Tetanoz, gebelikte tetanoz aşısı ve yenidoğan tetanozu
Tetanozla ilgili ilk hastanın M.Ö 5. yüzyılda görüldüğü bilinmektedir. O tarihten günümüze kadar gelişmekte olan ülkelerde sıkça gözlenen tetanoz özelliklede yeni doğan bebeklerde görüldüğünde önemli bir ölüm sebebidir.
1940’lı yıllarda aşılanmanın başlaması ile hastalık sayısında gözle görülür bir azalma olmuştur. Bununla beraber doğum sırasında hijyenik şartlara uyulması yeni doğanlarda da hastalık sayısının azalmasında önemli bir yer tutmaktadır.
Tetanoz aşısı bulundu evet ama bu sizi tetanoz olmaktan ömür boyu korumaz. Peki neden? Çünkü çocukluk döneminde zorunlu olan tetanoz aşısının etkisi 10 yıl sonra geçer bu nedenle korumaya devam etmesi için 10 yılda bir tek doz aşı yaptırmanız gerekir. Ancak maalesef çok az kişi bu aşıyı yaptırır.
Tetanoz olan kişiler ya çocukluk döneminde hiç aşılanmamış veya 10 yıl sonra rapel doz dediğimiz aşıyı yaptırmamış kişilerdir.
Ülkemizde yapılan bir araştırma toplumda ki kişilerin yaklaşık %85’inin tetanoza karşı korunmadığını göstermiştir. Buda demek oluyor ki toplumun çoğu 10 yıl sonra yaptırılması gereken aşıyı hiç yaptırmamış.
Tetanoz aşınız tam değilse tetanoz olmak için çok küçük bir deri yaralanması hatta toplu iğne batması bile risk taşır. Hatta sanıldığının aksine küçük iğne batması gibi durumlarda tetanoz riski akla gelmediği için aşı ihmal edilmekte ve bu nedenle görülen tetanoz sayıları artmaktadır.
Bazı durumlarda da risk daha fazladır. Bu durumlar yaranın toz-toprakla bulaşmış olması, iltahaplı olması ve yarada çürük olmasıdır. Bunun yanı sıra yanık, diş iltahapları, hayvan ısırıkları, düşük yapmış olmak da tetanoz riski olan diğer durumlardır.
Tüm bu riskli durumların bilinmesine rağmen tetanoz hastalarının dörtte biri gibi yüksek bir kısmında da kişiler yaralandıklarını maalesef hatırlayamamaktadır. Bu nedenle tetanoz aşınızı ne zaman yaptırdığınızı hatırlamıyorsanız lütfen yaralanmayı beklemeden bir sağlık kuruluşuna başvurup aşılarınızı tamamlatın.
Tetanoz aşısı
Yeni doğan bebeğe normalde 6. haftadan başlayarak 4–8 hafta ara ile üç doz, bir yıl sonra dördüncü doz ve ilkokula başlarken de beşinci doz aşı yapılarak çocukluk dönem aşıları tamamlanmış olur. Bundan sonra da 10 yılda bir tek doz aşı yapılması tetanoza karşı korunmak için yeterlidir.
Eğer çocukluk döneminizdeki aşınızı hatırlamıyor veya 10 yıl sonra yapılması gereken tek dozluk aşınızı hiç yaptırmadıysanız o zaman hiç aşılanmamış gibi aşı yapılması gerekir. Bu durumda birer ay ara ile iki doz bir yıl sonrada üçüncü doz tetanoz aşısı yapılarak 10 yılda bir kez de tek doz aşı yaptırılması önerilir. Hamile kalmak istiyorsanız gebe kalmadan önce de mutlaka tetanoz aşınızı tamamlatın.
Gebelikte tetanoz aşısı
Eğer hamileyseniz ve hamilelikten önce tetanoz aşınızı yaptırmadıysanız veya aşı durumunuzu hatırlamıyorsanız o zaman doğumdan önceki 60. ve 20. günlerde aşılarınızı yaptırmanız gerekir. Böylelikle yeni doğan bebeğinizi tetanoz dan korumuş olursunuz.
Yenidoğan tetanozu
Eğer tetanoza karşı bağışık değilseniz ve gebe iken tetanoz aşısı yaptırmadıysanız o zaman yeni doğan bebeğiniz tetanoz için risk altındadır. Çünkü doğumda bebek kordonu steril olmayan şartlarda kesilirse bebeğiniz tetanoz olabilir.
Yeni doğan bebeğinizin tetanoz olduğunu nasıl anlarsınız?
Bu durumda bebeğinizde genel bir zayıflık, düşkünlük, emmek istememe, vücut kaslarında istemsiz kasılmalar görülür. Ölüm olasılığı %90’dır.