Polikistik Over Sendromu (PKOS)
Polikistik over sendromu (PKOS) yaygındır. Adet sorunlarına, kısırlığa,tüylenmeye ve sivilceye yol açabilir. PKOS'li birçok kadın ayrıca aşırı kiloludur. Mevcut tedavi yöntemlerinin arasında, semptomların ayrı ayrı tedavisine ek olarak, kilo verme (aşırı kilolu iseniz) ve yaşam stilinde değişiklik yapma sayılabilir.
PKOS'de ne olur?
Polikistik, birçok kist anlamına gelir. PKOS'niz varsa, overlerinizde birçok küçük foliküller (kistler) gelişir. Ancak, bu foliküller çoğu kez tam olarak gelişmez. Dolayısıyla her ay yumurtlamazsınız. PKOS'li bazı kadınlar hiç yumurtlamaz. Ayrıca, overlerinizde ürettiğiniz hormonların dengesi de değişir. Normalden daha fazla testosteron (erkeklik hormonu) üretirsiniz.
Kim PKOS olur ve nedeni nedir?
Yaklaşık olarak her 10 kadından 1'i belirli bir düzeyde PKOS geliştirir. Kesin nedeni bilinmemektedir. Birkaç etkenin rol oynaması olasıdır.
İnsülin'in büyük bir etken olduğu düşünülmektedir. Vücudunuz (midenizinarkasındaki) pankreas bezinde insülin üretir. İnsülinin başlıca rolü, kanınızdaki şeker düzeyini kontrol altına almaktır. Esas olarak, kanınızdaki şeker düzeyi yükseldiğinde şekeri (glukozu) alan yağ ve kas dokuları üzerinde etki yapar. PKOS'li birçok kadında insülin direnci vardır. Bunun anlamı, kandaki şeker düzeyini kontrol altına alabilmek için kandaki insülin düzeyinin normalden daha yüksek olması gerektiğidir. Yüksek insülin düzeyleri (ya da overlerin insüline karşı anormal derecede duyarlı olması), overlerin çok fazla testosteron (erkeklik hormonu) üretmesine yol açar. Yüksek insülin ve testosteron düzeyleri, foliküllerin gelişmesini engeller. Bunun sonucunda da foliküller tam olarak gelişmeyebilir.
Luteinising hormonu (LH) rol oynayabilir. Bu hormon hipofiz bezinde üretilir. LH, overlerin yumurtlamasını ve bazı hormonları üretmesini teşvik eder. LH düzeyinin yüksek olması overleri anormal yönde etkileyebilir. PKOS'li her 10 kadının yaklaşık 4'ünde yüksek LH düzeyi vardır.
Genetik yapınız muhtemelen önemlidir. Bir veya daha fazla genin overlerinizi LH ya da insüline daha duyarlı yapması olasıdır. PKOS, tam olarak kalıtsal (irsî) olmamakla birlikte, bazı ailelerde çok sık görülebilir.
Aşırı kilolu iseniz, katkısı olabilir. Aşırı yağ, insülin direncini daha kötüleştirir ve insülin düzeyinin yükselmesine yol açar. Ancak, PKOS de aşırı kiloya ve obesiteye katkısı olan bir neden olabilir. Çünkü, yüksek insülin düzeyleri de kilo artışına katkıda bulunabilir.