OVER REZERV TESTLERİ
Son yıllarda yaşlanmayla birlikte yumurtalık folikül havuzu, boyutu ve kalitesini tanımlayan over rezerv ölçümlerinin önemi artmıştır. Bunların tümü bebek sahibi olmak isteyen hanımlarda gelecekteki gebelik şansını veya tedavi başarısını öngörmektedir.
Yaşla birlikte gebe kalabilme yeteneğinin azalması ve artan FSH düzeyleri üreme yeteneğindeki azalmanın en erken belirtisidir. Yani adetin 3. Günü serum FSH düzeyi en basit ve en sık uygulanan over rezerv ölçüm yöntemidir. Ayrıca FSH ölçümü, tedavi uygulanacak bir hanımda kullanılacak eksojen gonadotropinlere over yanıtını ve başarı olasılığını da göstermektedir. FSH düzeyi yükseldikçe E2 düzeyi, toplanan yumurta sayısı, gebelik olasılığı ve canlı doğum başarısı da azalmaktadır.
Serum FSH değerinin reglin 3. Günü 10-15 IU/L üzeri anormal kabul edilir.
E2 yani östradiol seviyeleri de over rezervi hakkında faydalı bilgi vermektedir.
Tıpkı FSH gibi, E2 düzeyinin adetin 3. günü yüksek olması (75 pg/ml üzeri) düşük gebe kalabilme yeteneğini göstermektedir. Serum E2 artışı, aynı zamanda FSH düzeyini baskılayarak aslında yüksek olan FSH düzeylerini maskeleyip over rezerv sonuçlarını yanlış değerlendirilmesine neden olur. Yani reglin 3. Günü FSH ve E2'nin birlikte değerlendirilmesi, tek başına FSH ölçümü ile oluşan yanlış değerlendirmeyi azaltacaktır.
Klomifen Sitrat Testi: Bazal FSH ve E2 ölçümü ile tanı konulamayan bayanların değerlendirilmesinde faydalı olmaktadır. 3. Gün FSH düzeyi normal olan kadınlarda 10. gün FSH düzeyi yüksek bulunması halinde kötü prognoz kabul edilir. Bu testin siklus iptalini öngörmesi %85, gebe kalamamayı öngörmesi %100 bulunmuştur. Tek başına FSH ölçümüne kıyasla 2-3 kat daha duyarlı bir testtir.
Bazal FSH düzeyi artışı veya anormal Klomifen Sitrat testi yaşları genç olsa dahi prognoz kötüdür.
Over rezervini araştıran diğer çalışmalar: Over hacmi, antral folikul sayımı, GNRh agonist stimulasyon testi, EFORT testi ve AMH düzeyleridir.
AMH (anti müllerian hormon) doğrudan over rezervini yansıtır. Preantral ve erken antral foliküllerden salgılanır. Oosit miktarının yanısıra oosit ve embrio kalitesini belirler. AMH düzeyi 2.7 ng/ml'nin üstündeki kadınlarda artmış oosit kalitesine bağlı olarak daha yüksek implantasyon ve gebelik oranları izlenmektedir. PCOS'lu hastalarda AMH düzeyleri daha yüksektir. Yaş ilerledikçe ve antral folikül sayısı azaldıkça AMH düzeyi düşer.
AMH düzeyi 0.5-1.1 ng/ml den düşük kadınlarda kötü over rezervinden söz edilir.
Over Rezerv Testleri Kimlere Uygulanmalıdır?
· 35 yaş üzeri
· Yaştan bağımsız olarak nedeni açıklanamayan infertilite
· Erken menopoz aile hikayesi
· Daha önce geçirilmiş over cerrahisi (kistektomi, drilling, tek taraflı yumurtalık alınması-ooferektomi)
· Sigara
· Gonadotropin tedavisine kötü yanıt
Anormal test sonuçları gebelik olmayacağı anlamına gelmez, bu testler uygulanacak tedavi seçimini belirlememize fayda sağlamaktadır.
