Laparoskop, ışık kaynağı ve kamera bağlanan ince optik bir tüp yardımı ile pelvik organlarını gözlemlemeye yarayan bir alettir. Geleneksel cerrahi yöntemleri belirli uzunlukta kesiler yapılarak gerçekleştirilmekte ancak, laparoskopi uygulaması çapları sadece 5 mm. ve/veya 1 cm. boyutuna sahip küçük kesiler kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Bu cihazla yapılan operasyonlara da Laparoskopik Cerrahi denir.
Uygulama Sebepleri
Kısırlık tanı ve tedavilerinde
Endometriozis ve çikolata kisti tedavilerinde
Tüp cerrahisi şeklinde tanımlanan, tüplere ait tıkanıklıkların açılması veya hasarlı tüpün çıkartılması işlemlerinde
Miyom tedavilerinde (rahim urları)
Yumurtalık kistlerinin tedavisinde
Dış gebelik vakalarında
Sterilizasyon işlemlerinde (gebelikten korunma amaçlı tüplerin bağlanması)
Histerektomi işlemlerinde (rahmin çıkartılması)
Pelvik problemler olarak tanımlanan, rahim sarkması, idrar kaçırma
İdrar torbası sarkması, vajina sarkması, kronik ağrı tedavilerinde uygulanmaktadır
Ameliyat Süreci
Laparoskopik operasyonların çoğunluğu, hastanın hastanede gece konaklamasını gerektirmemektedir. Hasta anestezinin etkisinden kurtulduktan sonra evine gidebilir. Kesi ile yapılan açık operasyonlar karşısında Laparoskopi uygulamasının en büyük üstünlüğü ise bu avantajıdır. İşlem genellikle genel anestezi altında yapılmaktadır.
İlk kesi göbek deliğinize yapılmakta ve laparoskop bu bölgeden sokulmaktadır. Karın içi organların rahat değerlendirilmesi için karın karbondioksit gazı verilmesi sonucunda şişirilir ve Laparoskopa takılı kamera sayesinde müdahale gerektiren bölge ekrana yansıtılarak, işlemler ekrana bakılarak gerçekleştirilir.
İyileşme Süreci
Ameliyat sonrasında genel anestezinin etkilerinin sona ermesi için hastalarımız hasta odalarımıza alınmaktadır. Bulantı ve özellikle omuza vuran bir ağrı oluşabilir. Aynı gün taburcu olma durumu dahil olmak üzere araba kullanılmaması önemle önerilmektedir.
Kesi yerlerinde ağrı, omuza ve sırta vuran ağrılar birkaç gün süresince devam edebilir. Bulantı, kusma ve ağrıların devam etmesi durumunda doktorunuz ile iletişime geçmeniz önerilir. Ameliyattan bir hafta sonra doktorunuz sizi klinikte muayene edecektir.
Pozitif ve Negatif Etkileri
Laparoskopi uygulamaları deneyimli ellerde güvenilir bir ameliyat şeklidir. Her cerrahi işlemde olduğu gibi laparoskopik ameliyatlarda da işlem ne kadar karmaşıksa, komplikasyon olma olasılığı da o kadar yüksektir. Doktorunuz sizi yapacağı işlem ve sonuçları hakkında bilgilendirecektir.
Laparoskopi uygulamasının en önemli avantajları, hastanede kalma süresinin kısa oluşu, ameliyat sonrası daha az ağrı ve hızlı iyileşme sürecidir. Küçük kesi daha iyi kozmetik sonuç anlamı taşımaktadır.
Operasyon gerektiğinde “açık” operasyona çevrilebilir. Bu nedenle iyileşme süreniz uzayabilir.
Kanser
Kanser tanısı alan ve üreme organları ve/veya hücreleri uygulanacak cerrahi, kemo yada radyoterapi nedeni ile zarar görecek olan hastalar için tedavi sonrasında çocuk sahibi olmak artık hayal değil. Hücre ve doku saklama ve yeniden kullanabilme teknolojisindeki ilerlemeler sayesinde, kanser hastalığından kurtulan bireyler de çocuk sahibi olabiliyorlar.
Üreme sağlığınızın korunabilmesi ve seçeneklerinizi bilmeniz açısından kanser tanısı aldıktan sonra kemoterapi-radyoterapi gibi tedavilere başlamadan önce mutlaka merkezimize başvurarak veya ücretsiz telefon hattımızı kullanarak bilgi almanızı öneriyoruz.
Bu broşür, farklı kanser türlerinin cerrahi ve medikal tedavilerinde üreme sağlığını koruyabilmek adına yapılabilecekler hakkında bilgi vermek amacı ile düzenlenmiştir.
Kanser tedavisi ve üreme sağlığı üzerindeki etkileri
Bazı kanser tedavileri kısırlığa diğerlerinden daha fazla neden olurlar. Cerrahi tedavinin tipi, kemoterapi ve radyoterapinin dozu, süresi, sıklığı ve uygulanan tedavi bölgesine göre kısırlığa neden olabilir.
Kemoterapi:
Bazı kemoterapi ilaçları yumurta ve spermde kalıcı hasarlara neden olabilir.
Radyoterapi:
Tüm vücut ve karın/kasık bölgelerine radyasyon, kadınlarda ve erkeklerde yumurta ve spermlere geri dönülmez hasarlar vererek kalıcı kısırlığa neden olabilir. Kadınlarda kasık bölgesine hedeflenmiş radyasyon, rahme kalıcı hasar verir ve kadının doğurma ya da gebeliği sürdürebilmesini imkânsız kılar.
Cerrahi Riskler:
Üreme sisteminin kanserlerinin cerrahi tedavisi, özellikle testis (erkek yumurtalıkları), rahim ya da yumurtalıkların kanser tedavisinin bir parçası olarak çıkarılmalarını gerektiriyorsa bu kalıcı kısırlığa neden olabilir.
Kanser hastaları için korunma imkanları
Aşağıda yer alan içerikler, üreme sağlığınızın korunmasına yönelik temel bilgileri içeren seçeneklerinizi içeren kısa özetlerdir. Lütfen kendi özel durumunuz hakkında bilgi almak ve yönlendirilmek için doktorumuza danışınız.
Kadınlar:
Yumurta dondurma: Bir ya da daha fazla döllenmeye hazır yumurtanın dondurulması.
Yumurtalık dokusu dondurma: Yumurtalığın bir bölümünün ya da tamamının gelecekte üreme işlevli kullanımı için cerrahi olarak çıkartılması ve dondurulması.
Embriyo dondurma: Bir ya da daha fazla sayıda embriyonun (yumurtanın sperm tarafından döllenmiş hali) dondurulması.
Yumurtalığın muhafaza edilmesi: Yumurtalıkların ve/veya rahmin üzerinde oluşabilecek radyasyon hasarını en aza indirgemek için özel önlemler alınması.
Yumurtalığın yerinin değiştirilmesi: Radyasyon alanından uzak tutmak için bir ya da her iki yumurtalığın cerrahi olarak yeniden konumlandırılması.
Trakelektomi: Rahim ağzı kanserlerinde serviksin (rahim ağzı), uterusu koruyarak cerrahi olarak çıkarılması. Rahim ağzı kanserlerinin erken safhaları için gittikçe artan bir şekilde uygulanan bir tedavidir.
Erkekler:
Sperm dondurma: Spermi daha sonra yardımla üreme teknikleri kullanarak gebeliği sağlamak amacıyla dondurmak.
Testis dokusu dondurma: Testislerden doku alınması ve dondurulması. Bu yöntem, günümüze kadar canlı doğumla sonuçlanmamış deneysel bir uygulama olup gelecek için umut vaat etmektedir.
Testisin muhafaza edilmesi: Testislerin üreme organlarındaki radyasyon hasarını en aza indirgemek için korunması
Kanserden tamamen kurtulmuş hastada üreme sağlığı
Doğal gebelik: Kanser tedavisi sonrasında birçok kadın doğal yolla gebe kalabilir. Başarı olasılığı, kan testleri ve hormon düzeyleri ile yumurtalık aktivitesini ölçen ultrason incelemeleri ile belirlenebilir. Erkekler tedavi sonrası spermiyogram yaptırarak üreme potansiyellerini anlayabilirler.
Yardımla üreme teknikleri: Tüp bebekle de çocuk sahibi olabilmek (yumurta ve spermi olan çiftlerde) mümkündür. Yukarıda bahsedildiği şekilde kanser tedavisine başlamadan önce dondurulmuş yumurta veya sperm kullanılarak tüp bebek işlemi yapılabilir. Yumurtalık dokusu dondurulmuş olan kadında yumurtalık dokusu transplante edildikten sonra tedavi ile yumurta gelişimi uyarılabilir.
Yumurta dondurma hızla ilerleyen göreceli olarak yeni bir tekniktir. Her ne kadar sperm ya da embriyo dondurma kadar yaygın olmasada kadınlarda üremenin korunması için başarılı bir yöntemdir.
Alternatif olarak, tedavi öncesinde yeterli süre varsa kadın kanser hastasının yumurtalarının hasar görme olasılığına karşın, çiftin yumurta ve spermleri tedavi öncesi kullanılarak laboratuvar ortamında embriyo elde edilebilir ve daha ileride bir gebelik oluşturması için dondurulabilir.
Erkek kanser hastaları için dondurulmuş sperm, aşılama ya da in vitro fertilizasyon yöntemi yoluyla gebelik elde etmek üzere kullanılabilir.
Her durumda durumunuza göre en uygun yaklaşımı belirlemek için doktorunuza danışmalısınız.
Ülkemizde yumurta bağışı ile gebelik elde edilmesi yasaklanmıştır.
Sonuç
Kanserin türü ne olursa olsun kadın ya da erkek, kanser tedavisi ile hastalığı vücudundan temizlenen tüm çiftler çocuk sahibi olabilirler. Kanser tanısı konulan ve tedaviye başlayacak çiftler; yeni teşhis konmuş, tedaviye devam ediyor ya da tedaviyi tamamlamış olsa da üreme sağlığı ile ilgili seçenekleri doktorlarımıza danışarak öğrenebilirler.
