Patellofemoral ağrı sendromu, diz önündeki dizkapağı çevresinde ağrıyı tanımlamak için kullanılan geniş bir terimdir. Bazen "koşucu diz" veya "atlamacı diz" olarak da adlandırılır çünkü spor yapan kişilerde, özellikle de kadınlarda ve genç erişkinlerde sık görülür, ancak giderek artan oranlarda sporcu olmayanlarda da ortaya çıkabilir. Diz kapağının neden olduğu ağrı ve sertlik, merdiven çıkmayı, diz çökmeyi ve diğer günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi zorlaştırabilir.
Birçok şey patellofemoral ağrı sendromunun gelişimine katkıda bulunabilir. Diz kapağının dengesizliği ve aşırı kullanımı ile ilgili sorunlar genellikle önemli faktörlerdir.
Semptomlar genellikle aktivite seviyelerindeki değişiklikler veya egzersiz programı gibi konservatif tedavi ile rahatlatılır.
Bazı patellofemoral ağrı vakalarında, kondromalazi patella adı verilen bir durum mevcuttur. Kondromalazi patella, dizkapağının alt tarafındaki eklem kıkırdağının yumuşaması ve parçalanmasıdır. Eklem kıkırdağında sinir yoktur, bu nedenle kıkırdağın kendisinin hasarı doğrudan acıya neden olmaz. Bununla birlikte, altta yatan kemikte sinovya ve ağrı iltihabına yol açabilir.
Patellofemoral Ağrı Sebepleri
Aşırı kullanım
Birçok vakada, patellofemoral ağrı sendromu, dizde tekrarlayan stres yaratan kuvvetli fiziksel aktivitelerden kaynaklanır koşu, çömelme ve merdiven çıkma gibi aktiviteler örnek olarak gösterilebilir.Günlük fiziksel aktivitelerde ki ani bir değişiklikten de kaynaklanabilir.
Uygun olmayan spor antrenman teknik ve ekipmanlarının kullanımı
Diz Kapağı Yerleşim Bozukluğu
Patellofemoral ağrı sendromu, diz kapağını dengede tutan bağların zaman içerinse hasarlanması ve uyumsuz çalışmasıyla da ortaya çıkabilir. Bu durumda, diz büküldüğünde diz kapağı dizin önünden bir tarafa kayar. Bu anormallik, diz kapağının arkasında yumuşak dokuların tahriş olmasına neden olabilir.
Patellofemoral Ağrı Belirtileri
Patellofemoral ağrı sendromunun en sık görülen semptomu, dizin ön kısmında tariflenen bir ağrıdır. Genellikle yavaş yavaş başlayan ve sıklıkla yoğun aktivite sonrası olan bu ağrı, dizlerin birinde veya her ikisinde de mevcut olabilir.
Egzersiz sırasında ve merdiven çıkma, atlama veya çömelme gibi dizleri tekrar tekrar büken aktiviteler sırasında da sıklıkla ortaya çıkabilir.
Diz üzerinde uzun bir süre oturduktan sonra ağrı.
Merdiven çıkarken veya uzun oturduktan sonra ayağa kalktığınızda dizinizde ses çıkarıyor veya çıtlama sesleri geliyor olabilir.
“Birçok durumda, patellofemoral ağrı cerrahi olmayan basit ev tedavisi ile iyileşir.”
Günlük Aktivite Önerileri
Ağrınız çözülene kadar dizinizi incitecek aktiviteleri yapmayı bırakın. Günlük aktivitelerinizin düzeyini düşürerek dizinizi zorlamaktan kaçının. Bisiklete binmek ve yüzmek örnek spor aktiviteleri olarak gösterilebilir. Aşırı kiloluysanız, kilo vermek de dizinizin üzerindeki baskıyı azaltmaya yardımcı olacaktır.
Dinlenme Ağrılı dönemlerde dizinize ağırlık vermekten kaçının.
Buz Günde birkaç kez 20 dakika soğuk paketler kullanın. Doğrudan cilde buz uygulamayın.
Bandaj Ek şişliği önlemek için dizinizi elastik bir bandajla hafifçe sarın ve dizkapağı bölgesinde bir delik bırakın. Bandajın tam olarak oturduğundan ve ek bir ağrıya neden olmadığından emin olun.
İlaçlar
İbuprofen ve naproksen gibi steroidal olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ'ler) şişliği azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Muayene
Bacağın durumu ve diz kapağının pozisyonu
Dizin bağ dengesi, kalça hareketleri ve diz ve kalça hareket aralığı
Hassasiyetin diz kapağı ile ilişkisi
Uyluk kaslarının diz kapağına bağlanması
Kalçaların dayanıklılığı, esnekliği, ön uyluk kasları (kuadriseps) ve sırt uyluk kasları (hamstrings)
Topuk ve ayakların esnekliği
Diz ağrınıza katkıda bulunabilecek yürüyüşünüzle ilgili sorunların değerlendirilmesi.
Röntgen
Genellikle, doktorunuz sadece fizik muayene ile patellofemoral ağrı sendromunu teşhis edebilecektir. Bununla birlikte, çoğu durumda, aynı zamanda, diz yapısına ve ona bağlanan dokulara verilen zararı dışlamak için bir röntgen tetkikine ihtiyaç duyulabilir.
Tedavi
Patellofemoral ağrı sendromu için tıbbi tedavi, ağrıyı hafifletmek ve hareket ve ağrısız hareket aralığını geri kazanmak için tasarlanmıştır. Çoğu durumda, patellofemoral ağrı cerrahi bir girişim gerekmeden tedavi edilebilir.
Cerrahi olmayan tedavi
Aktivite değişikliklerine, anti-inflamatuar ilaca ek olarak aşağıdakiler önerilebilir:
Fizik tedavi egzersizleri Özel egzersizler, hareket, dayanıklılık ve dayanıklılık aralığını geliştirmenize yardımcı olacaktır. Baldırınızın önündeki kaslar diz kapağınızın ana destekleyicileri olduğundan, kuadrisepslerinizi güçlendirmeye ve germeye odaklanmak özellikle önemlidir.
Cerrahi Tedavi
Patellofemoral ağrı için cerrahi tedavi çok nadiren gereklidir ve sadece cerrahi olmayan tedaviye cevap vermeyen ciddi vakalar için yapılır.
Cerrahi Tedaviler
Artroskopi Artroskopi sırasında, diz ekleminize artroskop adı verilen küçük bir kamera yerleştirilir.Takiben yine küçük bir keşiden özel müdahale gereçleriyle opeasyon gerçekleştirilir.
Debridman Bazı vakalarda, hasarlı eklem kıkırdağının diz kapağı yüzeyinden temizlenmesi, ağrı rahatlaması sağlayabilir.
Daha ileri prosedürler olarakta diz kapağındaki bir bağ dengesizliği gibi bir duruma karşı bağları dengeleyecek prosedürler uygulanabilir.
Patellofemoral Ağrı Sendromundan Korunma
Patellofemoral ağrı sendromu genellikle basit önlemler veya fizik tedavi ile tamamen rahatlar. Bununla birlikte, günlük rutininize veya etkinlik seviyenize ayarlama yapmazsanız tekrar edebilir. Diz çevresindeki kasların, özellikle kuadrisepslerin ve hamstringlerin uygun şekilde bakımını sağlamak esastır.
Faaliyetlerinize uygun ayakkabılar giymek
Fiziksel aktiviteden önce iyice ısınmak
Kuadriseps ve hamstringler için ısınma rutininize germe ve esneklik egzersizleri dahil etmek ve fiziksel aktiviteden sonra germe egzersizlerini ihmal etmemek
Geçmişte dizleri zorlamış olan aktivitelerden uzak durmak
Dizlerinizi aşırı yormamak için vücut ağırlığını azaltmak
