Rinoplasti ameliyatı; burun dış görünüşünün değiştirildiği burun estetiği ameliyatıdır. Burun ; yüzün tam ortasında yer alan, görünüm ve solunum açısından çok önemli bir organdır. Buruna yönelik girişimler her yönüyle çok iyi planlanmalı ve incelikle gerçekleştirilmelidir. Estetik burun ameliyatı ile burunun boyutu küçültülebilir, burun ucunun şekli değiştirilebilir, burun delikleri daraltılabilir, genişletilebilir, üst dudakla burun arasındaki açı değiştirilebilir. Bu ameliyat ; doğumsal bozuklukların, burun yaralanmalarının ve bazı solunumsal problemlerin düzeltilmesine yardımcı olabilir. Rinoplasti adayı hastada, nefes ve koku alma gibi fonksiyonel problemler mevcutsa rinoplastiye ek olarak fonksiyonel burun ameliyatları da gerçekleştirilebilmektedir. Fonksiyonel burun ameliyatları; septoplasti(burun orta bölmesi eğriliği ameliyatı),konka(burun eti) ve genizeti cerrahileri,nazal valv cerrahisi ve endoskopik sinüs cerrahilerini kapsamaktadır. Burun estetiği cerrahisinde fonksiyonel problemlerin ihmal edilmesi,hasta memnuniyeti açısından olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir.Özellikle nazal valv (burun kanatları ile burun orta bölmesi arasındaki alan) patolojilerinin göz ardı edilmesi sonucu hastada burun eti ya da kemik eğriliği bulunmamasına rağmen estetik cerrahi sonrası burun tıkanıklığı yaşanabilmekte ve revizyon cerrahilere (ilk ameliyat sonrası yaplan ameliyatlar) ihtiyaç duyulabilmektedir. Rinoplasti ameliyatının amacı,hem doktor hem de rinoplasti adayı için estetik açıdan tatmin edici bir sonuca ulaşmak olduğu kadar doğal bir görünüm elde etmek olmalıdır.
Rinoplasti kaç yaşından sonra yapılmalıdır? Genel olarak kızlarda 17 ,erkeklerde 18 yaşından sonra yapılabilmektedir. Ancak ağır bozukluklar ve travmalar nedeniyle daha erken yaşlarda da bu ameliyat yapılabilir. Ameliyat öncesi değerlendirme Rinoplasti cerrahı, başarılı bir sonuç elde edebilmek için detaylı bir hikâye almalı, hastanın sorunlarını ve
isteklerini iyi anlamalıdır. Burunu ile ilgili hangi özelliklerin hoşuna gitmediği ve ameliyat sonucunda ne olmasını istediği detaylandırılmalıdır.. Aksiyete bozukluğu ve depresyon varlığı rinoplasti için kesin bir engel değildir. Ancak ameliyat öncesi tedavi edilmesi uygun olacaktır. Dismorfik kişilik bozukluğu (kişinin kendi vücudundan memnun olmama hali) ise hem hasta hem de cerrah için ameliyat sonrası mutsuzluk nedeni olacağından, bu kişiler ameliyat için uygun değildir.Unutmamak gerekir rinoplasti öncesi hiçbirzaman mükemmel bir burun taahhüt edilemez. Hastaya ait fiziksel özellikler analiz edildikten sonra mümkün olan en iyi sonuç sağlanmaya çalışılır. Fizik muayene, burun dışının gözlem ve elle dokunarak mevcut dış sorunların tespiti ile başlar. Hastaya ayna karşısında saptanan bozukluklar gösterilerek çözüm yolları anlatılmalıdır. Daha sonra burun içi
boşluklar endoskopik değerlendirmeyi de içeren detaylı bir şekilde muayene edilir. Burun içinde anatomik anormalliklerin izlendiği durumlar haricinde görüntüleme yöntemleri şart değildir. Muayene sonrası klasik olarak 6-7 açıdan fotoğraf çekimi yapılmalıdır. Doğru bir fotoğraf pozunda, saç çizgisi, çene, kulaklar çekim çerçevesi içinde yer almalıdır. Fotoğraflar karşıdan, alttan,üstten, iki yandan, iki yandan açılı şekilde olmalıdır. Ayrıca gülerken ve özellikle eğri burunlarda yukarıdan pozlar eklenebilir.
Ameliyata hazırlık sürecinde nelere dikkat edilmelidir?
Rinoplasti adayının devamlı kullandığı ilaçların tamamını doktoruyla paylaşması önemlidir. Eğer ilaç ile kontrol altında ise, yüksek tansi on ya da şeker hastalığı ameliyata engel durum değildir. Kan sulandırıcı kullanımı varsa, takip eden doktoru ile konsülte edilerek kesilmeli ya da değiştirilmelidir. Sigara kullanımı hem ameliyat için hem de ameliyat sonrası iyileşme süreci için olumsuz bir etkendir. Düzenli sigara içicisini ameliyat etmemek doktorun tercihidir. Nezle, grip gibi üst solunum yolu iltihaplarında bir hafta süre ile beklenmelidir. Eğer uçuk ya da ağızda aft vasar sönene kadar beklenmelidir. Çünkü bu durumlar diren düşüklüğünün bir göstergesidir. Ameliyat öncesi 6-8 saatlik açlık yeterlidir. Ameliyattan önceki akşam duş alınabilir, ameliyathaneye gelirken yüzünde makyaj olmamalıdır.
Ameliyatta anestezi şekli ve ameliyat süresi nedir?
Rinoplasti ameliyatı genel anestezi altında yapılmakta ve 1-5 saat(ortalama 2-3 saat) kadar sürmektedir.
Ameliyat sonrası dönemde nelere dikkat edilmelidir?
Ameliyattan çıktığında burun üzerinde değişik malzemelerden yapılmış olan sert bir destek plaka(alçı-atel),sıklıkla burun içinde de destek ve kanama kontrolü amaçlı silikon veya sünger benzeri tamponlar olmaktadır. Bunlarla şişlik ve cilt altında kan toplanmasına karşı önlem alınmaktadır.Burun tamponları
genellikle 2-7 gün arasında alınmakta iken burun sırtındaki atel-alçı 7-10 gün sonra alınmaktadır. Burun ve çevresinde gelişebilecek ödem ve morluklar ilk 7-10 gün içerisinde kendiliğinden gerilemektedir. Uyanma aşamasında hastanın burnuna elini götürmemesine dikkat edilmelidir. Hasta ayılma odasından kendi odasına alındığında baş otuz derece kalkık, sırtüstü olacak şekilde yatırılmalı, yüze buz uygulamasına başlanmalıdır. Günümüzde yüze soğuk uygulama için maske şeklinde jeller de bir alternatiftir. Soğuk uygulamasının 48 saatten sonra etkisi kalmamaktadır. Ameliyat sonrası 5-7 gün antibiyotik kullanımı genellikle tercih edilmektedir. İlk günlerde ağrı olması normaldir ve ağrı kesicilere yanıt verir. Ameliyatın ilk günü sulu gıdalar ve çorba tercih edilmeli, çiğneme gerektiren yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Ameliyat sonrası dönemde alkol ve sigara kullanımının iyileşme üzerine olumsuz etkileri olacağı, komplikasyon riskini artıracağı unutulmamalıdır.
Burun sırtı derisi bandajlamaya ve alçılamaya bağlı uzun süreli kapalı kalmakta, buna bağlı değişiklikler olmaktadır. Bandaj açıldıktan sonra deri normal görünümüne gelene dek nemlendirici solüsyon,güneş koruyucu losyon ve kremlerle temizlenmelidir. Ameliyat sonrası üç hafta yüzüstü yatılmamalı, bir ay süre ağır yük taşınmamalı, ağır sporlar
yapılmamalıdır. Spor yapanlar, ameliyat sonrasında 3.haftada fitness tarzı egzersizlere başlayabilir. 6.haftadan sonra ise daha dirençli ve yüksek ağırlıklarla normal çalışma programına dönülebilir.Ancak ameliyattan beş yedi gün sonra doktoruna danışılarak uçak yolculuğu yapılabilir. Her türlü gözlük sekiz on iki hafta süre ile kullanılmamalı, numaralı lens tercih edilmelidir. Burnunuzu sümkürerek temizlemekten kaçınmalısınız. İlk iki hafta boyunca burnunuzu doktorunuzun tavsiye edeceği özel okyanus suyu sıvıları
ve merhemler ile sümkürmeden temizleyebilirsiniz. Bu hem burun tıkanıklığınızın giderilmesini hem de burun içinizin temizlenerek nemlenmesini sağlar.4-5 hafta süreyle deniz,havuz ve saunaya girmemek gerekmektedir. Ameliyat sonrası doku iyileşmesi kişiden kişiye değişmekle birlikte altı ile bir yıl arasında sürmektedir.
İşlevsel değerlendirme üçüncü ay, estetik değerlendirme altıncı ayda yapılmalıdır.Kontrollerde mümkünse fotoğraf çekilmeli ve ameliyat öncesi fotoğraflarla kıyaslanarak değerlendirilmelidir.Genel kontroller 1. ,3. ,6. ve 12. ayda yapılmalıdır,sonrasında yıllık kontrole geçilmelidir.
