demir eksikliği

Question

Hocam iyi günler , annem 71 yaşında şeker,tansiyon hastası trajenta,hyzaar,norvasc,ator kullanıyor.Demir eksikliği sebebiyle bir yıl önce endoskopi ve kolonoskopi yaptırmıştık;Endoskopi sonucu; fundus,korpus,antrum mukozası hiperemik ve ödemli,antrum ileri derecede eritemliydi...Pangastrit ve hiatal gevşeklik...Patoloji;mide antrum,fokal alanda gastrik atrofi++,komplet tipte intestinal metaplazi++,inaktif,hafif derecede kronik panmukozal gastrit,helicobakter plori izlenmedi..yazıyor.kolonoskopi de yaptırdık sonuç;Kolonda dimünitif polipler(iki adet çıkarıldı),kolon divertikülozu,biyopsi;kolon iki materyaldede tubüler adenom ve düşük gradeli displazi..Hocam 2 yıl önce ferritin 90,daha sonra ferritin 55,bir yıl önce 30 sonra 13,6 ay önce 60 şimdi ise 17 ye düşmesi,demir 55,tdbk368,magnezyum 1,4 wbc 9.5,rbc 4.7,hgb14.2,hct 43,mcv 90,mch 30,mchc 33,rdv 13,plt 257,mpv 12,ne 4,lym 4.7,mono 0,55,eos 0.41,baso 0.1,ne%41,lym%49,mono%5.7,eos%4.3,baso%1 demir ve magnezyum eksikliği,midesindeki sorundan veya devamlı reflüsü olduğu için 15 yıldır her gün mide koruyucu nexium 40mg içmesi sebebiyle olabilirmi?intestinal metaplazi,gastrik atrofi,gastrit veya kolonoskopi sonucundakiler bu ferritin düşüşünü yapabilir mi?Doktor tardyferon vermişti fakat kullanamadı dokundu mide bulantısı ve kabızlık yaptı.Demir takviyesi kullanmasına gerek var mı?Hocam ne önerirsiniz nasıl bir yol izlemeliyiz?Saygılar teşekkürler...

Uzm. Dr. Sedat Akyol · Accepted Answer

Bilinmesi gereken herşeyi yazdığınız için tşkler, soru net olunca cevap kolaylaşıyor. Annenizin demir düşüklüğünün temel sebebi gastrik atrofi ve sürekli mide asitini baskılayıcı ilaç kullanmasıdır. Zira bu iki etken öncelikle mide asitini azaltarak sindirimi zorlaştırır, böylece demir-mineral ve vitaminlerin besinlerden açığa çıkmasını zorlaşır, ayrıca gastrik atrofi ve metaplazi varlığında midenin özelleşmiş bölümlerinden salgılanarak demirin ince bağırsaktan emiliminde klavuz rolü olan bazı maddelerin miktarı düşer ve özellikle demir emilimi bozulur. Son 2 yılda depo demirini gösteren ferritin düşmesi bunun sonucudur, yakında annenizin kan değerleri de düşmeye başlayacaktır. Bu tip vakalarda ağızdan demir verilmesi zaten varolan gastriti alevlendireceği gibi bozulmuş olan emilim dolayısıyla pek işe yaramaz, nitekim annenizde bulantı ve kabızlık yapmıştır. Bu nedenle demiri parenteral denilen serum içine katılan şekilde vermek gerekir. (İlaç reklamı olmasın diye isim vermeyeceğim, bu maksatla kullanılan ilaçlar geçmişte yaşattığı alerjik reaksiyonlar dolayısıyla hekimlerce pek sevilmediğinden, biraz da fazla demir yüklemeyelim tedirginliğiyle riske girmemek adına pek tercih edilmese de yeni nesil ilaçlarda bu sorunlar halledilmiştir, yeni nesil parenteral demir preparatları kendim de dahil bilen hekimlerce yıllardır gereken hastalara uygun dozda ve ortamda sorunsuz kullanılmaktadır). Magnezyum replasmanı için krampları da oluyorse reçete ile temin edeceğiniz suda eritilen toz veya haplardan günde 1 tok kullanabilirsiniz (mideye dokunabilir!). Ayrıca mide atrofisi dolayısıyla eşlik edebilecek B12, folik asit, Dvit, hatta tiroid(ST3,ST4,TSH) değerlerini de baktırmanızı tavsiye ederim. Midede metaplazi varlığı, kalın bağırsakta polip öyküsü nedeniyle gastroenterolojinin tavsiye edeceği aralıklarda endoskopi ve kolonoskopiyi tekrarlamak gerekir. Yeri gelmişken bahsedeyim; mide ilaç kullanımı yaşlılarda çok yaygın olup kiminde gerçekten mide şikayetine yönelik başlanmakta, kiminde ise kullandığı ilaçlar dokunmasın diye zorunluymuş gibi verilmekte, bu durum mide asitini sürekli baskılayarak pek çok vitamin ve mineral emilimini azaltmakta, değerler düştükçe hastada kanser vb aranmaktadır, oysaki şeker ve tansiyon ilaçları illaki mideye dokunacak diye bir kural yoktur, bazı şeker ilaçları kademeli başlanmayınca gaz yapmakta ancak asit azaltıcı mide ilacı verilmektedir. Halbuki şikayet olursa kullanılmalı, sebepsiz kullananlarda birkaç gün ara vererek sorun yoksa kesilmeli veya lüzum hali alınma yoluna gidilmelidir. Ne yazık ki yoğun poliklinik şartlarında pek çok hekim arkadaş bunları anlatacak hatta düşünecek vakti bulamamakta, verimin düşmesi hasta-hekim arası saygı ve güveni zedeleyerek poliklinik sayılarını çoğaltmakta, bir kısır döngü oluşturmaktadır. Sağlıklı günler dilerim

Cevaplar (1)