Topuk Ağrısı
Ağrının zamanı, yayılımı, gün içerisinde arttığı dönem, aktiviteyle ilişkisi sorulmalıdır. Altta yatan sistemik hastalıklar, kronik hastalıklar kullandığı ilaçlar sorgulanmalıdır.
Muayene ederken belden ayaklara kadar tüm olarak gözden geçirilmedir. Ayağın yapısı, yürüyüş şekli topuk ağrısı sebeplerin ortaya çıkarabilir. Bölgeyi 4 kısımda incelersek
taban kısmı: plantar fasciit, kalkaeal spur, yağ yastığı atrofisi, topuk stres kırıkları, tümörler sinir sıkışması
Arka kısım: aşil hastalıkları, bursit, kemik çıkıntısı, romatizmal sebebli tendon hastalıkları
İç kısım: tarsal tünel sendromu, sinir sıkışması, başparmağın tendonun hastalıkları, tedninitler
Yan kısım: peroneal tendinit,
Her topuk darbesinde taban tampon vazifesi görür. Ortalama sağlıklı birey dakikada 82 metre hızında yürür.Bu hız ile vücut ağırlığının % 110 'u etki eder (Koşu esnasında ise bu oran %200 oranında artmaktadır.) ve yaklaşık 58-60 topuk darbesi meydana gelir. Topuk tabanındaki yağ yastıkçığı bu yükleri karşılayabilecek güçtedir.
Plantar Fasciit;Taban kısımda plantar fasciit olarak adlandırdığımız hastalık en sık sebebidir. Sabahları ile yataktan kalkarken yoğun bir ağrı hissedilir. Fasyal tendoun topuğa yapışma yerinde oluşan enflamasyondur. Özellikle topuk bölgesinde ağrı meydana gelir.Bu hastaların genellikle aşil tendonlarıda kısalmıştır. Nadiren cerrahi gerektir. Nonsteroidal ilaçlar, germe egzersizleri, gece ortezleri,enjeksiyonlar ESWT tedavisinden fayda görürler.
Yağ yastıkçığının aşınması yıpranması; özellikle 40 lı yaşlardan sonra kollajen ,elastik doku ve su miktarı azalır. Genel olarak incelmeye, yapısında yumuşamaya sebep olur. Sert düzgün olmayan yüzeylerde yaşlı hastalarda ciddi topuk ağrıları görülür. Düzleşmiş bir topuk vardır. Kalkaneus kolaylıkla ele gelir. Plantar fasyada hassasiyet ve ağrı olmaz. Ağrı tam topuğun altında , 'ortada' ve tabanındadır. Aşırı kullanma aktivite sonrası oluşan bir ağrıdır. Dinlenme ile geçer. Yarı sert topuk tabanlıkları kullanılabilir. Kortizon enjeksiyonu oldukça sakıncalıdır.
Baxter sinir sıkışması ; Tibialis posterior denilen sinirin yan tarafına uzanan dalının topuğun iç kısımda sıkışması sonucunda oluşabilir. ''Batıcı '' tarzda topuk ağrısı olur. Uyuşukluk ve topuğun iç kısımında ağrı hassasiyet olur. Dansçılar koşucular, sporcular baş parmaklarındaki kas gelişmesine bağlı sinir sıkışabilir.
Topuğun stres kırıkları ; özellikle koşucularda görülebilir. Topuğun üzerinde tekrarlayan darbeler buna sebep olabilir. Topuğu sıkıştırmakla ağrı oluşturur. Çekilen röntgenlerde ilk zamanlarda görülmeyebilir. Topuk ağrısında ayrıntılı olarak değerlendirmek gerekebilir.
Topuk bölgesinde görülen tümörler: Kronik ağrılarda ayırıcı teşhis olarak düşünülmelidir.
Tarsal tünel sendromu: tibial sinir dalının ayak bilek çevresi saran kılıfında sıkışması neticesinde görülebilir. Travmatik sebebli, yer kaplayan kitleler (ganglion vb), kemik çıkıntılar, kemik çıkıntıları, kronik iltihabi sebebler bunlara neden olabilirler. Topuk vuruşu yapan koşucularda daha fazla görülebilir. Bileğe ve topuğa uzanım gösteren ağrı vardır. EMG tanı koydurmada yardımcıdır.
Bu yapıları genel olarak köken aldığı bölgeye göre tanımlarsak
Ciltte: nasırlar, ağrılı nasır, siğiller
YağTabakası: yağ yastıkçığının incelmesi, enflamasyonu ve hasarı,
Sinir Dokusu: Tarsal sinir sendromu, iç topuk sinir sıkışması ve sinir uçlarının hastalığı
Bursa(kese): Aşil bursiti, topuk ardı bursitleri,
Tendon : tendinit, sinovit ayaktaki tendonların rahatsızlıkları
Kas zarı (fasya): plantar fasciit, travmatik zedelenmesi
Kemik: kalkaneusta topuk dikeni, stres kırıkları, os trigonum
Bu hastalıklar sistematik sebeplerle ortaya çıkabilir. Bunlar ;
Aşırı kullanma sonucu (koşucu topuğu, aşil tendon sorunları, stres kırıkları)
Romatizmal hastalıklar (Romatoid artrit, Ankilozan spondilit, sedef, lupus)
metabolik hastalık (Gut şeker hastalığı vb)
Enfeksiyon kaynaklı, tüberkuloz , gonore vb gibi sebepler olabilmektedir.
içerik bilgilendirmeye yönelik hazırlanmıştır. Sitede yer alan bilgiler, hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini alamaz!. Bu kaynaktan yola çıkarak, ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinin değiştirilmesi kesinlikte tavsiye edilmez!. bilgilerin içeriği, asla kişisel teşhis ya da tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir.
