Tüp Bebekte Dondurma Mucizesi

İnsan hücre veya dokularını dondurma yöntemi, tüp bebek yönteminin kendisi veya mikroenjeksiyon yönteminin tedaviye eklenmesi gibi, yardımla üreme teknolojisinde önemli bir yere sahiptir. Günümüzde embriyo, yumurta, sperm ve yumurtalık dokusu dondurulur hale gelmiştir. Dondurma işlemi şu durumlarda yapılır:

Embriyo dondurma işlemleri;

1-      Tüp bebek işlemi yapılan hastada transfer edilen embriyo dışında kalan sağlıklı embriyolar dondurulabilir.

2-      Tedavi esnasında gebe kalındığında anne adayının sağlığını riske edecek aşırı yumurta gelişme durumunda, rahim içi tabakasının aşırı ince ölçülmesi veya kanamanın olması durumunda, çatlatma iğnesinin yapıldığı gün progesteron hormonunun aşırı yükselmesi durumunda gelişen embriyolar dondurulup daha sonraki aylarda transfer yapılabilir.

3-      Hasta kanser tedavisi alacaksa veya yumurtalıkları menopoza sokma riski olan başka hastalık tedavisi alacaksa tüp bebek tedavisi ile geliştirilen embriyolar dondurulur ve hastalıkların tedavisinden sonra transfer yapılabilir.

Sperm dondurma işlemleri;

1-  Erkek hastada normal yollarla sperm çıkmamış ve sperm ameliyat ile elde edilmiş ise, mikroenjeksiyon işleminden sonra kalan spermler daha sonra kullanılma ihtimaline için dondurulabilir.

2-  Erkekte kanser veya spermlerini yok edecek başka bir hastalık tedavisi görecek ise, evli ya da bekâr olsun spermler dondurulup daha sonra kullanılabilir.

Yumurta dondurma işlemleri;

Evli olmayan bir kadın kanser tedavisi veya yumurtalıkları menopoza sokma riski olan başka hastalık tedavisi alacaksa, yumurta geliştirici tedavi ile geliştirilen yumurtaları daha sonra kullanmak amacı ile dondurulabilir.

Yumurtalık dokusu dondurma işlemi;

Bu yöntem dünyada yeni uygulanmaya başlanmıştır. Kanser tedavisi veya yumurtalıkları menopoza sokma riski olan başka hastalık tedavisi alacaksa yumurtalık dokusu dondurulup, tedavi sonrası tekrar vücudun herhangi bir yerine nakil yapılır. Bu sayede kadının doğurganlığı devam ettirilebilir, hem de menopoz geciktirilebilir.

Dondurma işlemi; son 5 yıldır pratik uygulamaya giren vitrifikasyon (camlaştırma) tekniği sayesinde, hem daha kolaylaşmış hem de dondurulan dokuların sağlıklı geri dönme şansı oldukça artmıştır. Donmuş embriyolardan doğan bebekler ile normal yollarla gebe kalan kadınları bebekleri arasında bir farkının olmadığı görülmüştür.

Tüp bebek tedavisinde normal adet düzeylerine oranla çok yüksek hormon değerlerine ulaşabildiği için, bütün bilim adamları daha fizyolojik tedavileri arayışlarına girmiştir. Bu amaçla hasta dostu tedaviler gündeme gelmiştir, fakat bu yaklaşımların sonucunda daha az embriyo geliştiği için, embriyo seçme şansının azalması başarının istenilen seviye ye ulaşmasını engellemiştir.

İnsanın doğal yumurtasının hormon etkisi takip edilerek yapılan donmuş embriyo transferlerinde, taze tüp bebek işleminden gelişen embriyoya göre gebelik şansının çok daha yüksek olduğu görülmüştür. Son zamanlarda dünyada bazı seçkin merkezlerden bu konuda yayınlanan makalelerin, bizim kendi kliniğimizde uygulanan sonuçlar ile paralel çıkması üzerine, artık donmuş embriyo transferlerini hiç ilaç kullanmadan yapıyoruz. Bu uygulama hastalar açısından hem çok konforlu hem de günlük hayatlarına devam etmelerini sağlamaktadır.

Ayrıca, tekrarlayan İVF başarısızlığı hikâyesi olan hastalarda, tüp bebek işlemi esnasında geliştirilen bütün embriyoların dondurulup daha sonra transfer edilmesi gündeme gelmiştir. Bazı merkezlerden de bu konuda çok başarılı sonuçların gelmesi bu hasta grubu için; akla, mantığa ve bilimsel zemine oturan çok iyi bir alternatif olarak pratiğimize girmeye başlamıştır.

Belki de bir süre sonra taze tüp bebek siklusu yerine daha konforlu ve daha başarılı donmuş embriyo transferleri ilk tedavi alternatifi olacaktır.

Opr. Dr. Turgut Aydın