Ebeveynler çocuklarının ciltlerinde bir sorun ile karşılaştıklarında doğal olarak endişelenirler. Bilinçli olmak ve bazı durumlara karşı önlem almak bu noktada önemli ve hangi durumlarda doktora başvurmalı bilinmelidir. Dermatoloji Uzmanı Dr. Filiz Altıoğlu Çığ, Sözcü Hayat okurlarına bu hastalıkların tanı ve tedavisi ile ilgili önemli bilgiler verdi.
Deri hastalıkları toplumda sık karşılaşılan sağlık problemlerinden olup yaşa göre farklılık gösterir. Çocuklarda da oldukça fazla görülmektedir. Türkiye 2012 yılı nüfusunun %25.3’ünü 0-19 yaş grubu oluşturmaktadır. Çocukluk dönemi deri hastalıkları iyi bilinmesine rağmen bu hastalıkların prevalansı, yaşı, cinsiyet dağılımı ile ilgili veriler kapsamlı ve tatmin edici değil. Bu yaş aralığında en fazla görülen hastalıklardan sıklıklarına göre bahsetmek gerekirse, bebeklikten, çocukluk dönemi sonlarına kadar en fazla görülen cilt hastalıklarını kabaca şöyle sıralayabiliriz;
Pişik
Ortalama üç bebekten birinde görülmektedir. En önemli nedenleri; hassas bebek cildine değen dışkı, idrar ile içindeki mikroorganizmalar ve bölgenin aşırı nemliliğidir. Özellikle emzirme döneminde annenin gıdalarına dikkat etmesi, bebek bezinin sık değiştirilmesi, mümkünse duru su ile bebek poposunun yıkanması ve cildiyle uyumlu ürün kullanımına dikkat edilmesi, kullanılan kremleri yoğurt kıvamından ziyade çok ince bir tabaka halinde sürülmesine özen gösterilmesi gerekmektedir.
Konak
Bebek cildinde sarı veya beyaz kabuklanmayla kendini gösteren, yağ üretmekle görevli hücrelerin aşırı çalışması sonucu olan neredeyse fizyolojik kabul edilebilecek bir sıklığa sahip rahatsızlıktır. Bebek yağı ya da zeytinyağı sürülüp banyo öncesi yarım saat bekletilir, nadiren çok yumuşak bir diş fırçasından yardım alınıp temizliği yapılabilir. Kalıcı olmayan bir rahatsızlıktır.
İsilik
Ter bezi gözeneklerinin, sıcak hava ve aşırı terleme sonucunda tıkanmasıyla oluşan kaşıntı ve kızarmayla giden rahatsızlıktır. Her yaş grubunda kolaylıkla görülebilir. Tedavisi; rahatsızlığa sebep ortam şartlarının tam tersinin vücutta oluşturulmasıyla.sık sık yıkama, terin uzaklaştırılması ve rahat kıyafetlerin kullanımıyla sağlanır.
Doğumsal Lekeler
Mongol lekesi; özellikle bel ve kalçada yerleşen, mavi siyah renkli deri seviyesinde bir lekedir ve mongollukla hiçbir ilgisi yoktur. Ayrıca omurga üzerindeki leke ve şişlikler mutlaka bir hekime gösterilmelidir.
Çilek Yada Şarap Lekesi (Hemanjiomlar)
Deri altında bulunan kan damarlarının büyüyüp genişlemesiyle karakterize olan, deri seviyesinde ya da deriden kabarık olabilen lekelerdir. Genellikle 1 yaşına kadar büyüme gösterebilirler, çoğu 7 yaşına kadar geriler. Ancak göz ve ağız etrafı ve içindeki hemanjiomlar daha erken dönemde bir uzmana gösterilmelidir, erken müdahale ile oluşabilecek komplikasyonların önüne geçilebilir.
Egzama
Yapılan araştırmalarda çocukluk yaş grubu arasında en fazla görülen cilt rahatsızlığıdır. Ailesel hikaye, astım ve alerjik rinit hikayesi olan çocuklarda daha fazla görülmektedir. Her yaş grubunda, dağılım yerlerindeki ufak farklılıklarla beraber görülebilir. Yatkın cilde temas eden alerjenler, hızla çocukta kaşıntı, kızarma buna bağlı huzursuzluğa neden olmaktadır. Bu tip bünyesi yatkın çocukların ciltlerinin tahribattan, kuruluktan ve alerjenlerden korunmasında fayda vardır. Özellikle bahar ve kış ayların havaların daha da kuru olması bu durumu kötüleştirebilir. Cildin bolca nemlendirilmesi, odaların nemlendirilmesi, kullanılan sabun ve şampuanların atopik ciltler için olması alınablecek önlemlerdir. Nemlendiricilerle rahatlayamayan çocukların mutlaka bir Cilt doktoruna gösterilmesi uygun olacaktır.
Sivilce
Çoğunlukla ergenlik döneminde, nadiren bebeklikte ve çocuklukta da görülebilmektedir. Bebeklik döneminde görülen sivilceler anne kaynaklı ya da nadiren bebeğin kendi hormonal sistemine ait bir sıkıntıdan kaynaklı oluşabilir. Kesin nedeninin belirlenmesi için Cilt Hekimine muayene olmakta fayda vardır. Çocukluk döneminde sivilceleri hafifletmek için evde uygun temizleyicilerle yüzün düzenli yıkanmasının önemi büyüktür. Tek kullanımlık olduğu için kağıt havlu kullanılmalı, yaşı gereği ağızdan tablet kullanılamayacaksa eğer doktorunuzun önereceği düzenli cilt bakımı, peelingler ve kremlerle gayet güzel sonuçlar alınabilmektedir.
Enfeksiyöz Hastalıklar
Bu grupta en fazla görülen hastalıklar virüslere bağlı olanlardır. Siğil, uçuk, suçiçeği, el-ayak-ağız hastalığı bu gruba girer.
Bakterilere bağlı gelişenler: yüzde görülen kızarık sarı kabuklu yaralar şeklinde kendini gösteren İmpetigo ve diğer yumuşak doku enfeksiyonlarıdır. Mantarlara bağlı hastalıklar: daha çok saçlı deride görülür,. Nadiren ayak parmak arası, tırnak ve vücutta görülür. Paraziter hastalıkların en önemlisi bitlenmedir. Çocuk yaş grubunda en fazla saçı tutar, tedavisi mekanik olarak temizlik (sirke ve bit) ve de bit şampuanlarının bir kez kullanılıp, gerekirse 1 hafta sonra daha kullanılmasıdır.
Tüm bu rahatsızlıklar hekim kontrolünde tedavi edilmelidir.
Renk Değişikliği Bozuklukları
Bu grup en fazla 6-11 yaş arasında görülür. Başta Vitiligo denilen vücutta renk yapıcı hücrelerin yokluğu; kendini beyaz renk ile renk değişikliğiyle gösteren bir hastalıktır. Stresin çok ciddi alevlendirdiği hastalık, kendiliğinden gerileyebildiği gibi bir uzmandan da yardım alınabilir. Yüz egzaması; Pitriasiz alba denen bir çeşit egzama, daha çok esmer çocuklarda, yazın yüz derisi renginde yer yer renk açılmasıyla giden bir rahatsızlıktır. Güneşten koruma ve bol nemlendirme hafifletmede yardımcı olur.
Saç Hastalıkları
Çocukluk yaş grubunda nadiren saç hastalıkları görülür. Bunlar içinden de en fazla Alopesia areata denilen para şeklinde dökülmeler gelir, Nedeni stres başta olmak üzere, bazen tiroid hastalıkları, şeker hastalığı, romatizmal hastalıklar da olabilir. Nadir de olsa saçın yapısal bozuklukları ve daha çok sistemik bir nedene dayalı genel dökülme de görülebilir.
Ürtiker (Kurdeşen)
Daha çok erişkinlerde görülmekle beraber nadiren çocukluk yaş grubunda da görülür. Vücudun her yerini tutabilir. Kaşıntılı olabilir, kendini deri seviyesinde veya kabarık yamalar şeklinde gösterir, yüz ve dudak tutulumu aciliyet arz eder. Tedavisi mutlaka doktor kontrolünde yapılmalıdır. En önemli nedeni alınan yiyecekler, ilaçlar, enfeksiyonlardır. Böcek ısırıkları da bir çeşit ürtikerdir. Isırık yeri başta olmak üzere ısıran böceğin salgısındaki maddenin vücuda dağılmasıyla alerji yaygınlaşabilir.