İşeme bozukluğu

İşeme bozukluğu

Üroloji pratiğimizde oldukça sık karşılaştığımız işeme disfonksiyonu (bozukluğu), olası bir üriner sistem ya da nörojenik bir hastalığın bulunmadığı gösterildikten sonra, çocuklardaki idrar kaçırma problemlerini tanımlar. İdrara ani sıkışma, idrar tutamama, zayıd idrar akımı, tekrarlayan üriner sistem infeksiyonları ile kendini gösterebilen bir durumdur. Son yıllarda, gerek ailelerin gerekse de hekimlerin daha bu konu üzerinde daha çok durmalarından olsa gerektir ki, sıklığı giderek artmaktadır. Modern yaşam tarzıyla beraber tuvalet eğitiminde ve tuvalet alıkınlıklarında oluşan değişiklikler bu sıklıktan sorumlu tutulmaktadır.

Sağlıklı bir üriner sistem için, normal bir mesane depolama ve boşaltım işlevi ile beraber işeme sırasında idrar tutmayı sağlayan sfinkter kompleksinin yeterince gevşemesi gereklidir. Sempatik, parasempatik ve somatik innervasyonların karmaşık entagrasyonuyla ilişkili olarak, omurilik, beyin kökü, orta beyin ve daha yüksek kortikal yapılar arasındaki karmaşık bir etkileşim kontrolü sağlar. Mesane fonksiyonunun normal gündüz kontrolü 2-3 yaş arasında olgunlaşırken, gece kontrolü normal olarak 3-7 arasında sağlanır. Dolum evresi bozukluklarında detrusor aşırı aktif olabilirken (aşırı aktif mesane ya da sıkışma sendromu), işeme evresi bozukluklarında ise detrusorun kasılması sırasında sfinkter ve pelvik taban uyumsuzluğu vardır. Zayıf işeme, aralıklı işeme, idrar kaçırma, damlama gibi şikayetler oluşur. Çoğunlukla da kabızlık, dışkı kaçırma gibi barsak bozuklukları ve trabekülasyon, divertikül, ve vezikoüreteral reflü gibi anatomik değişiklikler gözlemlenir. Tanıda ayrıntılı öykü, muayene, idrar tetkiki, idrar akım hızı (üroflovmetri), ultrason ve işeme günlüğü önemlidir.

Muayenede genital bölge incelenir, çocuğun sırtı incelenir ve nörolojik muayene de yapılır. Tedaviye inatçı olgularda ise videoürodinami yapılır. Psikolojik değerlendirme ve ailenin psikososyal durumu mutlaka değerlendirilmelidir. İşeme eğitiminin kaç yaşında verildiği de önemlidir. İşeme bozukluğunun tedavisi çoğunlukla biofeedback ve davranışsal mesane tedavisinden oluşur. Üroterapi, idrar yolu fonksiyonunun cerrahi olmayan tedavisidir. Düzenli işeme alışkanlığı edindirme, sağlıklı işeme duruşu ve idrar tutma hareketlerinden kaçınma önemlidir. Sıvı alımı ve kabızlığın önlenmesi, işeme günlüğü, ikili şeme gibi standart tedavilerin yanında fizyoterapi ve farmakoterapi gibi spesifik tedaviler de önemlidir. 

Bu makale 9 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Prof. Dr. Cevdet Kaya

Etiketler
Genital bölge
Prof. Dr. Cevdet Kaya
Prof. Dr. Cevdet Kaya
İstanbul - Üroloji
Facebook Twitter Instagram Youtube