Akciğer kanseri tanısında girişimsel radyolojinin rolü

Akciğer kanseri dünya genelinde en sık görülen kanserlerden biridir. Girişimsel onkoloji akciğer kanserinin tanısından tedavisine önemli bir rol oynar. Girişimsel işlemler temel olarak iki grupta yer alır;

Akciğer kanseri tanısında girişimsel radyolojinin rolü

Tanısal

Tedavi amaçlı işlemlerdir.

Görüntüleme eşliğinde perkütan biyopsiler teşhis için gerekli bir işlemdir. Girişimsel tedaviler küratif denilen tamamen tümörün ortadan kaldırılması amaçlı olabileceği gibi palyatif denilen hastanın tümörünü tamamen tedavi edememekle beraber tümörün büyümesini ya da ilerlemesini yavaşlatarak hastanın yaşam süresini uzatmayı ve yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlar.

Biyopsi

Akciğerde kitle saptanması durumunda beklenmeden biyopsi yapılarak tanı konulmalıdır. Son dönemlerde kanser mutasyon analizleri ileri dönem non-small akciğer kanserlerinde kişiye yönelik tedavilerin geliştirilmesine ve planlanmasına katkı sağlamaktadır.

BT eşliğinde akciğer biyopsilerinde pnömotoraks oranı %20-42 arasında değişmektedir. Pnömotoraks vakalarının sadece %1.6-15' inde drenaj kateteri yerleştirilmesi gerekmektedir.

Küçük nodüllere yaklaşımda alternatif yöntem video yardımlı toraks cerrahisi (VATS) yöntemidir. Bu yöntem biyopsi yapılması zor olan çok küçük nodül ve buzlu cam paterni gelişen akciğerlerde uygulanabilir.

AKCİĞER KANSER TEDAVİSİNDE GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ

Ablasyon

Radyofrekans Ablasyon (RF)

Bir çalışmada 3 yıllık yaşam süresi sublobar rezeksiyon için %87.1, radyofrekans ablasyon için %87.5 ve perkütan kriyoablasyon için %77 olarak tanımlanmıştır. Son dönemde Safi ve arkadaşları tarafından yapılan çalışmada stage 1 nonsmall cell akciğer kanserlerinde sublobar rezeksiyon, radyofrekans ablasyon ve radyoterapi karşılaştırılmıştır. Sublobar rezeksiyonun RF ve radyoterapiye göre daha yüksek primer tümör kontrol oranlarına sahip olmasına karşın yaşam süresi ve hastalıksız yaşam yönünden her 3 tedavi arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır.

Mikrodalga ablasyon (MW) RF ablasyona göre bazı avantajları vardır. Bunlar;

Daha geniş nekroz alanı oluşturması

Daha kısa işlem süresi

Hedef organa daha yüksek ısı uygulanabilmesi

Aynı anda multipl antenin kullanılabilmesi

Kistik komponentlere etkili olması

Vasküler yapılara yakınlıktan dolayı heat sink etkisi gelişmemesi ve buna bağlı olarak etkinliğinin azalmaması

Daha az işlem sırasında ağrıya yol açmasıdır.

Kriyoablasyon

Dondurma yolu ile tümöral dokunun ablasyonudur. Bir çok avantajı bulunmakta iceball olarak adlandırılan ablasyon zonunun BT ve MR ile görülebilmesi ve patolojik ablasyon zonu ile korele olmasıdır. Primer akciğer kanserleri için perkütanöz kriyoablasyon kabul edilebilir komplikasyon oranları ile uygulanabilir.

Kemoembolizasyon

Akciğer kanserleri için ilaçların bölgesel olarak verilmesinde kullanılan temel teknikler izole akciğer perfüzyonu, arteryel kemoembolizasyon, bronşial arter infüzyonu, ve akciğer suffusion udur.

Transpulmoner Kemoembolizasyon

Sistemik kemoterapiye üstün olup işlem pulmoner artere bir balon kateter yerleştirilmesi yolu ile yapılır.

Bronşial Arter İnfüzyonu

Besleyici aterlerin net ortaya konması ve etkili tümoral boyanmanın gösterilmesi etkili bir tedavi için gereklidir.

Akciğer Suffusion

Suffusion bir organın geçirgenliği göstermek için kullanılır. Bu teknikler kemoterapötik ilaçların etkinliği artırılır.

AKCİĞER KANSERLERİNİN PALYASYONUNDA GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ

Kan Tükürme Tedavisi - Masif Hemoptizi Embolizasyonu

Kan tükürme diğer adıyla hemoptizi vakalarının %30' undan kanser sorumludur. Tekrarlayan hemoptizinin en sık kaynaklandığı yer bronşial atardamar diğer adıyla bronşial arterdir. Bronşial arterler %80-83 olguda torasik aortanın T5-6 seviyesinden gelişir. Embolizasyon kanayan damarın partikül gibi materyaller kullanılarak kapatılmasıdır. Embolizasyonda 350 mikrondan büyük partikül kullanılması felç (spinal komplikasyon) riski azaltır.

Embolizasyonun riskleri bronşial veya aortik duvarın nekrozu, pulmoner infarkt, bronşial-özefageal fistüldür.

Tümörün Toplardamara Bası Oluşturması - Superior Vena Kava Sendromu Tedavisi

Vücudumuzun en büyük ve göğüs boşluğu içindeki toplardamarının adı vena kavadır. Superior vena kava sendromu, superior vena kavanın trombüs ya da çevresindeki yapıların oluşturduğu basıya bağlı tıkanıklığıdır. En sık neden kanser basısına bağlı superior vena kavanın tıkanıklığıdır.

Superior vena kava sendromunun ilk tedavisi damar yolu ile girilerek (endovasküler) stent yerleştirilmesidir. Stent yerleştirilmesinin ardından radyoterapi ve kemoterapi tedavisine ilave olarak uygulanır.

Akciğerde Sıvı Toplanması, Plevral Effüzyon

Kansere bağlı göğüs boşluğu içerisinde sıvı birikmesidir. Nefes darlığına yol açan bu sıvı birikimi girişimsel radyoloji uygulaması olarak direkt ultrasonografi eşliğinde girilerek drene edilir. Tekrarlayan sıvılarda da kateter yerleştirilerek sıvı daha uzun süreli boşaltılır.

Ağrı Tedavisi

Ağrı tedavisinde interkostal sinir blokajı, paravertebral sinir blokajı, torasik sinirlerin radyofrekans ablasyonu tedavileri uygulanabilmektedir.

Bu makale 7 Şubat 2024 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Prof. Dr. Mutlu Cihangiroğlu

Prof. Dr. Mutlu Cihangiroğlu, Çukurova Tıp Fakültesi'nde eğitimini tamamladıktan sonra mecburi hizmetini gerçekleştirmiştir. Askerlik hizmeti sırasında askeri hastanenin aktif ve motive acil hekimi olarak çalışmıştır.  Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim dalında  uzmanlık eğitimini tamamladıktan sonra  West General Hospital, İskoçya’ da Dr. Sellar’ ın yanında çalışmıştır. İlk kez burada GDC koili ile ilgili tecbüre edinme fırsatı olmuştur.  Prof. Dr. Mutlu Cihangiroğlu, Fırat Üniversitesi'nde Girişimsel Radyoloi Bölümü'nün kurucusudur. Justus-Liebig Universitesi Almanya'da  ilk superior vena cava stentleme yöntemini tecbüre etmiştir. Chicago’ da hem MR konusunda hem de girişimsel radyolojide  tecrübelerini pekiştirmiştir. Nöroradyolojinin dünya çapıdan duayenleri olan Prof. Ramsey, Prof. Huckman, Prof. Osborn ile  çal ...

Etiketler
AKCİĞER KANSERİ TANISINDA GİRİŞİMSEL RADYOLOJİNİN ROLÜ
Prof. Dr. Mutlu Cihangiroğlu
Prof. Dr. Mutlu Cihangiroğlu
İstanbul - Radyoloji
Facebook Twitter Instagram Youtube