Doğum iki bölümden oluşur. 1 Rahim ağzının açıldığı dönem 2- bebeğin vajinal kanaldan geçerek doğduğu dönem
Zaten babaların bir çoğu bu açılma döneminde odada veya hastanede oluyorlar. Bizim burada ele alacağımız konu hem açılma döneminin sonlarına doğru annenin en çok desteğe ihtiyacı olduğu dönem hem de özellikle doğum odası ve doğum anı
Babaların doğuma girmesinin ne gibi yararları var?
Doğum anı o kadar kutsal bir an ki, bir kadın ve erkeği anında bir aileye dönüştürebiliyor. Babanın doğum boyunca orada olması en basit anlamı ile eşin “yanındayım” demektir. Bu kadın için büyük bir güç ve destektir. Doğum boyunca orada olan bir babanın eşine olan saygı ve sevgisinin arttığını görüyoruz. Ve en güzel duygulardan biri de birlikte başarma duygusudur. Artık o an her ikisi arasında kimseye anlatamayacakları büyülü bir andır. Doğum zaten güçlü olan ilişkilerini daha da kuvvetlendirecek ve aile olma kavramını güçlendirecektir.
Doğuma girmek bir babaya ne kazandırır?
Doğuma babaların girmesi şart mı?
Ülkemiz dil, din ve kültür açısından büyük farklılıklar gösteriyor. Bu yüzden bir babanın doğuma girmesi şart dersek yanlış bir cümle kurmuş oluruz. Bazı kültürlerde baba doğuma girmez, girmez ama kadın tüm ruhu ile onun dışarda destek olarak olduğunu bilir. Bu da aslında bir çeşit doğumda var olmadır. Yani bir babanın doğuma girmeye zorlanması doğru değildir. Batı kültürüne yakın toplumlarda ise babaların artık doğuma katılmakta istekli olduklarını görüyoruz. Eğer baba hazırsa ve doğumda bulunmak istiyorsa sistemin görevi bu orgabnizasyonu ona sunmaktır. Zaten son yıllarda özellikle batı illerimizde olmak üzere birçok ilde babaların doğumlara girmeye başladıklarına şahit oluyoruz.
Bir de şunu vurgulamak lazım ki çoğu baba doğuma girmeye psikolojik olarak hazır değil. Bu durumda onu zorlamak ve en önemlisi de doğuma girmek istememesini kötü babalık gibi algılamak yapılacak en büyük yanlış olacaktır.
Doğuma girmeden önce babaların da hazırlık yapması gerekir mi? Neleri bilmeliler?
Doğuma hazırlanmadan bir babanın doğuma sokulmasına da, girmesine de açıkçası karşıyım. Yukarda yazdığımız tüm olumlu şeyler tersine dönebilir ve baba doğumdan travma ile çıkabilir. Bu açıdan babanın da doğuma hazırlanması kesinlikle şarttır. Doğuma hazırlanmayan bir baba doğumda her an hem anne hem de doktor için tehdit oluşturabilir. En basitinden uzun süren doğum saatlerinede gerilebilir, anne destek istediğinde bunu acil bir durum olarak görebilir, doktorun sürekli orada olması gibi bir istekte bulunabilir. En kötüsü de eşini kurtarıcı rolüne soyunabilir. Tüm bunlar doğumu bozar. Hazırlık sayesinde doğumun fizyolojisini ve doğumdaki anne-bebek ihtiyaçlarını öğrenir. Kurtarıcı gibi ağır bir sorumluluktan çıkar. Yargılamaları biter. Sadece orada kalarak desteği öğrenir. Doğumun kendine ait önlenemeyen risklerini de algıladığı için sağlık çalışanlarında da güven verir.
Doğuma hazırlık sonrasında babaların neredeyse tamamı mükemmel birer destekçi haline gelirler.
Bir baba doğumda eşine ne şekilde destek verebilir?
Doğuma hazırlık eğitimi sayesinde panik olmaması ve kurtarıcı rolüne girmemesi bile en büyük destektir. Ama bununla kalmaz. Doğum boyunca sakin kalabilir, eşinin sözel dışı ihtiyaçlarını hissedebilir. Öğrendiği nefes ve masajlarla eşini destekler. Ara ara sıvı alımını sağlar. Pozisyonlar değiştirebilir. Olumlama cümlelerini kullanabilir. Eğer profesyonel destek için birebir sürekli orada olacak bir ebe, doula, doğum psikoloğu alınmışsa onunla uyumlu çalışır ve sayesinde ara ara da dinlenebilir.
Eğitimden gelen güvenle bu aileler genellikle hastaneye yalnız gelirler. O ne yapacağı belli olmayan ve sağlık çalışanlarında da stres yaratan kalabalık odada olmaz. Gerekirse onlara bilgiyi baba taşır ve böylece odaya gelmelerinin annede yaratacağı gerginliği önler.
Son yıllarda doğumlarımızın neredeyse tamamında babalar doğuma girdiler ve hepsinin desteğini gururla izledim.
Hangi babalar doğuma girmemeli?
Babaların doğumdan olumsuz etkilenmemesi için nelere dikkat edilmesi gerekir?
Doğum anında babaya rehberlik önemlidir. Bazen babalar da duygusal anlar yaşarlar. Orada bir şey yapamadan sabırla beklemek kolay değildir. Bu yüzden sağlık çalışanları babanın ihtiyaçlarına da dikkat etmelidirler.
Doğum anında ise babanın içerde olma zamanları, durduğu yer gibi hassas konularda rehberlik edilmelidir. Doğum anında babanın ideal yeri annenin arkası ve omuz hizasıdır. B öylece doğum olayından çok anneye odaklanabilir. Bebek doğduğu anda da anne kucağına verilirken birlikte karşılayabilirler.
Babaların doğuma girmesinin, çiftlerin cinsel yaşamını olumsuz etkilediği efsanesi doğru mu?
Doğuma hazırlanan bir babada bu doğru değil. Hatta tam tersini, cinsel yaşamı olumlu etkilediğini de söyleyebilirim.
Ama doğuma hazırlık yoksa ve baba nispeten zorlanarak doğuma alındıysa doğumdan travmatik çıkabilir. Bu durum da cinsel yaşamı olumsuz etkileyebilir.
Eklemek istediğiniz başka bilgiler var mı?
Toplumumuzda, babalığı hissetmek aslında bebek konuşmaya başladıktan sonra oluyor diye yanlış bir mit var. Oysa babalık daha hamileyken başlıyor. Bebek sizi daha içerdeyken biliyor ve tanıyor. Bu yüzden emin olun ki bebek doğumdan sonra önce anne kucağında sonra da diğer en yakını olan baba kucağında huzur ve güven bulacaktır.
Babalara önerim mutlaka doğuma hazırlık kurslarına eşleri ile birlikte katılmalarıdır. Doğum anı ile kararlarını bu kurslardan sonra vermeleri daha sağlıklı olacaktır. Ama şekli ne olursa olsun onlara en büyük önerim doğumdan sonra odaya geçtiklerinde kendilerine üçlü olarak en az yarım saatlik mahrem bir süre yaratmalarıdır. Aile olma yolundaki bebekle bu tanışma ve bağlanma anı yoğun ziyaretçi ve akraba seli ile kesintiye uğrar hatta hep ihmal edilir. Bu anı talep etsinler, bebeğin gelişini sadece üçü kutlasınlar.
