En sık rastlanan eklem hastalığı olarak eklemlerde ağrı , tutukluk ve hareket kııstlılığı oluşturur. Dejeneratif özellikte olduğundan fiziksel özürlülüğe yol açar.

Toplumda sıklığı 40 yaş üstünde %10, 60 yaş üstünde % 50 dir. Erişkin nüfusun %2-3 ünde belirti veren hastalık olarak düşünülür. Erişkin erkeklerde işi burakma nedeni olarak kalp hastalıklarından sonra 2. Sırada yer alır. En sık diz ekleminde daha az olarak kalça ve el eklemelrinde görülür.

Yaşlanmanın Kaçınılmaz Bir Sonucu mudur ?
Genetik yatkınlığın yanısıra obezite, hipermobilite ( bağlarda gevşeklilk) , diabet, hipertansiyon , ürik asit yüksekliği ile ilişkilidir.

Eklemde şekil değişkliği ( yapısal veya sonradan) , tekrarlayan travmaya maruz kalmak veya büyük bir travma geçirmek , ekleme yapılan operasyon,spor türü de eklemin hasara uğramasına neden olabilir ve osteoartrit gelişimini yaştan bağımsız olarak artırabilir.

Eklemde Ne Olur ?
Hangi eklemi özellikle tutmuş ise o eklemle ilgili yakınmalar olur.Eklem kıkırdağının yapısı bozulur, kıkırdağın altında yer alan kemikte yeni kemik oluşur, kıkırdak ve kemikten ayrılan küçük parçacıklara eklem boşluğuna düşerek hem eklemde iltihaplanma yaparlar hem de “eklem faresi” denen serbest yapılar oluştururlar.Eklem kapsülü kalınlaşır,eklem çevresindeki kaslar zayıflar, eklemin bütünlüğü bozulur.

En sık şikayet ağrı olup, aralıklı da olabilir, hastanın depresif durumu ile ağrı şiddeti değişir.Giderek eklemein şekli değişip, kas güçsüzlüğü eklenince eklemin dayanıklılığı azalır, iş yapma kapasitesi daha yetersiz kalır.

Tutukluk Neden Olur ?
Eklem tutukluğu hem sabahları ( 30 dk az ) hem de biraz istirahatten sonra görülebilir. Eklemin içinde yer alan sinovial sıvıda hareketsizlik ile bir tür katışama “jelleşme” olur. Hareket sıvının akışkanlığını tekrar kazandırır.

Eklemden Gelen Ses Önemli mi?

Eklemden krepitasyon olarak isimlendirilen ince veya kaba bir ses duyulur. Sağlıklı eklemlerde de olabilir. Ancak krieçlenen eklemde ses daha kabadır.

Dizlerde ve kalçalarda tutulum olduğunda hastaların yürümesi bozulur. Elde ise el fonksiyonları azalır. Bel tutulumunda bel ağrısının yanısıra omurga kanalında daralma oluşturursa yürüme mesafesi giderek azalır.

Tedavisi Var mı ?

Tedavi ise öncelikle eklemi korumak hedeflenmelidir. Yük binen eklemlerde uygun düzenleme ile ( diyet , atel , uygun ayakkabı , azen baston ) yük azaltılır.

Fizik tedaviden çok faydalanan hastalara ilaç tedavisi olarak en basit ağrı kesiciler ( parasetamol ) tercih edilmelidir. Kortizon olmayan antiromtizmal ilaçlar , bazen eklem içine kortizon veya hiyaluronik asit,antidepresanlar, glukozaminler kullanılır.
İleri düzeyde eklem bozukluğu olan hastalarda ise eklem protezi operasyonları bir çözüm olabilir.