Gebelik kadının hayatında en özel dönemlerden birini oluşturmaktadır. Bu döneme hazırlık gerek gebelik sürecinin kolay geçmesi, gerekse bu süreçte ve sonrasında karşılaşılabilecek zorluklara karşı tedbir alabilmeyi sağlamaktadır.
Gebe kalmadan önce Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanı ile yapacağınız görüşme ve muayeneniz size bu süreçte ışık tutacak ve kafanızda oluşan birçok sorunun yanıt bulmasını sağlayacaktır.
Bu muayenede;
Bu zamana kadar geçirmiş oduğunuz ve halen mevcut olan hastalıklarınız
Bu zamana kadar olduğunuz aşılar
Yeme alışkanlıklarınız, gebelikte özellikle tüketmeniz gereken ve tüketmemeniz gereken besinler
Eğer kullanıyorsanız sigara ve alkolün gebe kalmanız ve gebelik sürecinize olan etkileri
Gebe kalmadan önce ve kaldıktan sonra kullanmanız gereken vitamin destekleri
kilo kontrolü ile ilgili yapmanız gerekenler konusunda görüş alışverişinde bulunmanız beklenmektedir.
Gebelik öncesi (prekonsepsiyonel) muayene kapsamında:
Kişisel Tıbbi Geçmiş (Özgeçmiş): Daha önce geçirdiğiniz veya halen var olan hastalıklar, kullandığınız ilaçlar konusunda bilgileriniz (Diyabet, Hipo-Hiper tiroidi, Hipertansiyon, Epilepsi, Anemi, Allerji vb.)
Geçirilmiş Operasyonlar: Geçirmiş olduğunuz ameliyatların gebeliğe ve doğuma etkisi
Gebelik Hikayesi: Önceki gebelikleriniz, bu gebeliklerde karşılaştığınız sorunlar, önceki gebeliklerinizin sonuçları
Ailenin Tıbbi Geçmişi (Soygeçmiş): Hem müstakbel anne hem de babanın ailesinde kalıtsal olabilecek ve bebeği etkileyebilecek genetik hastalıkların varlığı
Aşılanma Durumu: Tetanoz, kızamıkçık gibi gebeliği etkileyebilecek hastalıklara karşı aşı durumunuz
Beslenme Alışkanlıkları: Sağlıklı beslenme gebeliğin sorunsuz geçmesi ve bebeğin gelişimi açısından önemli bir etkendir.
Folik asit( Folat) Daha çok koyu yeşil yapraklı sebzelerde ve baklagillerde bulunan önemli bir vitaminidir. Suda eriyen bir vitamin olduğu için fazlası vücutta depolanmaz ve atılır. Gebe kalmadan önce ve gebeliğin özellikle bebeğin sinir sisteminin geliştiği ilk 3 ayında günde 400 mikrogram folik asit desteğinin bir sinir sistem bozukluğu olan Spina Bifida (belde açıklık) riskini ciddi oranda düşürdüğünü göstermiştir.
B12 Vitamini: Folik asit gibi insan vücudunda depolanmayan ve besinler ile sürekli dışarıdan alınması gerekli olan bir vitamindir. Sinir sistemi gelişiminde ve kan elemanlarının yapımında önemli bir rol üstlenir.Besinlerle yeterli miktarda alıyor olsanız bile bazı kişilerde bu vitaminin vücuda alınmasını engelleyen kalıtsal ya da sonradan gelişebilen durumlar olabilmektedir. Bu gibi durumlardan kaçınmak ve gerekirse eksikliğin giderilmesi için tedavi almak hem bebek hem anne sağlığı için önem taşımaktadır.
Kalsiyum: Gebelik sürecinde bebek kendi kemik yapımı için gerekli olan kalsiyumu anneden sağlar. Kalsiyum içeren gıdalar bakımından fakir beslenen annelerde osteoporoz(kemik erimesi) gibi iskelet sistemi bozuklukları daha sık gözlenecektir. Bu yüzden gebe kalmadan önce yeme alışkanlıkları içerisin süt, yoğurt, balık gibi kalsiyumdan zengin besinlerin yeteri kadar eklenmesi hem bebek hem anne kemik sağlığı gelişimi için faydalı olacaktır.
Çinko: Bebek gelişimi ve bağışıklık sistemi için gerekli bir maddedir. Gebelikte çinko seviyesinin azlığının preeklampsi(gebelik zehirlenmesi), erken doğum, düşük bibi problemlere yol açtığına dair bilimsel kanıtlar mevcuttur.
İyot: Annede tiroid bezi işlevleri için bebekte ise sinir sistemi gelişimi için sonderece önemli bir elementtir. İyot eksikliği tüm dünyada zeka çocuklarda zeka geriliğinin en sık sebebidir. Iyotlu tuz kullanımının zorunlu hale getirilmesi ile birlikte halen iyot eksikliği sorunu devam etmektedir. Eksiklik olması durumunda takviyesinin gebelik öncesi dönemde kullanılması anne ve bebk sağlığını olumlu yönde etkiler.
Gebelikte Uzak Durulması Gereken Besinler: Sigara, alkol, keyif verici maddeler başta olmak üzere, yapay tatlandırıcılar, yüksek miktarda kafein içeren kahve ve çikolata gibi besinlerin gebelik döneminde fazla alınmasından kaçınılması önemlidir. Ayrıca kurşun gibi vücütta birikerek zararlı olabilecek ağır metaller ihtiva ettiğinden deniz dip balıklarının
Jinekolojik Muayene: Gebe kalmanıza engel ya da gebe kalındıktan sonra hem annenin hem de bebğin sağlığını tehlikeye atabilecek enfeksiyon, myom, yumurtalık kisti gibi sorunların saptanması sağlıklı bir gebelik için önemlidir.
Gebelik öncesi kan ve idrar testleri: Gebe kalmadan önce anemi (kansızlık), idrar yolu enfeksiyonu, karaciğer ve böbrek ile ilgili problemler, kan şekeri düzeyi gibi testlerin yapılması ve mevcut bir problem saptandığında tedavi edilmesi hem gebe kalmayı kolaylaştıracak hem de daha sağlıklı bir gebelik süreci geçirmenizi sağlayacaktır.