Ah Şu Otomatik Olumsuz Düşünceler


Yaşadığımız olaylara karşı duygu, düşünce ve davranışlarımız; bireyin erken çocukluk döneminde ebeveynlerinden ve çevresinden öğrendiği ve geliştirdiği etkileşim süreçleriyle bağlantılıdır. Buralardan düşünme örüntülerimiz, duygusal tepkisellik ve davranış tarzımız şekillenir. Çevredeki güçlüklerle başa çıkmak için kullanılan düşünme örüntülerimiz, kurallarımızı oluşturur ve hayat olayları ile aktive olan kendimize yönelik kökleri derinlere dayalı farkında olamadığımız inanışlarımız vardır.
Olumsuz hayat olayları yaşadığımızda bize zararı olan ve uyuma yönelik olmayan bu negatif düşüncelerimiz güç kazanırlar. Öyle olmadığımız halde, karşıt kanıtlara rağmen, otomatik olumsuz düşüncelerimizin geçerliliğini sürdürmesini nasıl açıklarız.
Örneğin, sınav fobisi olan öğrenci, derslerinde başarılı ve yaptıkları yapacağının kanıtı olmasına rağmen üniversite sınavında stres yaşadığını nasıl düşünebiliriz. Olumsuz otomatik düşünceler devreye girer ve on üzerinden 3 olması gereken kaygı 4-5-7’e yükselir ve kendini doğrulayan kehanet ortaya çıkar.
Otomatik olumsuz düşüncelerin doğru olduğuna örtük biçimde inanıldığından duygusal anlamda geçerli olduğu düşünülür. Olayların yorumlanmasında yapılan hatalar sorgulanmadan devam eder. Mesela evin vergi borcunu ödemeye gittiniz ve yanlış kuyruğa girerseniz ‘bana hep olur veya ne kadar aptalım’ düşüncesi aklımıza gelir. Oysa olur böyle şeyler. Trafikte yoğunluğumuzla beraber yaptığımız hatadan dolayı ceza yersek kendimizi suçlama ve kızmaya girişiriz.
Oysa hayatlar kayıplar olmadan yaşanmaz, sonuçta o parayı da ben kazanmadım mı?
Eğer olumsuz otomatik düşüncelerimizin peşinden gidersek kendimizi hasta eder, sonuçta depresyonla da yaşayamayız. Çünkü duvarı nem insanı gam yıkar hesabı çeker gideriz bu dünyadan, gözlerimiz açık.
Bu bize faydası olmayan ve geçmişten satın aldığımız olumsuz otomatik düşüncelerimizin farkına varırsak ve kendimizi sakinleştirip olur böyle şeyler deyip kendimizi ve başkalarını affedemezsek hayatı zor yaşıyoruz demektir vesselam.