1-Varikosel nedir?
Varikosel testis damarlarında ergenlik döneminden başlayarak ortaya çıkabilen genişleme, varisleşmedir. Varikosel tüm erkeklerin %15’inde görülür ve erkekte en sık rastlanan kısırlık nedenidir
2-Varikosel ne zararlar verebilir?
Varikosel ergenlik yaşlarında başlar, olumsuz etkileri yıllar içinde giderek artar ve zamanla;
a- Varikosel kısırlığa neden olabilir,
b- Varikosel kasığa, bacağa vuran ağrılara yol açabilir,
c- Varikosel erkeklik hormonu olan testosteronun azalmasına sebep olabilir,
d- Varikosel ergenlik çağında testisin küçük kalmasına veya zaman içinde giderek küçülmesine neden olabilir.
Varikosel neden kısırlığa yol açar?
“Testislerden gelen kirli kanın içerisinde toksik metabolitler yüksek orandadır. Ayrıca testis fonksiyonu için belirli bir ısı gereklidir.
Varikoselli hastalarda toplardamarlarda biriken kirli kandan dolayı ısı yükselir, buda sperm yapımını bozar. Varikosel testislerin küçülmesine yani atrofiye uğramasına sebep olabilir.
Her varikoselli hasta kısır değildir. Varikoselli hastaların yaklaşık %70 de sperm yapımı bozulmuştur. Spermiogramda genellikle sperm sayısında azalma, yapısal bozukluklar ve sperm hareketlerinde azalmalar görülür.
Varikosel hastalığında ameliyat şart mıdır?
Varikosel teşhisi konulan hastaya sperm tahlili ve usg yapıldıktan sonra ameliyata karar verilir. sperm tahlili bozulmuşsa, usg de damar çapı 3mm ve üzeri ise ve reflü akım(kanın geri kaçması) varsa ameliyat şarttır.
4-Varikosel tedavisinde neden mikrocerrahiyi tercih etmelisiniz?
Varikosel tedavisinde en başarılı ve komplikasyonu en az yöntem özel eğitimli ve tecrübeli cerrahların yapacağı mikrocerrahi varikosel ameliyatıdır.
ciddi komplikasyon oranı %0, önemsiz komplikasyon oranı %3-4 dür.
Eski varikosel operasyonu tekniklerinde %40 kadar hastada ameliyat sonrasında varikosel devam etmekte, hidrosel (testisin zarları arasında sıvı birikerek şişmesi) riski %40’a, atardamar hasarına bağlı organ kaybı %5’e kadar çıkmaktadır.
Varikosel tedavisinde embolizasyon yöntemi düşük başarı ve yüksek ciddi komplikasyon oranları nedeni ile tercih edilmemelidir. Varikosel ilaç veya bitkiler ile tedavisi edilemez.
........................................................
Nedeni bilinmeyen sayı, hareketlilik ve yapısal bozukluklar (idiopatik oligoasthenoteratospermi-idiopatik OATs)
Spermin nedeni bilinmeyen sayı, hareketlilik ve yapısal bozukluklarının tedavisi için bugüne kadar çok sayıda tedavi seçeneği denemiştir
Oligospermiye sebep olan nedenler aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Varikosel: Testisin toplardamarlarında anormal gelişmeler varikosel adını alır. Varikosel ısı artışına neden olarak sperm üretimi ve hareketliliği bozabilir.
Enfeksiyonlar: Ergenlikte veya erişkin dönemde geçirilen kabakulak testislerde de orşite sebep olabilir. Bu durum sperm üretimini bozabilir.
İnmemiş Testis: Erkek çocukta doğumda testisler kanal içinden yerlerine inmiş olmalıdır.Doğum sonrası 1 yaşa dek testisler torbalarına inmezse cerrahi ile yerlerine indirilmelidir.
Aksi halde karınlarında ve testis kanalında kalan testisler ısıya maruz kalacağından sperm üretimi geri dönüşümsüz olarak bozulabilir ve bu durum testis kanserine de zemin hazırlar.
Çevresel Toksinler: Kanser tedavisi için kullanılan ilaç ve ışın tedavileri testiste sperm ana hücrelerinde hasara neden olarak üretimi bozabilirler.
Bu durum tedavi öncesi hastaya açıklanarak spermlerin dondurularak saklanması önerilmelidir.
İlaç Kullanımı ve Alışkanlıklar: Beyin sapını etkileyerek erkeklik hormonlarının üretimini ve dengesini bozan durumlar, karaciğer ve böbrek hastalıkları,
geçirilen ateşli hastalıklar, hormon üretimini etkileyen ilaçlar, alkol, sigara ve uyuşturucu kullanımı, çok sıcak ortamlarda bulunmak, kimyasal madde ve radyasyon maruz kalmak sperm üretimini bozabilir.
Genetik Bozukluklar: Menisinde hiç sperm olmayan veya 5 milyon'dan az sperm bulunan erkekte genetik bozukluk olabilir.
Bu durumda kromozom tayini ve Y kromozomunda mikrodelesyon taraması yapılması uygundur. Bu bozukluklar Y kromozomu yoluyla erkek çocuğa genetik geçiş gösterecek ve erkek çocuk ileride aynı sorunla karşılaşabilecektir.
Bazı Hormonların eksiklikleri: beyinde bulunanan hipotalamus-hipofiz bezi bozuklukları. bu bezlerle testis arasındaki hormonal döngünün bozuk olması durumu sperm sayı ve kalitesine negatif etkilerde bulunabilir
Sperm oluşumunu bozan faktörler (kemoterapi tedavisi, radyoterapi tedavisi, bazı ilaçlar, aşırı ısı, ileri yaş, alkol almak, sigara kullanımı)
Özellikle son yıllarda gıda insan sağlığında çok önemli bir etkiye sahiptir. Son yıllarda yükseliş gönderen ve gündem konusu olan GDO’lu gıdalar, doymuş yağ oranı fazla fast food yemekler, hazır ve katkı maddesi içeren gıdalar, sigara kullanımı, alkol kullanmak gibi besinlerden sperm sayısının azlığı olarak bilinen oligospermi veya semende hiç sperm bulunmaması yani azospermiye sebep neden olabilmektedir.
Oligospermi problemi ile yüzleşen hastaların, en çok merak ettiği sorulardan biri de bebek sahibi olup olamayacaklarıdır. Bu sorunun cevabı kesin değildir. Sperm sayısı 2-3 milyon gibi oldukça az bir orana sahip olan kişilerin eşlerinde bile doğal gebelik gözlenebilirken, sperm sayısı 30-40 milyon arasında değişebilen fakat gebelik yaşanmayan hastaların varlığı da olabilir.
Ama oligospermi hastalarının bebek sahibi olma konusunda söylenen net şey; sperm sayısı ne kadar az ise spontan gebelik şansının da aynı oranda düşüktür. ayni sperm sayısı,hareketliliği, kalitesi azaldıkça gebelik ihtimali düşmektedir.
tedavide buna sebep olabilecek faktörleri araştırıp sebebe yönelik tedaviler planlanmalıdır.
