Eklem kireçlenmesi (dejeneratif artrit) dendiğinde genellikle akla diz ve kalça eklemi kireçlenmeleri gelir. Herkesin etrafında, konu komşularından veya eş dost akrabalarından, diz veya kalça protezi olmuş birisi mutlaka vardır. Gerçekten de eklem kireçlenmesi en sık diz ve kalça eklemlerimizde görülür.
Biraz daha az sıklıkta ise kireçlenmeleri ayak ve ayak bileği eklemlerimizde görürüz. Kanada’da yapılan bir çalışmada son dönem ayak bileği kireçlenmesi olan hastaların en az son dönem kalça eklemi kireçlenmesi olan hastalar kadar fiziksel ve mental düşkünlük gösterdikleri saptanmıştır. Görülmeleri nadir olmamakla birlikte buralardaki kireçlenmeler ne yazık ki genellikle ihmal edilirler. Bunda, ayak ve ayak bileği kireçlenmeleri için “yapılacak bir şey olmaması” gibi yanlış inanışlar da etkili olmuştur.
Ayak ve ayak bileğimiz toplam 26 kemik ve 33 eklemden oluşan mükemmel bir yapıdır. Özellikle ayaktaki eklemlerimizde kireçlenmeyi ayak bileğine göre daha sık görürüz ve hastalar bize geldiklerinde genellikle ameliyat dışında yapılacak bir şey kalmamıştır. Bu bölgenin ameliyatları da zor olduğu ve herkes tarafından yapılamadığından hastalar genellikle aman sakın ameliyat olma yoksa sakat kalırsın diye korkutulurlar ne yazıkki.
Oysa diz ve kalça protezi konusunda uzmanlaşmış ortopedik cerrahlarımız olduğu gibi, günümüzde ayak ve ayak bileği konusunda uzmanlaşmış ortopedik cerrahlarımız vardır. Bugün ayak bileği protezleri ülkemizde de başarı ile uygulanabilmektedir. Eskiden ayak bileği kireçlenmelerinde tek seçenek ayak bileğinin dondurulması (sabitleme, artrodez) iken artık uygun kişilerde ayak bileği protezi de yüksek başarı ile uygulanabilmektedir.
Ayaktaki ufak eklemlerin kireçlenmeleri de erken dönemde kişiye özel yapılan tabanlıklarla ilerlemeleri geciktirilip ağrılar hafifletilebilmekte iken ileri dönem kireçlenmelerde ise ameliyat şarttır. Ameliyatla ağrıya neden olan ufak eklem veya eklemleri sabitleyerek hastanın ağrısız yürümesini sağlayıp ayak şeklinin ileride deforme olmasını önlüyor, bir deformasyon varsa bunu da o esnada düzeltebiliyoruz. Ameliyat alet ve tekniklerinin gelişmesi ile bu ameliyatları eskiye göre daha başarılı bir şekilde yapabiliyoruz artık.
