İlköğretime başlayan çocuklarda ruhsal uyum
Yeni eğitim-öğretim senemiz hepimiz adına hayırlı ve uğurlu olsun.
Bu dönemde anne ve babaların özellikle dikkat etmesi gereken noktalarla ilgili bazı şeyleri paylaşmak istiyorum.
-Çocuklarınıza tercihan okulun ilk günü, en fazla ilk iki günü okulda eşlik edin. Sınıf öğretmenine teslim ettikten sonra, eve ne şekilde ve kim tarafından getirileceği konusunda bilgi verip oradan ayrılın. Sizden ayrılmakta sorun yaşıyor, uzun süreli ağlıyor veya okula gitmek istemiyorsa, “ayrılma anksiyetesi bozukluğu” veya “okul fobisi” açısından bir çocuk psikiyatrından profesyonel yardım alın.
-Okuldan eve gelen çocuğunuzun bir süre dinlenmesini sağladıktan sonra, çantasını açtırarak okulda neler yaptığınızı beraberce gözden geçirin. Çabası için onu yüreklendirin. Ödev yapma disiplini ilk birkaç senede kazandırılır. Bu açıdan ilk senelerde onun ödeve yapmaya başlamasını destekleyin, bu esnada yanında oturun ve yönlendirme yapın.
-Okul dönemiyle beraber uyku saatlerinin düzene girmesi gerekiyor. Yatış saatini anne ve baba olarak ortak bir kararla netleştirin. Bu konuda kararlı ve tutarlı davranın.
-Elektronik oyunlar ve bilgisayar kullanımını mutlaka bu yaşlardan itibaren sınırlandırın. Hafta için ödev amaçlı haricindeki tablet kullanımlarına izin vermeyin. Bilgisayar oyunlarını sadece hafta sonları en fazla iki saatle sınırlandırın.
-Çocuğunuzun arkadaşlarıyla uyumunu takip edin. Bu konuda ısrar eden bir sorun varsa, bir çocuk psikiyatrından profesyonel destek alın.
-Çocuğunuzun öğrenmesini, dikkatini yoğunlaştırma becerisini takip edin. Akademik açıdan akranlarından geri ise, “öğrenme bozukluğu”, “dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu” açısından bir çocuk psikiyatrından profesyonel destek alın.
-Halen ısrar eden telaffuz ve/veya konuşma bozuklukları varsa, yine bir çocuk psikiyatrına başvurarak profesyonel yardım alın.
-Bu yaşlarda takıntılar, anlamsızca sergilenen bazı takıntılı davranışlar veya tikler ortaya çıkabilir. Bunlar, çocuğunuzun hayat kalitesini ve işlevselliğini engelleyecek boyutta ise, “obsesif kompulsif bozukluk”, “tik bozukluğu” açısından psikiyatrik destek alınması çok önemlidir.
-İlk öğretim çağı, çocuğunuzun yeteneklerini ve ilgi alanlarını keşfetme yaşıdır. Sportif faaliyetler ve enstrüman kullanımını test etme dönemi olan bu süreci en iyi şekilde değerlendirin.
Beş ilâ dokuz yaş arası dönemin pek çok becerinin kazanılması, zekanın gelişmesi açısından çok önemli olduğu, aksaklıkların varlığı durumunda bunlara bir an evvel müdahale edilmesi gerektiği akıldan çıkartılmamalıdır.
Yrd. Doç. Dr. Neslim G. Doksat
Çocuk ve Ergen Psikiyatrı
