenle tüp mide ameliyatı denmektedir.
Tüp mide ameliyatı hem midenin küçültülmesi hem de hormonal olarak açlık hissinin baskılanması sayesinde etki eder.
Midenin büyük bir kısmı ile birlikte “fundus” adı verilen bölgesi de çıkarılır.
Bu bölge açlık hissini uyaran hormonların salgılandığı bölgedir.
Gastrik Bypass
Gastrik bypass, hem mide hacmini küçülten hem de emilim azaltan özelliğe sahiptir.
Gastrik bypass ameliyatında da mide hacmi küçültülür.
Aynı zamanda da midenin emilimi azaltılır.
Emilimin azaltılması demek; şeker ve karbonhidrat gibi yüksek kalorili besinlerin emiliminin engellenmesi anlamına gelir.
Gastrik bypass ameliyatında mide hacmi 15 - 30 CC’ye kadar küçültülür. Aynı zamanda ince bağırsaklardaki emilim yolu kısaltılır.
Yani deuedonum (onikiparmak bağırsağı) ve jejenum (ince bağırsak) olarak adlandırdığımız bölgelerdeki başlangıç kısmı devre dışı bırakılır.
*Roux En Y Gastrik Bypass (RYGB) Nedir?
Roux En Y Gastrik Bypass işleminin farkı; mide küçültüldükten sonra, midenin girişine yeni bir mide kesesi oluşturulmasıdır.
Böylece midenin bir kısmı pasif olarak kalır ve besinler doğrudan bu yeni oluşturulan keseye ulaşır.
Yani besinlerin emilimi kısmi olarak engellenmiş olur.
*Mini Gastrik Bypass
Mini Gastrik Bypass, Roux En Y Gastrik Bypass ile aynı amaçla uygulanır.
Ancak uygulama tekniği farklıdır. Mini Gastrik Bypass işleminde öncelikle mide girişinde bir mide tüpü yapılır ve midenin geri kalan kısmı ayrılır.
Ayrılan kısım ise çıkarılmaz.
İşlevsiz olarak vücutta kalmaya devam eder.
Mide Balonu
Mide balonu, midenin hacmini küçültmeyi amaçlayan bir bariatrik cerrahi işlemidir.
Diğer yöntemlerin aksine kişi sedasyon yani hafif uyku etkisindeyken yapılır.
Özel materyalden yapılan bir balon, endoskopi yardımıyla, mideye sönük hâlde yerleştirilir.
Sonrasında ise şişirilir.
Balon, midede sürekli tokluk hissinin oluşmasını sağlayarak kişinin ideal kilosuna ulaşmasına yardımcı olur.
Revizyonel bariatrik Cerrahi
Revizyonel cerrahi, mideye yeniden cerrahi uygulamanın yapılmasıdır. Revizyonel cerrahi iki durumda tercih edilebilir.
*Başarısız olmuş mide ameliyatlarından sonra (Hastanın yeterince kilo kaybetmemesi, fazla kilonun yarısından fazlasının verilememesi veya kaybedilen kiloların %15’inden fazlasının geri alınması durumlarında)
*İlk mide ameliyatından sonra gelişen komplikasyonları tedavi etmek için
Revizyonel cerrahi uygulamalar, çoğu zaman birincil mide ameliyatlarından daha zordur.
Beklenmedik sonuçların doğmaması için revizyonel cerrahiyi yapacak doktorun mutlaka alanında uzman olması ve tüm tedavi sürecinin dikkatli bir şekilde planlanması gerekir.
