Pulmoner rehabilitasyon (akciğer hastalıklarının rehabilitasyonu) bireyin mevcut akciğer hastalığına rağmen yaşamını olabildiğince normale yakın sürdürebilmesi için yapılan çalışmaların tümüdür.Yeterli tıbbi tedaviye rağmen nefes darlığı çeken, egzersiz toleransı azalmış veya günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma gözlenen kronik solunum hastalığı olan her hasta pulmoner rehabilitasyon programına alınabilir.
PULMONER REHABİLİTASYON PROGRAMININ AMACI NEDİR?
Semptomları ve hastalığa bağlı komplikasyonları azaltmak
Günlük yaşam aktivitelerinde hastanın kapasitesini kullanmasını sağlamak
Egzersiz toleransını attırmak
Kendine güven ve bağımsızlığı sağlamak
Psikososyal semptomları azaltmak (anksiyete,depresyon)
Hastaneye başvuru ve hastanede kalım süresini azaltmak
Mesleğe dönüşü sağlamak
HANGİ HASTALAR PULMONER REHABİLİTASYON PROGRAMINA ALINABİR?
Bu programa KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastaları), astım, kistik fibrosis gibi kronik solunum yetmezliği olan hastalar, bronşektazi, interstitisiyel hastalıkları, nöromuskuler hastalıklar (amyotrofik lateral skleroz, spinal kord yaralanması, spinal muskuler atrofiler), göğüs kafesi bozukluğu olanlar ve solunum cihazından ayırma dönemindeki hastalar alınabilir. Hastalar akciğer cerrahisi öncesi ve sonrasında da pulmoner rehabilitasyon programına alınabilir.
PULMONER REHABİLİTASYON NASIL PLANLANIR?
Pulmoner rehabilitasyon fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekimini ve göğüs hastalıkları uzman hekiminin olduğu fizyoterapist, diyetisyen, psikolog, iş-uğraşı terapisti, hemşire ve konuşma terapistinin birlikte çalıştığı bir ekip çalışmasıdır.
Hastalar ayrıntılı olarak değerlendirilir, bazı laboratuvar testleri (hemogram,kan gazları…), solunum fonksiyon testleri, EKG ve ergospirometrik egzersiz testi yapılır.Bu değerlendirmeler sonrasında elde edilen bulgulara göre problemli alanların tedavisine yönelik bireysel bir program çizilir.
PULMONER REHABİLİTASYON PROGRAMINDA NELER YAPILIR?
Hasta eğitimi ve sigara bıraktırma çalışması
Bronşiyal hijyen teknikleri ve kontrollü solunum teknikleri
Egzersiz programları
Oksijen desteği
Diyet planlaması
Psikososyal destek
Bu programlar, 6-12 hafta süre ile, haftada en az 3 gün, her bir seans ortalama 1-2 saat sürecek şekilde planlanır.Hastalar hastanede yatırılarak veya ayaktan olmak üzere programa alınabilir.
HANGİ TÜR EGZERSİZLER YAPILIR?
Solunum egzersizleri programları, hem üst hem alt ekstremite için
kuvvetlendirme ve dayanıklılık (endurans) egzersizleri yaptırılır. Kuvvetlendirme egzersizleri belirgin kas atrofisi veya güçsüzlüğü olan hastalarda daha önemlidir. IMT,PEP gibi cihazlar ile solunum kaslarının güçlendirilmesi ve bronşlarda biriken segresyonların çıkartılması sağlanır.Ayrıca fleksibilite egzersizleri, yoga ve Tai chi egzersizleri yapılabilir.
