Merhaba !!!
‘’Doktor bey benim bir günüm bir günümü tutmuyor. Bazen kendimi çok iyi hissediyorum bazen kolumu bile kaldıramıyorum’’
Dönemsel halsizlik, tedavi sürecindeki onkoloji hastalarında çok sık gördüğümüz bir durum. İlaçlar ve hastalık süreci en önemli iki etmendir. Hasta vücut normalden fazla çalışarak organizmadaki hasarı tamir etmeye çalışır. Bu durumda daha çok enerji harcanır ve bunu dengelemek için daha fazla besine ihtiyaç duyulur. Aynı zamanda organizma metabolizmayı yavaşlatarak kendini korumaya alır. Bu arada ilaçlara bağlı iştahsızlık ve ağız yaraları da meydana gelebilir. Bu durumda gıda almak zorlaşabilir. Yetersiz gıda alımı halsizliği daha da şiddetlendirebilir.
Peki bunları önlemek için neler yapabiliriz? Öncelikle vücudumuzda onarım faaliyeti devam ederken dinlenmeye daha fazla ihtiyaç duyarız. Bu nedenle gün içinde mutlaka kendimize dinlenmek için zaman ayıralım. İşlerimizin sadece önemli ve zorunlu olanlarını yapalım, diğerlerini ya erteleyelim ya da bir başkasından yardım isteyelim. Eğer ağır ve uzun süreli işleri kendimiz yapmak durumundaysak yapacağımız işleri parçalara bölerek güne yayabiliriz. Unutmalım; Hiç bir iş bizim sağlığımızdan daha önemli değil. Burada şu da önemli, gündüz uyumayı seviyorsak da bu süreyi 1 saatten kısa tutmaya özen gösterelim. Uzun şekerlemeler gece uyku düzenimizi etkileyip uykuya dalmayı zorlaştırabilir. Uykusuzluk da bir başka önemli halsizlik sebebidir.
Bunun dışında belirtmek istediğim çok önemli bir konu da sudur. Su muazzam bir ilaçtır. Yeterli su tükettiğimizden emin olmalıyız. Ölçüsü nedir? Eğer kalp yetersizliği veya ileri derece böbrek yetersizliği yoksa, kilo başına günlük en az 30 ml su tüketmeliyiz. Suyla ilgili de önemli uyarı, yemeklerle birlikte değil, diğer zamanlarda tüketmeyi tercih etmektir.
Yeterli besin almak yine halsizliği önlemek için çok önemli. Özellikle proteinli yiyecekler kas kitlesini koruyarak ve vücudumuzun dayanıklılığını artırıyor. Beslenme için bulantının olmadığı zamanları seçelim, bulantı varken kendimizi zorlamayalım. Doktorumuzun bulantı için verdiği ilaçları kullanmaktan da imtina etmeyelim.
Son önerim, fiziksel aktivite…
Halsizliği önlemek için kesinlikle en etkili yöntemlerin başında fiziksel aktivite gelir. Düzenli yapılan fiziksel hareketler vücudu canlandıracaktır. Hastalarıma en fazla önerdiğim egzersiz birçok hastanın da yapabileceği hafif tempo yürüyüştür. Bu yürüyüşleri gökyüzünü görebileceğiniz yeşillik bir alanda yaparsanız ruh sağlığınıza da kesinlikle iyi gelecektir. Kas iskelet zayıflığı olanlar, yaygın kemik metastaz durumu olanlar hariç hekimine danışarak hafif yoğunluklu güçlendirme egzersizleri yapabilirler.
Birçok hasta hafif yoğunluklu masaj, yoga meditasyon akupuntur, gevşeme egzersizleri gibi alternatif yöntemlerden de oldukça yarar görmektedir, denenebilir..
Özetle; düzenli egzersiz, doğru beslenme ve yeterli dinlenmeyle üzerinizdeki yorgunluğunu azaltabilirsiniz.
Sağlıklı ve güçlü kalın…
Prof. Dr. Fatih Teker
