BOŞ GEBELİK
Anembriyonik veya su gebeliğide denir.Gebelik kesesi ve plasenta oluşmuş ama kese içinde embryo yoktur.Gebelere mutlaka son adet tarihi önemle sorgulanmalı ,özellikle adetlerinde düzensizlik olanlarda geç yumurtlama görülebilir.Tanı için acele edilmemeli, gebe sık ultrason kontrollerine çağrılarak kese içinde embryo görülmeye çalışılır.Gebeliğin tüm belirtileri kişilerde gözlenir.Bazen hafif lekelenme,kasık ağrısı görülebilir.Normalde son adet tarihinden 5 hafta sonra transvajinal ultrason ile gebelik kesesi içinde fetal kalp atımları olan bebek gözlenmesi gerekir. Seri ultrason kontrollerinde kese büyümüş ve içinde hala embryo gözlenmiyorsa gebeye kürtaj önerilir. Olayın nedeni çoğu zaman bilinmez.Bazı durumlarda çevresel etkenler veya kromozom bozuklukları sorumlu olabilir. Kürtajdan sonra kontrole çağrılır,en az 3 ay gebe kalmaması önerilir. Gebelik öncesi danışmanlık önerilir.
MOL (ÜZÜM ) GEBELİK
FİGO'ya göre gestasyonel trofoblastik hastalık sınıflaması:
Mol Hidatiform; 1.Komplet 2.Parsiyel
Gestasyonel Trofoblastik Neoplazi;1.İnvazif mol 2.Koriokarsinom 3.Plasental site trofoblastik tm.4.Epiteloid trofoblastik tm
Plasenta (çocuk eşi) da anormal gelişme sonucu rahim içinde üzüme benzeyen oluşumlar görüldüğü için üzüm gebeliği denir.Kişide gebeliğin bütün belirtileri gözlenir.Histolojik incelemede trofobastik proliferasyon ve villöz stromada ödem görülen koryonik villus anormalliğidir.
Komplet Mol:En sık görülen tip.46 XX veya 46 XY karyotipe sahiptir.Patolojide; fetüs veya embryo yoktur.Yaygın villöz ödem görülür.Değişken trofoblastik çoğalma vardır.Amnion ve fetal kan hücreleri yoktur.Klinik görünümde uterus boyutları normalden büyük,HCG düzeyinin aşırı yüksek olmasına bağlı yumurtalıklarda teka-lutein kistleri,tibbi komplikasyonlar sıktır.% 15-20 persiste eder.Çekirdeksiz yumurta sperm ile döllenme sonucu meydana gelir.
Parsiyel Mol:Karyotip 69 XXX veya 69XXY şeklindedir. Normalde 46 kromozom bulunur. Burada yumurta (23 kromozom ) iki sperm (23+23 kromozom) tarafından döllenmiştir.Fetüs veya embryo vardır ama genetik olarak yaşayamaz.Bir tarafta bebeğe ait oluşumlar diğer tarafta eşi (plasenta) ile anormal gelişim vardır.Patolojik olarak villöz ödem ve trofoblastik çoğalma değişkendir.Klinik tanı gecikmiş düşük şeklindedir.Uterus boyutu normalden küçüktür.Yumurtalıklarda teka-lutein kisti ve tibbi komplikasyonlar daha az görülür.% 1-5 persiste eder.
RİSK FAKTÖRLERİ
Görülme sıklığı 1/1000.Daha önce mol gebelik geçirenlerde tekrarlama oranı 1/100.Genç veya ileri yaş gebeliklerde,sosyo ekonomik durumu zayıf bayanlarda,uzun süre OKS kullananlarda,bazı vitamin eksikliklerinde,sigara içenlerde daha sık gözlenir.
KLİNİK VE TANI
Adet gecikmesi sonucu yapılan gebelik testi sonucu pozitif çıkar. Bulantı ve kusmalar şiddetlidir.Uterus normalden büyük olmasına karşılık yumuşaktır.Genelikle kanamalar gözlenir.Kanama şiddeti lekelenmeden yoğun kanama gibi değişkenlik gözlenir. Bu kişilerde HCG oranının yüksek olması nedeniyle klinik tirotoksikoz bulguları ve yumurtalıklarda teka lutein kistleri ortaya çıkar.Kistler bağlı kasık ağrısı sıktır,USG ile kist boyutları ölçülür.Genelikle tedavi sonrası kistler geriler.Bazen kişi üzüm şeklinde parçalar düşürüyorum diyerek başvurabilir.24.gebelik haftasından önce preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) bulguları görülebilir.
Tanıda klinik öykü-ultrason incelemesi-B-HCG düzeylerinin normalden yüksek olması ile tanı konulur. USG ile Komplet molde fetüs ve eklerinin olmadığı kompleks çok sayıda kistik boşluklarla karakterize görünüm, parsiyel molde ise hidropik plasenta ile birlikte görülen fetal dokular görülür.
Mol gebelik tanısı konulan kişiye kan grubu,hemogram,biyokimya,B-HCG,hepatit paneli içeren kan testleri istenir. Akciğer X-ray ile görüntülenir.Uygun kan temin edilebilecek koşullar sağlanarak anestezi altında vakum küretaj ile mol gebelik boşaltılır.Patoloji gönderilir.40 yaş üzeri bayanlarda bebek tercihi yoksa histerektomi alternatif yöntem olarak düşünülebilir.
TAKİP
Bu hastaların mol gebelik boşaltıldıktan sonra 1 yıl gebe kalmaması gerekir.Korunma amaçlı OKS( doğum kontrol hapı) önerilir. B-HCG 3 kez arka arkaya negatif olana kadar bakılır.Sonra ayda bir B-HCG kontrolleri ve 3 ayda bir akciğer röntgen ile görüntülenir.Sonraki gebeliklerinde mol görülme ihtimali olduğu için sık izlem gerekir.GTN( gestasyonel trofoblastik neoplazi) dönüşüm ve metastaz (vücutta başka yerde hastalık olması) nedeni ile izlem önemlidir.Bu hastalıklara dönüşüm olduğunda kemoterapi ile başarılı şekilde tedavi edilebilir.
DR.MUSTAFA TORGAÇ
KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM UZMANI
ANTALYA
