Skafoid, el bileğinde bulunan 8 kemiğin en önemlilerinden bir tanesidir. El bileği mekaniğinin kilit taşı görevini gören bir kemiktir. El bileği travmalarında eğer bu kemik kırılırsa eklemin tüm dengesi olumsuz yönde etkilenir.
Skafoid Kırıkları Nasıl Oluşur ?
Avuç içi açık vaziyette elin üzerine düşünce skafoid kırılabilir. Başlangıçta oluşan ağrı günler veya haftalar içerisinde azalabilir. Şişlik çok fazla olmayabilir. Dışarıdan fark edilen bir deformite ve eğrilik olmadığı için çoğu kişi tarafından basit bir el bileği incinmesi olarak değerlendirilip gözardı edilebilir. O nedenle ilk doktora geliş haftalar, aylar sürebilir.
Nasıl Teşhis Edilir ?
Skafoid kırığı genellikle rontgen incelemesi neticesi görülür. Bununla birlikte eğer kırık yerinden oynamamışsa ilk birkaç hafta içerisindeki rontgenlerde farkedilemeyebilir. Muayenede skafoid kemiği üzeri ağrılıdır. Bu ağrı başparmak gerisindeki çukurda lokalizedir. Eğer skafoid kırığından şüpheleniliyorsa ve başlangıç rontgenleri normal olarak değerlendirildi ise birkaç hafta sonra yeni rontgen incelemesi için hasta çağırılır. İlk haftalar içerisinde el bileğini koruyucu atel kullanılması önerilir. Ama günümüzde görüntüleme yöntemlerinin gelişmesi ile bilgisayarlı tomografi ve MR gibi ileri tetkik yöntemlerinin kullanılması kırığın erken tanısını sağlayabilir.
Skafoid Kırığı Nasıl Tedavi Edilir ?
Eğer kırık yerinden oynamamışsa genellikle alçıyla tedavi edilir. Bu kemiğin iyileşmesi normal kemiklerden biraz daha uzun sürebilir. O yüzden alçı en az 6 hafta kalır. Eğer kırık kaymışsa o zaman cerrahi tedavi gündeme gelebilir. Ameliyatta kırık anatomik olarak tam düzeltilir ve vida ya da çivilerle tespit edilir.
Komplikasyonlar Nelerdir ?
Kaynamama :
Eğer skafoid kırığı erken dönemde farkedilmezse genellikle kaynamaz. Bazen tedavi uygun şekilde yapılmasına rağmen kaynamayabilir. Skafoid’in kaynamaması kemiğin dolayısıyla el bileğinin yapısını ve düzenini kaybetmesine ve onun akabinde dejeneratif artit gelişmesine neden olabilir. Eğer dejeneratif artrit gelişmeden önce skafoid kırığı kaynamaması tespit edilmişse kaynatma ameliyatları yapılır.
Avasküler Nekroz:
Skafoid’in bir kısmı, kemiği besleyen kan damarlarının yırtılmasına bağlı olarak çürüyebilir. Buna bağlı skafoid kemiği şeklini kaybedip bozulabilir. Bu durum yine orta ve uzun vadede artritle sonuçlanabilir.
Dejeneratif Artrit :
Eğer dejeneratif artrit halihazırda oluşmuşsa o zaman kaynatma ameliyatlarından ziyade kurtarma ameliyatları gerekir.
