Romatizmal Hastalıklarda Kan Testleri
Romatizmal hastalıkların büyük kısmı vücudun bağışıklık sisteminin bir şekilde bozulması sonucu ortaya çıkan ve vücutta sentezlenen bazı maddelerin eklemlerde tahribata yol açtığı hastalıklardır. Tıpta bu tip hastalıklara “otoimmun” hastalıklar adı verilir.
Romatizma tanısı nasıl konulur?
Temel olarak romatizmayı ikiye ayırabiliriz.Romatizma ve iltahaplı romatizma. Bildiğimiz anlamda romatizma eklemlerin aşırı kullanımı ve ilerleyen yaş ile ortaya çıkanhalk arasında kireçlenme olarak da adlandırılan eklem hasarıdır. Bu tip romatizma genetik zeminde yaşlanmanın doğal sonucu olup belli bir yaştan sonra az çok herkesi etkilmektedir. Bu tip romatizma ağrı yaptığında tedavi gerektirir. Dünyadaki en yaygın hastalık kuşkusuz romatizma yani kireçlenmedir. Kireçlenme en sık diz ve omurgayı tutmaktadır. Bununla beraber kalça, omuz, el ve diğer bir çok eklemi de tutabilir.
İltahaplı romatizmalar kireçlenmeye oranla daha seyrek ortaya çıkarlar. Bu hastalıklar az sayıda olmakla beraber değişik klinik tablolarla ortaya çıkabilirler. Çoğu ciddi hastalıklardır ve eklemleri tairp ederler. Hemen her zaman tedavi gerektirirler.Romatoid artrit, ankilozan spondilit, psoriyatik artrit (sedef romatizması) en sık karşılaşılan iltahaplı romatizmalardır.
İltahaplı Romatizmaların tanısı neye göre konur?
İltahapl ı romatizmalarda tanı bilinenin aksine labaratuar ile değil klinik bulgularla konur. Maalesef iltahaplı romatizmalar tanısı en çok atlanılan aynı zamanda en çok yanlış tanı konulan hastalık grubudur. İltahaplı romatizmlara tanı koymak bazen çok zor olabilir. Romatoid artrit, psoriyatik artrit gibi romatizmaların en önemli bulgusu eklemlerde şişme, ağrı ve hareket kısıtlılığıdır. Özellikle el eklemlerini etkilenir. Ankilozan spondilit de ise daha çok omurga tutulumu ön plandadır. Kalça ve diz gibi büyük eklemleri de tutabilir. Bu tip bulguları olan hastalarda labaratuar testlerinde de pozitiflik varsa tanı kolaydır. Ama hastalığın erken dönemlerinde klinik bulguları belli belirsiz olana yada labaratuar testleri normal-normale yakın olan çok sayıda hasta vardır. Bu tip hastalara tanı koymak gerçekten zor olabilir. Böyle hastaları olası iltahaplı romatizma tanısı ileizlemek gerekir. Bu hastaların bir kısmında zaman içinde belirtiler kaybolmakta yada hastalık tüm bulguları ile ortay çıkmaktadır.
İltahaplı romatizmalarda hangi testler yapılır ?
Tam kan sayımı (hemogram), romatoid faktor (RF), CRP, sedimantasyon, Anti CCP, rutin biyokimya testleri mutlaka yapılması gereken testleridr. Bu testler normal romatizması (kireçlenme) olan hastalarda tamamıyla normaldir. İltahaplı romatizmanın tipine göre yapılabilecek çok fazla sayıda test vardır.
İltahaplı romatizma testinin pozitif olması ne anlama gelir?
Klinik bulgular olmadan(eklemde ağrı, şişme vs) romatizma testlerinin pozitif olması tanısal manada hiçbir şey ifade etmez. Labaratuar testleri klinik bulgular valığında anlam kazanır. Bu nedenle bu hastaların tanısı doktorun hastanın klinik bulguları ve labaratuar sonuçlarının beraber değerlendirilmesi ve yorumlaması ile konabilir. Yine de tanı konamayabilen hastalar olabileceği akılda tutulmalıdır ve bu tip hastalar yakından izlenmelidir.
