Kronik Subdural Hematom Nedir?
Kronik subdural hematom, beyin yüzeyi ile kafatası arasında kan birikmesi durumudur. Genellikle beyin zarı altındaki küçük damarların kopması sonucu meydana gelir ve kanama yavaş yavaş ilerler. Bu durum, kanın zamanla birikerek beyne baskı yapmasına ve çeşitli nörolojik semptomların ortaya çıkmasına neden olur.
Hangi Yaş Grubunda Daha Sık Görülür?
Kronik subdural hematom genellikle 60 yaş ve üzerindeki kişilerde daha sık görülür. Bu yaş grubunda beyin dokusunun yaşlanması ve küçülmesi, beyin zarlarının gerilmesine neden olabilir, bu da beyin damarlarının daha kolay hasar görmesine yol açar. Ayrıca, yaşlı bireylerde travmaların daha hafif olması bile hematom gelişimine neden olabilir.
Travmadan Kaç Gün Sonra Klinik Belirtiler Ortaya Çıkar?
Kronik subdural hematom, travmadan günler, haftalar hatta bazen aylar sonra belirti verebilir. İlk travma hafif olduğu için genellikle hemen fark edilmeyebilir. Ancak kanama devam ettikçe ve kan biriktikçe, beyne olan baskı artar ve semptomlar yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlar.
Kronik Subdural Hematomun Belirtileri Nelerdir?
- Baş ağrısı: Genellikle hafif başlayan ve zamanla şiddetlenen sürekli bir baş ağrısı olabilir.
- Zihinsel durum değişiklikleri: Unutkanlık, karışıklık, dikkatsizlik gibi bilişsel bozukluklar görülebilir.
- Halsizlik ve uyuşukluk: Özellikle bir tarafta güçsüzlük ve uyuşma hissi olabilir.
- Denge ve yürüme zorlukları: Yürümede dengesizlik, sık sık düşme gibi belirtiler görülebilir.
- Nöbetler: Bazı hastalarda nöbet geçirme riski olabilir.
- Felç: Şiddetli durumlarda vücudun bir tarafında felç (hemipleji) gelişebilir.
Hayati Tehlikesi Var Mıdır?
Kronik subdural hematom ciddi bir durumdur ve tedavi edilmediğinde hayati tehlike oluşturabilir. Beyne baskı yapan hematom, beyin fonksiyonlarını bozabilir, koma ve ölümle sonuçlanabilir. Bu nedenle, bu durumun tanısı ve tedavisi zamanında yapılmalıdır.
Kimler Ameliyat Edilmeli, Kimler Takip Edilmelidir?
Kronik subdural hematomun boyutuna, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve semptomların şiddetine göre tedavi planı belirlenir.
- Ameliyat Gerektiren Durumlar: Büyük hematomlar, ciddi nörolojik bozukluklar veya hızlı semptom ilerlemesi olan hastalar genellikle cerrahi müdahale gerektirir.
- Takip Gerektiren Durumlar: Küçük hematomlar veya hafif semptomları olan hastalar düzenli takip altında tutulabilir. Bu hastalarda hematomun ilerlemesi izlenir ve gerektiğinde müdahale edilir.
Beyin Kanaması Olduğunu Nasıl Anlarız?
Beyin kanaması genellikle aniden gelişen baş ağrısı, nöbet, bilinç değişiklikleri, bulantı-kusma ve nörolojik bozukluklarla kendini gösterir. Eğer yukarıdaki belirtiler bir travma sonrası ortaya çıkarsa, derhal bir doktora başvurmak gerekir.
Ameliyat Gerektiğinde Ne Yapılmalı?
Kronik subdural hematom ameliyatı, beyin cerrahları tarafından gerçekleştirilen bir prosedürdür. Ameliyat genellikle kafatasına küçük bir delik açılarak (burr hole) kanın boşaltılmasıyla yapılır. Bazı durumlarda özellikle bu kanama içerisinde membran dediğimiz zarlar oluşmuşsa kanı boşaltmak için bazen kafatasında küçük bir kemik pencere açılarak da ameliyat gerçekleştirilebilir. Ameliyat, hastanın semptomlarını hızla hafifletebilir ve beyne olan baskıyı ortadan kaldırır.
Ameliyat Nasıl Yapılır?
Ameliyat, genellikle lokal veya genel anestezi altında yapılır. Cerrah, kafatasında bir delik açarak ya da küçük bir pencere açarak biriken kanı boşaltır. Bazen de içerideki membranların kalmadığını görmek için endoskop dediğimiz kameralı sistemlerle de yakından bakılabilir.Bu işlem, beynin üzerindeki baskıyı azaltır ve semptomların hızla düzelmesine yardımcı olur. Çoğunlukla kanın yeniden birikmesini önlemek için ameliyat esnasında bir dren yerleştirilir. Dren birkaç gün içerisinde gelen kan miktarına göre çıkartılabilir.
Ameliyat Sonrası Ne Yapmak Gerekir?
Ameliyat sonrası dönemde hasta yoğun bakımda izlenir. İlk birkaç gün hastanın durumu yakından takip edilir. Baş ağrısı, halsizlik gibi semptomlar olabilir, ancak genellikle hızla düzelir. Hastalar birkaç gün içinde taburcu edilir ve evde dinlenmeye devam eder.
Takip Nasıl Yapılır?
Ameliyat sonrası düzenli takip muayeneleri yapılır. Kontrollerde genellikle beyin tomografisi (BT) çekilir ve kanın yeniden birikmesi veya başka komplikasyonların gelişip gelişmediği izlenir. Takip dönemi boyunca hasta, baş ağrısı, nöbet, uyuşukluk gibi belirtiler açısından uyanık olmalıdır.
Kronik subdural hematom, genellikle yaşlı bireylerde görülen ve zamanla gelişen bir beyin kanamasıdır. Ciddi bir durumdur ve tedavi edilmediğinde hayati tehlike oluşturabilir. Ancak, doğru zamanda yapılan cerrahi müdahale ile hastalar genellikle tamamen iyileşebilirler. Düzenli takip ve uygun tedavi ile bu durumun komplikasyonları en aza indirilebilir.
