Farz edelim fedakarlıkta sınır tanımayan bir ebeveynsiniz, çocuğunuzun bir dediğini iki etmiyorsunuz. Tabiki fedakârlık bir meziyet ancak fazla fedakârlık kölelik yapma noktasına geldiğinde çocuğun kişilik gelişimini olumsuz etkilemeye başlar.
Artık sadece sizden değil tüm çevreden aynı tutumu bekler, beklentisi karşılanmadığında mutsuz olur. Mesela arkadaşı onun istediği oyunu oynamak istemediğinde, öğretmeni başkasını tahtaya kaldırdığında krize dönüşür.
Çocuğa kul köle olma boyutunun ebeveyn yönü de şudur, fedakârlık beklentiyi arttıran bir dinamiktir. Tüm ilişkiler için de geçerlidir. Mükemmeli beklemeye başlarsınız, çünkü kendinizden vazgeçmişsinizdir. Sıcak bir kahve bile içmemişsinizdir onun için mesela.
Siz yaptıkça o alışır, sizin için normalleşmese de bu durum onun için normalleşir ve bir süre sonra fedakârlık dediğimiz meziyet görev haline gelir. Sonra bu benim görevim değil diye öfkelenmeye başlarsınız. Sevgi dolu başladığınız ilişki öfke ve sevgisizlikle devam eder.
Pek çoğumuz aslında çocuklarımızın koşarak okula gitmesini, okulu sevmesini, eve gelince kendiliğinden ödevini yapmasını, sorumluluk almasını ideallerinin olmasını bekleriz. Ancak okul açılana kadar bu beklentilerimizin üzerinde durmayız.
Neden bunu vurguluyorum? Şu yüzden; okul açılana kadar elleriyle besleyen, giydiren, yanında yatıran kısacası çocuğunun sorumluluk almasına fırsat vermeyen pek çok anne baba var.
Çocuk yetiştirirken aslında tuğlaları üst üste dizeriz farkında olmadan. Gelişimiyle paralel çocuğa sorumluluk vermek çocuğun hem özgüvenli bir birey olmasına hem de ince motor ve bilişsel becerilerinin gelişimine katkı sağlar.
Bu nedenle örneğin 3 yaşına gelmişse çocuğunuz yemeğini kendisinin yemesini sağlamalısınız, oyuncaklarını çocuğunuza toplatmalısınız. 4 yaşına geldiğinde artık çoğunlukla kendi başına giyinip soyunabilen bir birey olmasını sağlamalısınız.
5 yaşta yemek masası hazırlarken sorumluluk vermek, kıyafetlerini katlamak, çantasını hazırlamak gibi daha işlevsel sorumlulukları vermelisiniz.
Şayet bu süreçte korumacı davranılıp fırsat verilmezse okulla birlikte çocuğun daha yoğun uyum sorunları yaşadığını görüyoruz.