Okul çağında çocuklarımız kendi kişisel bakımını yeterince yapamazlar. Bu nedenle üst solunum yolu enfeksiyonları sık görülmektedir.
Burun ve boğazda iltihaba yol açan 200’den fazla virüs, çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açar.
Üst solunum yolu enfeksiyonları genellikle sonbahar ve kış mevsiminde ortaya çıkar. Çocuklar kışın daha çok hasta olurlar, çünkü çocukların okula gitmesi virüsler ile karşılaşmayı arttırır. İnsanlar hava soğuk olduğu için iç ortamlarda birbirlerine yakın temasta kalırlar ki, bu da enfeksiyonların bulaşmasını kolaylaştırır. Ayrıca düşük nem oranı, burun mukozasını kurutur; bu durum da çocukları soğuk algınlığına yol açan mikroplara (virüslere) karşı daha hassas hale getirir.
ÜSYE bulguları çocuk virüsü aldıktan 1-3 gün sonra başlar ve genellikle 1 hafta sürer. Genellikle burun akıntısı, burun tıkanıklığı, boğazda kaşıntı, boğaz ağrısı, ses değişikliği, halsizlik, hapşırık ve geniz akıntısının yol açtığı hafif öksürük görülür.
Çocukların birçoğu yılda 5-8 kez üst solunum yolu enfeksiyonu geçirirler. Okula, kreşe giden çocuklarda bu sayı daha da artabilir. 6 yaşından büyük çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonları sıklığı azalır.
Ancak yılda 8’den fazla solunum yolu enfeksiyonu, 2’den fazla zatürre ya da yılda 3-4 kez orta kulak iltihabı geçiren çocukların ayrıntılı araştırılması gerekir.
ÜSYE etken çoğunlukla virüsler olup kesin bir tedavisi yoktur.
Kullanılan bazı tedaviler, burun akıntısı ve tıkanıklığı gibi bazı şikayetleri azaltabilir; fakat çocukların daha kısa sürede iyileşmesini sağlamaz. ÜSYE antibiyotik kullanımının yeri yoktur. Antibiyotikler bakterileri öldürür ama üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açan virüsleri öldürmez. Viral enfeksiyonlarda gereksiz antibiyotik kullanılması bakterilerde direnç gelişimine yol açar; gerçekten bu ilaçlara ihtiyacımız olduğunda ise işe yaramazlar. Bu nedenle antibiyotikler sadece doktor önerisi ile kullanılmalıdır.
Üst solunum yolu enfeksiyonlarında tedavide önerileri
Tedavide asıl önemli olan destekleyici tedavidir.
Çocukların sıvı alımının arttırılması,
Sigaraya maruziyetin engellenmesi,
Serum fizyolojik ile burnun temizlenmesi ve aspire edilmesi,
Ateş (˃38-38.5 ◦C) var ise ılık duş yaptırılması, ılık kompres uygulama yapılması ve/veya ateş düşürücü verilmesi sayılabilir.
Burun akıntısı ve tıkanıklığını azaltmaya yönelik tedavilerin ise etkinliği çok sınırlıdır, ancak şikayetlerin belirgin olduğu durumlarda hekime danışılarak 4- 6 yaşın üzerindeki çocuklarda verilebilir.
Aspirin kesinlikle kullanılmaz. Viral enfeksiyonlar ile birlikte aspirin kullanılması Reye sendromu denilen, karaciğer yetmezliğine kadar giden ve hayati tehdit eden durumlara yol açabilir.
Üst solunum yolu enfeksiyonlarında Korunma
Hasta kişilerden uzak tutmak, sık el yıkamak, kağıt mendil kullanmak (kullanılan mendil hemen çöpe atılmalı), özellikle birçok çocuğun bir arada bulunduğu ortamlarda oyun alanlarının ve oyuncakların uygun şekilde temizlenmesi ve grip aşısı yaptırılması önemlidir.
