Basur, anüs bölgesinde yer almakta olan hemoroidin bağ dokusunun zayıflayıp anal kanaldan uzaklaşarak anüs kanalının dışına sarkmasına, meme şeklinde ortaya çıkmasına denir. Hemoroidler, anüs bölgesinde yer alan geçiş halkasının üst kısmında ise iç (internal) hemoroid, halkanın alt kısmanda yer alıyorsa dış (external) hemoroid denir. Bu iki farklı kısımda da basur hastalığı görülebilir.
Basur (Hemoroid) Neden Olur?
Tuvalete çıkma alışkanlığının düzgün olmaması bunların başında gelir. Sabah uyanıldığında ilk olarak bu ihtiyacın giderilmemesi ve gün içerisinde de ertelenmesi vücudun bunu daha uzun bir ertelemeye bırakmasına neden olur. Bunun sonucunda ıkınmayla tuvalete çıkmaya neden olan kabızlığa mahal verilir. Zamanla damar yapısının bozulmasıyla ve hastalık haline gelmesiyle neticelenir. En önemlisi ise günümüzün en büyük sorunlarından biri olan yanlış beslenme alışkanlıklarının bırakılamaması veya yanlış diyet yöntemleri ile bırakılmasıdır. Hazır gıdalarla ve düzensiz yemek saatleri buna en iyi örnekleri oluştururken yapılan yanlış posasız diyetler de beraberinde kabızlığı, o da devamında ıkınmayı ve hemoroidal hastalığı getirmektedir. Su tüketiminin az olması, hareketsiz bir yaşam, kronik kabızlık, sürekli ayakta durma ve hamilelik gibi faktörler de basur hastalığının oluşumuna neden olabilir.
Basur (Hemoroid) Belirtileri
Anal bölgeden dışarı çıkan memeler, ağrı, kanama, kaşıntı, tam boşalamama ve bunun sonucunda oluşan sürekli tuvalete gitme gereksinimidir. Gelen kanama ve oluşan ağrılar bunlar içinde en önemlisidir. Gelen kanamanın nasıl olduğu doktorlar için hastalığın teşhisinde büyük önem taşır. Çünkü bu bölgede meydana gelen kanama basurdan veya iyi huylu denilebilecek bir hastalıktan kaynaklanıyor olmayabilir. Hasta tuvalete gittiğinde büyük abdest yerine sadece kanın geldiği, kanın renginin vişne çürüğü rengine yakın bir koyulukta olması veya büyük abdestle karışık bir şekilde kanın gelmesi doktorlarda hastanın kansere yakalanıp yakalanmadığı düşüncesini meydana getirir. Doktorunuz bu aşama alt sebepleri araştırıp kalın bağırsak ve rektum kanserinin bulunup bulunmadığını gösterir öncelikli olarak. Tanı için rektoskopi veya kolonoskopi yapılması gerekebilir.
Tedavi Yöntemleri
Öncelikle oluşan kanamalar ve hissedilen diğer belirtilerin nedeninin basur olup olmadığı doktorunuz tarafından ortaya çıkarılır. Sonrasında basurun bulunduğu yer, büyüklüğü ve kaçıncı evrede olduğu gibi faktörler incelenerek doktorunuz tarafından en uygun tedavi yöntemi belirlenir. Tüm belirtiler basuru gösterse dahi kendiniz bir tedavi yöntemine başvurmamalı, mutlaka bir uzmana başvurmalısınız.
Diyet ve İlaç Tedavisi
Basur hastalığının oluşmasındaki en önemli faktörlerden birisi yanlış beslenme ve az su tüketimidir. Hazır gıdalar ve posasız diyetler basurun tetikleyicilerindendir. Bunlar yerine lif açısından zengin diyetler oluşturulur ve günde en az 2 litre su içmesi önerilir. Yapılan araştırmalarda bu alışkanlıkların değiştirilmesi ile gelen kanamaların yarı yarıya azaldığı gözlemlenmiştir. Ancak hastalık ileriki aşamada ise makat ağrılarında ve sarkmalarında bir iyileşme sağlamaz. Henüz ilerlememiş olan basur hastalığı için uygulanan bir diğer yöntem ise ilaç tedavisidir. Doktorunuz tedavi sonrasında kortizon, çinko oksit vb. içerikli kremler veya flavonoid, diosmin, okserutin vb. içerikli ilaçlar kullanmanızı önerir. Bu ilaçlar sayesinde hastanın kaşıntı, yanma gibi şikayetleri giderilmiş olunur. İlaçların kullanım süresinin doktorun tavsiye ettiği gün sayısını geçmesi halinde bu bölgede tahrişler oluşabilir. Bu yüzden doktorunuzun önerilerini dikkatle uygulayınız.
Cerrahi Kesi
Makatta oluşan basur memesinin içindeki kan pıhtısının memenin üzerine açılan küçük bir kesiyle çıkarılması işlemidir.
Boğma-Bant İşlemi
Hemoroid damarına devam eden kan akımını durdurmak ve orada oluşan memenin çürümesini sağlamak için küçük lastiklere benzeyen bantlar anoskop ile o bölgeye yerleştirilir. Bu işlem ile tek seferde en fazla iki basur memesine uygulanabilir ve bu memelerin düşmesi bir haftayı bulabilir. Bu süreçte kan sulandıran ilaçların kesilmesi gerekir. Başarı oranı yüksek bir yöntemdir.
Koagülasyon
Lazer ışınları sayesinde oluşmuş olan basur memesine giden damarı küçültüp basur memesinin küçülerek düşmesini sağlayan bir diğer tedavi yöntemidir. Bu yöntem herhangi bir ağrı yaratmaz ve hasta aynı gün içinde tekrar işine dönebilir. Tedavi yönteminin olumsuz yanı ise ilerlemiş olan yani ikinci üçüncü evreye gelmiş olan basurda pek etkili değildir.
Enjeksiyon (İğne)
Enjeksiyon yöntemi eğer basur memesi boğma işlemi yapılamayacak kadar küçük ise uygulanır. Basur memesine iğne ile kimyasal madde verilerek basuru yok etmeyi hedefler. Ancak başarı oranı boğma yöntemine göre düşüktür.
Cerrahi Müdahaleler
Bahsettiğimiz diğer yöntemler ilerlemiş üçüncü ve dördüncü aşamaya gelmiş olan basurda etkili olmamaktadır. Bu durumlarda doktorunuz cerrahi yöntemlere başvurabilir.
Basur (Hemoroid) Ameliyatı Nedir? Nasıl Yapılır?
Basurun başlangıç evresinde doktora başvurulmamış ve basur basit yöntemlerle tedavi edilmemişse artık ameliyatla müdahale dışında bir yol kalmamıştır. Basur (hemoroid) ameliyatı, o bölgede hastanın hareketini kısıtlayan, hastada kanamalara ve ağrılara neden olan sorunlu dokuyu alarak eski sağlığına kavuşmasını sağlar. Ameliyat gününden önce hastaya verilen ilaç ile bağırsağın boşaltılması sağlanır. Bu sayede ameliyat anında doktor daha iyi çalışabilir ve hasta da ameliyat sonrasında büyük abdest sorunu yaşamaz. Ameliyattan hemen önce ise hastanın belden aşağısı spinal anestezi yöntemi ile uyuşturulur. Spinal anestezi yönteminde uyuşturulmak istenen bölgeye iğne vurulur ve etkisi ameliyattan sonra birkaç saat daha sürer. Bu da hastanın ameliyat sonrası birkaç saat ağrı yaşamamasını sağlar.
Basur (Hemoroid) Ameliyatı Yöntemleri
Ameliyat yöntemi doktorunuz tarafından hastalığınızın derecesi, yaşınız gibi faktörler göz önünde bulundurularak karar verilecektir.
Klasik Basur (Hemoroid) Ameliyatı
Makat bölgesinden dışarı sarkan basur (hemoroid) memelerinin ligasure adı verilen aletle alınıp, makat bölgesinin eski haline dönmesini sağlanır. Burada ligasure kullanılması hem ameliyat süresinin kısalmasını hem de dikişsiz, kansız bir işlem yapılmasını sağlayarak doktor ve hasta için büyük avantajlar yaratır. Eğer ameliyat iyi yapıldıysa yani, hemoroid dokusundan ne tekrara sebep olacak kadar az ne de makatta darlığa sebep olacak kadar çok alınmadıysa hasta ameliyattan sonra kanamasız rahat bir iyileşme süreci geçirir.
Lateral İnternal Sfinkterami
Makat içindeki basıncın düşürülmesi için iç makat kasının cerrah tarafından özellikle bağırsak cerrahisi alanında uzmanlaşan bir cerrah tarafından kesilmesi işlemidir. Ameliyattan önce spinal anestezi yerine genel anesteziye veya lokal anesteziye başvurulabilir. Ameliyat akşamında hasta ayağa kalkar. Ancak bir süre hastada gaz ve dışkı kaçırma gibi komplikasyonlarla karşılaşılabilir. Bu komplikasyonların görülmesini azaltacak tek şey ise ameliyatın bağırsak cerrahisinde uzman bir cerrah tarafından yapılmasıdır.
Lazer Yöntemi
Basur (Hemoroid) memesinin üzerine uygulanan yüksek ısıya sahip ışık sayesinde meme yakılır. Hasta bu uygulama esnasında yanma hissetmez ve kısa süre sonra sağlıklı doku tekrar meydana geleceği için makat bölgesinde bir sorun yaşamaz.
Longo (Stapler-Zımba) Yöntemi
Bu yöntemde stapler adı verilen 3 cm çapında bir gövdesi ve kronik yapıya sahip uç kısmı olan otomatik bir kesme aleti kullanılır. Tek bir hareketle sarkmış olan fazlalıkları makat kanalı içinde kesip alır ve bu işlemle beraber onarma işlemini de yapar. Minik zımbalar sayesinde dışarıda herhangi bir açık oluşmasına gerek kalmadan makat içinde kanalın alt kısmını üst kısmına birleştirir. Kanamasız ve ağrısız bir yöntemdir. Ancak tam anlamıyla iyileşme yine de 3-4 haftayı bulabilir.
