MYOMLARDA TANI VE TEDAVİ
Myomlar rahimin en sık rastlanan iyi huylu tümörüdür. Üreme çağındaki kadınların % 20-25`inde görülür. Myomlar sıklıkla fizik muayenede saptanır, fakat ultrasonografinin yaygın olarak kullanılmaya başlanmasından sonra belirti vermeyen küçük myom nodülllerinin kolaylıkla saptanması myomların eskiden sanıldığından daha sıklıkta ve çok genç yaşlarda bile görüldüğünü ortaya koymuştur.
PATOGENEZ VE PATOLOJİ
Myomların patogenezi tam olarak bilinmemekle birlikte genellikle uterusun düz kas hücresinden, myometrium içerisindeki damarların düz kas hücrelerinden ve embriyolojik artıklardan da köken alabilir. Üreme çağında görülmesi,en sık 40-45 yaşları arasında rastlanması, menopozdan sonra gerilemesi hatta kaybolması , gebelikte büyüme eğilimi olması , GnRH agonistleri kullanıldığında küçülmesi, myomun içinde estrojen resptörlerine hemen çevresindeki myometriumdan daha yoğun olarak rastlanması patogenezinde estrojenin bir rolü olduğunu göstermektedir.
Myomlar çapları 2-3 mm`den 25-30 cm`ye kadar olacak şekilde değişik büyüklükte olabilirlar. Tek bir tümör halinde olabildiği gibi çok sayıda da olabilirler. Kapsülleri yoktur ancak çevre myometriumuna yaptığı baskı sonucu yalancı bir kapsül oluştururler . Dejenere olmadıkları zaman sert, dış yüzeyi düzgün, kesit yüzeyi beyaz gri renktedir.
MYOMLARIN SINIFLANDIRILMASI
Myomlar uterus içinde yerleştikleri yerlere göre sınıflandırılırlar:
1. Submüköz myom
2. İntramural myom
3. Subseröz myom
4. İntraligamenter myom
5. Servikal myom
MYOMLARIN DEJENERASYONLARI
Özellikle büyük myomlarda bazen dejeneratif değişiklikler görülür. Bunlar;
1.Hyalin (ensık görülen) 2.Kırmızı ( gebelikte rastlanır) 3.Kistik 4.Kalsifik 5. Yağlı 6. Septik 7.Nekrotik 6. Malign ( habis) ( % 0.1-1 sarkomatöz)
BELİRTİLER
Myomlar genellikle belirti vermezler . Çok büyük olanlar bile hiçbir semptom vermeden büyüyebilir.Bu nedenle pek çoğunun tanısı rutin muayene ve ultrasonografi ile konur.
EN SIK RASTLANAN BELİRTİLER ŞUNLARDIR:
1.Anormal kanama : Myomların % 30`unda görülür
2.Ağrı: Genellikle dejenerasyona bağlı görülür.
3.Bası belirtileri : Sık idrara çıkma, idrar retansiyonu,kabızlık vs.
4.Karın büyümesi
5.Kısırlık: Diğer kısırlık sebepleri ekarte edildikten sonra düşünülmeli.
TANI
FİZİK MUAYENE:
Tanıda en iyi yöntem pelvik muayenedir. Pelvik muayene ile uterus normalden daha iri ve sert olarak palpe edilir.
YARDIMCI TANI YÖNTEMLERİ:
1.Ultrasonografi: Myom tanısında kullnılabilecek en iyi yardımcı tanı yöntemidir
2.Histeroskopi ve histerosalpingografi 3.Laparoskopi
4.BT ve MR
AYIRICI TANI
1.Gebelik 2.Adenomiyozis 3.Adneksiyel kitle 4.Dış gebelik 5.Endometriyal polip 6. Endometriyal CA 7.Doğuştan uterus anomalileri 8.Endometriozis.
TEDAVİ
Myomlarda tedavi myomun büyüklüğüne, belirtilerine ve komplikasyonlarına bağlı olarak planlanır.Genel olarak belirti vermeyen olgularda myom büyüklüğü 5 cm`den küçükse tedavi gerektirmez.Bazen belirti veren daha küçük myomlarda bile tedavi gerektirir.Tedavi edilmeyen olgularda 6 ayda bir izlenerek myomda olası büyüme araştırılmalıdır.Tıbbi tedavide nonsteroid anti-enflamatuar ilaçlar, progesteronlar,GnRH analoglar kullanılıyor.Myomların asıl tedavisi cerrahidir.
MYOMLARDA CERRAHİ TEDAVİ GEREKSİNİMLERİ ŞU ŞEKİLDE SIRALANABİLİR:
1.Semptom veriyorsa: kontrol altına alınamayan kanama,ağrı, bası belirtileri.
2.Büyükse
3.Menopoz sonrası büyümeye devam ediyorsa.
4.Kısırlığa sebep olarak görülüyorsa.
5.Ayırıcı tanıda adneksiyel bir kitle kesin olarak ayırt edilemiyorsa,
6.Saplı bir submüköz myom torsiyone lursa,submüköz myom vajene doğarsa.
7.Hızlı büyürse
Eğer hasta çocuk doğurmak istemiyorsa en radikal tedavi histerektomidir. Eğer hasta fertilitesini korumak isterse veya menstruel fonksiyonunun devam etmesinde ısrarlı ise myomektomi yapılır. Ancak operasyona alınmadan bunun teknik olarak olanaklı olup olmadığından kesin olarak emin olunamaz, operasyon sırasında karar verilir.Uygun vakalarda laparoskopik cerrahi ile de myom çıkarılabilir. Küçük submüküz myomlar histeroskopi ile çıkarılabilir.
Yıllık jinekolojik muayene ile myomların erken tanısının ve takibinin mümkün olacağını hatırlatarak yazıma son vermek istiyorum.