Herpes simpleks virüsü (HSV) çok yaygın ve bulaşıcı bir enfeksiyondur. HSV’nin iki yaygın tipi herpes simpleks tip-1 (HSV-1) ve tip-2 (HSV-2)!dir. HSV-2 genellikle acı veren kabarcıklarla yüz ve ağzı etkiler. HSV-2 veya jenital herpes de belin altında benzer kabarcıklara yol açar. Antikor üretimine neden olan HSV’ye maruz kalma, şaşırtıcı şekilde birçok çocukluk dönemi ve yetişkin nüfusta yüzde 50-100'e ulaşır.
Her ne kadar çoğumuz HSV-1’e maruz kalmış olsak da, bu durum hastalık semptomlarının herhangi bir dönemde görüleceği anlamına gelmez. HSV-1’e maruz kalanların yüzde 40’ına kadar tekrarlayan herpes geçireceği tahmin edilmektedir. Tekrarlayan herpes (HSV-1) uçuk ve dudak uçuğu diye tanımladığımız uçuktan sorumludur. Virüs genellikle dudak çevresindeki deriyi etkiler, ancak dili, damağı veya dişetini de etkileyebilir. Tekrarlayan herpeste, HSV-1 virüsü trigeminal sinir kökünde vücudun bağışıklık sisteminden saklanır. Trigeminal sinir kökü, ağız ve yüz bölümlerine duyu ve hareketi sağlayan sinirleri içeren ve beyinde olan sinir dokusu demetidir. Tekrarlayan herpes güneş ışığına maruz kalma, ateş, enfeksiyon, menstrüel döngü, duygusal stres, travma veya hamilelik nedeniyle tetiklenebilir.
Tekrarlayan herpesi olan birçok kişi semptomların nasıl başladığını iyi bilir. Kabarcıklar görülmeden birkaç saat veya bir veya iki gün önce, genellikle karıncalanma veya yanma duygusu olur. Daha sonra iki veya dört gün boyunca uçuk veya veziküller görülür ve bunlar hızla çatlar. Daha sonra 8 ila 11 gün sürecek olan kabuk veya yara oluşur. Kabuk enfekte olmadığı sürece genellikle skarlaşma görülmez, ancak kabuklar düşünceye kadar kişi hâlâ hastalığı bulaştırabilir. Herpes başlangıcında iseniz, diş hekiminizi mutlaka bilgilendiriniz.
HSV-1 uçuklarının hoş olmayan görüntüsünün yanında, ağız-jenital temas yoluyla HSV-1 enfeksiyonunun üreme organlarına yayılma riski de vardır. Benzer şekilde, aynı seksüel maruz kalma durumunda jenital herpes de ağza yayılabilir. HSV-2 virüsü ile enfekte olmuş hamile bir bayan doğum sırasında virüse yakalanarak doğmamış çocuğunu yüksek risk altına sokmaktadır ve genellikle doğumun sezaryenle yapılması tavsiye edilir.
Bu aşamada HSV-1 veya HSV-2 için herhangi bir tedavi yoktur. Tekrarlayan herpese yol açan HSV-1; antiviral ilaç acyclovir veya Zovirax®’ın topikal veya ağızdan alımı ile tedavi edilebilir. Tekrarlayan enfeksiyonun ilk işaretleri görüldüğünde verilirse, acyclovir’in en başarılı sonuçları verdiği ve acıyı, dereceyi ve süreyi makul bir düzeye getirdiği düşünülmektedir.
