Cerrahi tedavi, erken evre akciğer kanserinde, tamamen iyileşme şansını veren yegane tedavi seçeneğidir.
Akciğer kanseri tanısı konulduktan sonra, evreleme yapılarak kanserin erken dönemde mi veya ne derecede ilerlemiş olduğu saptanır. Evreleme, hangi tedavi yönteminin uygulanacağı ve sağ kalım tahmininde yol göstericidir. Tümörün çıkarılıp, çıkarılamayacağı, yani cerrahi tedavi, evreye göre belirlenir. Evre I ve II tümörlerde doğrudan cerrahi tedavi uygulanır.
Tümörün cerrahi olarak çıkarılabileceğine karar verildikten sonra, hastanın planlanan ameliyatı kaldırıp kaldıramayacağına ilişkin testler yapılır. Çünkü cerrahi tedavi ciddi sonuçları olabilen kompleks bir operasyondur.
Sadece yaş ameliyata engel bir durum değildir. Hastanın ameliyata engel olabilecek çok ciddi bir hastalığı olmamalıdır.Akciğer rezervi (Solunum kapasitesi) ve Kalp rezervi yeterli olmalı, cerrahinin yararları risklerden daha ağır basmalıdır.
Akciğer fonsiyon testleri, tümör ile birlikte çıkarılacak akciğer dokusundan sonra kalan akciğerin yeterli olup olmayacağını ve ameliyat sonrası komplikasyon olasılıklarını belirlemeye yardımcı olur. Hasta, sınırda veya yetersiz bir solunum kapasitesine sahip görünüyorsa, hemen cerrahiden dışlanmaz, ilave olarak Kantitatif Perfüzyon sintigrafisi ve Egzersiz testleri yaptırılarak hastanın cerrahi şansı zorlanır.
Uzak metastaz yapmamış her Küçük Hücreli dışı Akciğer Kanseri olgusuna ameliyat için potansiyel aday olarak yaklaşılmalıdır. Akciğer kanserlerinin %30 kadarı akciğere sınırlıdır. Evre I ve II kanserlerde genellikle esas tedavi olarak akciğer rezeksiyonu uygulanmaktadır. Akciğer rezeksiyonu; tümör içeren akciğer dokusunun, ideal olarak bir lobunun ameliyatla çıkarılması anlamına gelir.
Evre IIIA veya IIIB’de tedavi birincil olarak rezeksiyon değildir. Özellikle Evre IIIA’da, seçilmiş hastalarda, tümörü ve evresini küçültmek amacı ile neoadjuvan tedavi tercih edilir. Ameliyat öncesi genellikle kısa bir kemoterapi tedavisi verilir. Bu tedaviden sonra hasta yeniden değerlendirilir. Evrede küçülme saptandı ise hasta ameliyata alınır. Böylece daha önceden ameliyat şansı olmayan hastaya kür dediğimiz iyileşme şansı verilir.
Evre (IV) kanserler, uzak metastaz yani sıçrama yapmış kanserler olup, genellikle cerrahi tedavi dışı kalırlar. Ancak çok nadir koşullarda, bazı grup hastalar, ameliyat için değerlendirilirler. Beyinde ve bazen böbrek üstü bezinde tek metastazı olan hastalarda hem akciğer tümörü, hem beyin veya böbrek üstü bezi metastazları ameliyat edilebilir.
