Aile hekim uzmanlığı

Aile Hekimliği Uzmanlığı, birinci basamakta hizmet veren, biyopsikososyal yaklaşımla hastasını tanıyıp tedavi etmeyi ve sürekli izlemi benimsemiş bir uzmanlık dalıdır.

Amaç, kişiyi yaşadığı ev ve iş ortamı, kişisel ve ailesel öyküsü ile birlikte algılayıp, taşıdığı risk faktörlerini ortaya koyup, gerekli önlemleri alarak hastalıktan korumak ve hastayı tedavi sürecine katarak en uygun yönteme beraber tespit etmektir. Böylece tedaviye uyum sağlanmakta, ve kişi maksimum faydayı elde etmektedir. Kısaca hastalıktan çok hasta önem kazanmaktadır.

Tedavi yöntemlerimiz içinde yaşam tarzı değişiklikleri önemli yer tutmaktadır. Böylece kişi zararlı alışkanlıklarından kurtulurken, sağlığına kavuşmakta, bu değişikliklerin süreklilik kazanması ile de sağlıklı bir yaşam sürmektedir.

Peki bu değişiklikler nelerdir:

1.Yaşamın içine haftada en az 3 kez yapılacak 1 saatlik spor eklenmelidir. Bu mutlaka bir salona üye olmak anlamına gelmemektedir. Günlük hareketlerimizin dışında yapacağımız bir saatlik tempolu yürüyüş bizlere çok şey kazandıracaktır.

2.Beslenme Düzeni: Öğünlerimizde almamız gereken miktarları aşmadan dengeli beslenmeli ve acıkmayı önlenmek için ara öğünlerde, kalorisi düşük ama tokluk hissini tamamlayan küçük öğünler yenmelidir(elma ve ayran; 2 adet grisini gibi) burada kilo kontrolü de oldukça önem taşımaktadır. Kendimiz de kilo durumumuzu hesaplayarak, gerekli önlemleri almalı, zayıflama kararı verildiğinde elden ele dolaşan diyetlere kapılmayıp profesyonel yardım alınmalıdır:

Beden Kitle İndeksi ve Bel kalça oranı hesaplamaları:

I.Beden Kitle İndeksi(BKİ)

Beden Kitle İndeksi= Ağırlık (kg) / Boy2 (m)

Örneğin: 170 cm ve 62 kg olan 30 yaşındaki bir yetişkin için:

BKİ: 62(kg) / [1,7(m)x 1,7(m)]

BKİ: 62(kg) / 2,89(m)2

BKİ: 21,45 (kg/m2)

Şekil 1: Beden Kitle İndeksine göre şişmanlık derecesinin belirlenmesi:

Örneğimizdeki yetişkin birey normal sınırlar içerisindedir.

Şekil 2: Beden Kitle İndeksi'nin yaşa göre normal değerleri:

Beden Kitle İndeksi ve yaşa göre normal değerleri arasında doğru orantı kurularak olmanız gereken en alt, ideal ve en üst kilonuzu hesaplayabilirsiniz.

II.Bel/Kalça Oranı(BKO)

Ayakta iken belin en ince yeri ile kalçanın en geniş olan yeri ölçülerek birbirlerine olan oranı (bel/kalça) hesaplanır. Bel çevresi karın bölgesi yağının(abdominal yağ) göstergesidir.

Bel çevresi için: Erkeklerde 102cm., kadınlarda 88cm.'nin altında olması önerilmektedir.

Bel/kalça oranı: Erkeklerde 0,9, kadınlarda 0,8'in altında olmalıdır. Bu değerlerin üzerinde olması kalp hastalıkları ve insüline bağımlı olmayan şeker hastalığı için risk faktörüdür.

Ayrıca ailesel hiperlipidemi riski olanlar mutlaka beslenme şekillerini değiştirmeli, hayvansal gıdalardan, sakatattan, katı yağlardan uzaklaşıp, diyet düzenine zeytin yağı ve sebzeleri eklemelidir.

3.Zararlı alışkanlıklardan uzaklaşılmalıdır. Örneğin; Sigaranın sağlığımız üzerindeki zararlı etkileri herkesçe bilinmektedir. Kişinin bundan uzaklaşması için bu konu hakkında onunla konuşmalı ve bu kararı kendisinin vermesi sağlanmalıdır.

4.Uyku düzenine dikkat oldukça önemli bir yer kaplamaktadır.

5.Düzenli sağlık kontrolleri yapılmalı ve böylece erken tanı ve tedavi ile birçok hastalığın önlenmesi sağlanmalıdır.

Sonuç olarak, alışkanlık haline getirdiğimiz yaşam tarzı değişiklikleri ile sağlıklı yaşamın kapılarını açmış olacağız.