Damak ve dudak yarığı, genel olarak en yaygın doğum kusurları arasında dördüncü sıradadır. Doğan her 700 bebekten birinde damak veya dudak yarığı görülmektedir.
Dudak yarığı, dudağın iki kenarının ayrık olmasıdır. Bu ayrıklık kapsamında genellikle üst çene kemikleri veya üst dişetleri bulunur. Dudak yarığı, henüz doğmamış çocuğun ana rahminde gelişimi esnasında damağın iki kenarının kavuşmamasına veya birleşmemesine bağlı olarak ağız tavanında meydana gelen bir açıklıktır. Damak ve dudak yarığı tek bir yanda (tek yanlı dudak veya damak yarığı) veya her iki tarafta (iki yanlı dudak veya damak yarığı) olabilir. Damak ve dudak ayrı ayrı geliştiği için çocukta sadece damak yarığı, dudak yarığı veya hem dudak hem de damak yarığı meydana gelebilir.
Damak veya dudak yarığı, doğumda çok erken evrelerde ortaya çıkan konjenital kusurlar ya da doğum kusurlarıdır. Yarıkların çoğunun genetik ve çevresel faktörler kombinasyonundan oluştuğu görülmektedir. Bir yarığın görülme riski, ailede bu hastalığa sahip kişi sayısı, bu hastalığa sahip akrabaların yakınlığı, bu hastalığı taşıyan kişilerin soy ve cinsiyeti ve yarıkların derecesi dâhil olmak üzere pek çok faktöre dayalıdır.
Vücudunda yarıkla dünyaya gelen bir bebek, cerrahi, ortodontik bakım ve konuşma terapisi gibi, bütünsel olarak yıllar boyu koordineli bir şekilde verilmesi gereken çeşitli farklı hizmetlere ihtiyaç duyar. Bu koordineli bakım, çocuğun genel rehabilitasyonu üzerinde birlikte çalışan çeşitli tıp branşlarından gelen profesyonellerin oluşturduğu ve damak yarığı / kraniofasiyal anomaliler üzerine çalışan bir grup tarafından hastaya sunulur.
