İNFERTİLİTE
Bir yıl boyunca, korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebelik olmaması halinde infertilite söz konusudur. İnfertilite hiç gebelik olmayacağı anlamına gelmez. Bazı durumlarda birkaç yıl içinde kendiliğinden gebelik sağlanabilir. Fakat bir yıl içinde gebelik olmadığı zaman infertilite tedavisinin başlatılması uygundur.
İnfetrilitede en önemli faktör kadın yaşıdır. Kadınlar en fazla 20-35 yaşları arasında gebe kalır. Bu yaştan sonra gebelik olasılığı azalır ya da bu yaşlarda gebelik olduğunda düşük riski artar. Bu nedenle yaş 35 ise daha fazla beklemeden gebelik planlanmalıdır.
İnfertilite Nedenleri
-Kadınlarda tüplerlerde, rahim ve yumurtalık fonksiyonlarında sorunlar olması: %50
-Erkeklerde düşük sperm sayısı: %35
-Açıklanamayan infertilite oranları: %10
-Oldukca nadir görülen diğer nedenler: %5
İnfertilite problemi yaşayan kadınların en çok dikkat etmesi gereken nokta yumurtlama günü tayinidir. Yumurtlama günü tayini oldukça önemlidir. Çünkü yumurtlama sırasında follikülden atılan ovum ortalama 24 saat yaşar; bir gebelik olabilmesi için bu süre içinde ovum sperm ile karşılaşmalıdır. Bu nedenle yumurtlama günü tayini için ya eczaneden elde edilebilen ovülasyon kitlerinin kullanılması uygundur, ya da bazal vücut ısısının düzenli bir şekilde ölçülmesi sonucu yumurtlama gününden bir gün önce olan vücut sıcaklığındaki hafif düşüş ile, yumurtlama günü olan hafif yükseliş tespit ederek, o gün cinsel ilişkiye girilmesi gerekir.
İnfertil Çiftlerin Araştırılması
-Her iki partnere ayrıntılı bir fizik ve ultrasonik muayene.
-Önceden yaptığı doğum ve düşük sayıları, bunların nedenleri.
-Rahim ve yumurtalıklarla ilgili enfeksiyon ya da cinsel yolla bulaşan hastalık anamnezi.
-Sigara, alkol alışkanlığı, hayat tarzı.
-Ovülasyon (yumurtlama problemleri).
-Sperm analizleri.
İnfertil Çiftlerde Tedavi Alternatifleri
-Kadınlarda yumurtlama problemleri varsa, tıbbı tedavi verilerek yumurtaları olgunlaştırmak, bazı durumlarda yumurta çatlatıldıktan sonra inseminasyon adı verilen işlemle aşılama yapmak.
-Tüplerde tıkanıklık problemi olan infertil kadınlar için laporoskopi yapılarak tüplerin yakından değerlendirilmesi, varsa pelvik yapışıklıkların açılması, endometriotik odakların temizlenmesi.
-Erkeklerde sperm sayısı düşükse bunun nedenlerini araştırmak, gerekirse çalışmaları derinleştirmek, genetik inceleme yapmak (testis biopsisi vs.)
-Tüplerin tıkalı olması, sperm sayısının az olması ve diğer tedavi alternatiflerine rağmen gebe kalamayan çiftler için tüp bebek (İnvitro Fertilization; IVF) tedavisi düşünülmelidir. Tekrarlayan düşük durumunda preimplantasyon genetik tanı yapıldıktan sonra mikroenjeksiyon (ICSI) tedavisi de gebe kalma şansını oldukça artıran çok önemli bir gelişmedir.
Op. Dr. Kutlugül Yüksel
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
