Bebeğin doğumunda uygulanan bir tür cerrahi girişimdir. Sezaryende anestezi uygulandığı için ağrı hissedilmez. Karın bölgesine yapılan kesi ile bebek rahimden çıkarılır. Türkiye’de yaklaşık 3 bebekten 1’i sezaryen ile doğmaktadır. Diğer bebekler ise vajinal yolla doğmaktadır.
Sezaryen doğuma ihtiyacım olduğunu anlayabilir miyim?
Evet. Kadınların doğum eylemi başlamadan önce sezaryen doğuma gitmelerinin en sık nedenleri:
Anne daha önceki bebeğini sezaryen ile dünyaya getirmiştir
Bebek baş kısmı ile doğum kanalına girmemiştir
Bebek iridir
Annede HIV ya da herpes gibi bir enfeksiyon vardır. Bu enfeksiyonlar vajinal doğumda bebeğe bulaşabilir.
Annede ‘plasenta previa’ denilen durum vardır. Plasenta bebeğe besinleri ve oksijeni getirip artıkları uzaklaştıran organdır. Plasenta previa olduğunda, bu organ vajina girişini kapatır. Bunun sonucunda da bebek kendi başına doğamaz.
Bebekte bulunan bir problem nedeniyle doktorunuz bebeğin doğum eylemi ve vajinal yolla doğmasının güvenli olmadığını söyleyebilir.
Bazı kadınlar tıbbi bir neden olmadan sezaryen doğum isteyebilirler. Böyle bir doğum planınız varsa doktorunuzla mutlaka konuşmalısınız. Cerrahi ciddi riskleri de beraberinde getirir.
Planlı sezaryen doğum ne zaman yapılmalı?
Genellikle 39. gebelik haftasının bitimine kadar beklemelisiniz.
Doğum eylemi başladıktan sonra neden bazı kadınlar sezaryen ile doğum yapıyor?
En sık neden doğumun ilerlemesi gerektiği gibi seyretmemesidir. Bunun nedeni aşağıdakilerden biri olabilir:
Kontraksiyonlar (doğum eylemi sırasında meydana gelen rahimdeki kasılmalar) bebeği dışarı çıkaracak kadar kuvvetli olmayabilir
Bebek iri olabilir
Annenin pelvisi küçük olabilir (kalaç ve vajinayı saran bir grup kemiğe pelvis denir)
Bebeğin geliş pozisyonu uygun olmayabilir, yan geliş ya da çene önde gibi
Sezaryenin diğer nedenleri:
Bebeğin hayati tehlikesi vardır, örneğin kalp atışları yavaşlamış olabilir.
Annenin hayati tehlikesi vardır, örneğin kanaması çok fazladır.
Doğumum yavaş ilerlerse, sezaryen ile doğum yapmam gerekir mi?
Her zaman gerekli değildir. Öncelikle doktorunuz oksitosin denilen ilacı önerecektir. Bu ilaç kontraksiyonlarınızı kuvvetlendirir. Her oksitosin birkaç saat içinde işe yaramazsa, doktorunuz sezaryen önerebilir.
Sezaryen nasıl yapılır?
Temel basamaklar şunlardır:
Öncelikle cerrahi sırasında size yapılanları hissetmemeniz için anestezi uygulanacaktır. 2 tür anestezi vardır. Rejyonel anestezide uyanık olursuzun. Genel anestezide tamamen uyursunuz.
Sonra doktor karnınızın alt kısmına bir kesi yapar. 2 tür kesi yapılabilir:
Genellikle, karnınız boyunca yatay uzanan, pubik kılların 1-2 cm üzerinde, sağdan sola uzanan bir kesi tercih edilir.
Aşırı kanamanız varsa ya da bebek tehlikede ise, kesi karnınız boyunca dikey olarak yukarıdan aşağıya doğru olabilir. Bu kesi bazen bebeği dışarı çıkarmanın en hızlı yolu olabilir.
Karnınız açıldıktan sonra doktor rahminizi bir kesi ile açarak bebeği dışarı çıkarır. Sonra göbek kordonu kesilir ve plasenta dışarı çıkarılır.
Son olarak, doktor rahminizi ve karnınızı ayrı ayrı dikerek kapatır.
Cerrahi sonrası iyileşmem ne kadar sürer?
Birkaç saat içinde etrafta dolaşabilecek, yiyecek-içecek tüketebilir hale geleceksiniz. Kadınların büyük kısmı 1-2 gün içinde evlerine gidebilirler, fakat bir süre ağrıları olabilir. Tamamen iyileşmeniz 6 haftayı bulabilir. Çalışan kadınlar bu sürenin sonunda iş yaşantılarına geri dönebilirler.
Sezaryenin riskleri var mıdır?
Evet. Her ne kadar anne ve bebeklerin büyük kısmı sezaryen sonrası iyi olsa da, bazı riskler de vardır.
Vajinal doğumla karşılaştırıldığında sezaryen doğumda aşağıdakilerin görülmesi daha sıktır:
Mesane, damar, barsak ve diğer komşu organlarda yaralanma
Enfeksiyon
Damar tıkanıklığı ve nefes darlığına neden olan damar içi pıhtılar
Anne ve bebek bağlanma süresinde kayıp
Doğum sonrası annenin iyileşmesinde daha uzun süre
Sonraki gebeliklerde plasenta ve rahimde problemler
Yenidoğanda solunum problemleri. Bu durum genellikle kısa sürer.
Doktorunuz bu riskleri alıp alamayacağınızın kararını vermede size yardımcı olacaktır.
İyileşirken vücudumda ne gibi belirtiler ortaya çıkabilir?
İlk birkaç haftada aşağıdakiler sıklıkla görülür:
Karnınızda hafif kramplar
Vajinadan açık renkli kanama ve sarımsı akıntılar
Kesi yerinde ağrı
Şunlar varsa doktorunuzu arayın:
38 C’den yüksek ateşiniz varsa
Ağrınız şiddetleniyorsa
Vajinal kanamanız artıyorsa
Kesi yeriniz daha ağrılı ve kızarık hale geliyorsa ya da kesi yeriniz kanıyor veya sıvı geliyorsa
Bir defa sezaryen doğum yaparsam sonraki doğumlarımın da sezaryen ile olması gerekli mi?
Hayır, artık değil. Günümüzde, önceden sezaryen doğum yapmış pek çok kadın doğum eylemi izlemini deniyor. Sezaryen sonrası vajinal doğuma SSVD denilmektedir. İlk sezaryeninizde rahminiz yatay biçimde kesilmişse (aşağıdan yukarı yani dikey değil), sonraki bebeğinizi vajinal yolla doğurma şansınız olabilir. Doktorunuza doğum eylemi izleminin uygun olup olmadığını danışın.
