İnfertilitede Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?

Yumurtlama Takibi

Bir yıldan beri düzenli olarak ve korunmasız bir şekilde cinsel ilişkide bulunan bir çiftin gerekli muayeneleri ve temel tetkikleri yapıldıktan sonra ve kadının yaşı da ileri değilse,öncelikle  yumurtlama takibiyle tadaviye başlanır. Bu yöntemde kadının kendi yumurtlaması izlenebileceği gibi yumurtlamanın olmadığı durumlarda bazı ilaçlar yardımıyla yumurtlaması sağlanmaya çalışılır. Bu ilaçlar genellikle clomiphene citrate içeren haplardır. Adetin 3 ila 5. günü başlanıp 5 gün süreyle günde 50 veya 100 mg. verilirler. Yumurtlayamamanın nedeni çeşitlidir. Süt hormonu ( prolaktin ) yüksekliğinde, tiroid hormonu düşüklüğü veya yüksekliği durumlarında, polikistik over hastalığında duruma ve mevcut nedene yönelik ilaçlar vermek suretiyle yumurtlama sağlanabilir. Burada amaç yumurtlama ( ovulasyon ) sağlamak ve yumurtlama zamanında cinsel ilişki ile gebeliği elde etmektir.

Aşılama ( İntrauterin İnseminasyon) ( IUI )

Aşılama ya da IUI, erkekten alınan sperm hücrelerinin kadının yumurtlama döneminde rahim içine verilmesi işlemidir. Bazı çiftler sperm hücrelerinin rahim yoluyla tüplere geçerek yumurta hücresini döllemesinde problem yaşayabilir. Bu durumda IUI tedavi seçenekleri arasındadır.                            

IUI Kime ve Ne Zaman ?

Erkekte sperm sayı ve hareketliliğinin yetersiz olduğu durumlarda

Ereksiyon (Penisin sertleşmesi) bozuklukları                                                                        

Retrogad ejekülasyon (Boşalmanın dışarıya değil, ters yönde idrar kesesi içine olması)

Kadında sperm hücrelerinin yıkımına sebep olan antikorların varlığı

Sebebi açıklanamayan kısırlık durumları                                                                                     

    

IUI uygulanabilmesi için, tüplerden en az birinin açık olması gereklidir. Sperm hücrelerinin, sayısının, hareketinin ve morfolojisinin (şekli görünümü) aşılama yapılabilecek uygun sınırlarda olması şarttır. Aşılama tedavisi için hastanın yumurtlaması amacıyla yumurtalıkların uyarılması için genellikle ilaç tedavisi verilir. Bu ilaçlar hap veya iğne şeklinde olabilir. Yumurta gelişiminin takibi ultrasonografi ile yapılır. Ultrasonografide (USG) yumurtanın iiçinde bulunduğu follikül denen kesenin çapı ölçülür. Follikül büyüklüğü 18-20 mm.'ye ulaştığında çatlamaya hazır hale gelmiş demektir. Follikül kesesinin çatlaması ve yumurta hücresinin olgunlaşıp dışarı atılması ( ovulasyon ) için hCG hormonu iğnesi yapılır. Serbestleşen yumurta hücresi tüplerden birisi tarafından alınır ve burada aşılamada verilen sperm hücrelerinden biri tarafından döllenir. Döllenen yumurta ( embryo ) bölünerek Morula aşamasına gelir ve bu arada rahim içine göç ederek rahim iç duvarına tutunmaya çalışır. 

Aşılama gününden 2-3 gün öncesinden itibaren cinsel perhize başlanır. Aşılama için sperm örneğinin verilmesi mümkünse klinikte uygun şartlarda olmalı, sabun, yağ veya kayganlaştırıcı özellik taşıyan çeşitli kimyasallar kullanılmamalıdır. Verilen sperm örneği laboratuvarda bir dizi işlemlerden geçirilerek ( santrifüj etme ve yıkama ) mümkün olduğunca en hareketli olan bölüm bir enjektöre çekilerek ince ve elastik steril bir kateter yardımı ile rahim içine enjekte edilir. Burada amaç hem en hareketli, kaliteli spermleri vermek hem de spermlerin yumurta hücresine ulaşmak için katedeceği uzun bir yolu ve zamanı kısaltmaktır. Aşılama işlemi ağrısızdır, anestezi gerektirmez. Gebelik şansı yaklaşık % 15-20 civarındadır. Tedavi sonucunda büyüyen ve çatlayan yumurta sayısı birden fazla ise çeğul gebelik riski mevcuttur.

Yumurtlama takibi veya 2-3 kez denenen aşılama tedavileri ile gebelik elde edilemeyen durumlarda Tüp Bebek ( IVF ) tedavisine geçilmesi gereklidir.