Günümüz kentsel yaşamda en önemli sorunlardan bir tanesi de gürültüdür. Gürültü insanlarda tansiyonda yükselme, solunumda hızlanma, aşırı sinirlilik ve stres, konsantrasyon bozukluğu gibi etkiler yanında işitme kaybı, çınlama ve baş dönmesi gibi kulakla ilgili problemlere de neden olabilir. İşitme kayıpları nedenleri arasında gürültü önemli rol oynar.
Herhangi bir ses kaynağı kulağa titreşim veya ses dalgaları gönderir. Bunlar dış kulak yolu vasıtasıyla iletilir ve kulak zarına çarparak zarın titreşimini sağlar. Bu titreşimler orta kulağın küçük kemikçiklerine iletilir ve kemikçikler yoluyla iç kulağa buradan da işitme sinirine geçerler. Titreşimler iç kulakta sinir uyarıları haline dönüştürülür ve direkt olarak beyine giderler. Beyne gelen uyarılar ses olarak algılanır.
Ses çok fazla olduğu zaman iç kulaktaki sinir uçlarını öldürmeye başlar. Yüksek sese maruz kalma süresi uzadıkça daha fazla sinir ucu harap olur. Sinir ucu sayısı azaldıkça da işitme azalır. Ölü sinir uçlarını canlandırmak mümkün değildir ve hasar kalıcıdır.
İnsanlar genellikle mesleksel olarak gürültülü yerlerde çalışmaya bağlı bu tür zararlı durumlarla karşılaşsa da artık endüstriyel toplumlarda günlük yaşamda ki çevresel gürültülerde ciddi sorunlara neden olabilmektedir. Kişi eğer gürültülü bir ortamda çalışmak zorunda ise mutlaka koruyucu kullanmalıdır. Ayrıca bu koruyucular; güçlü elektrikli aletler, gürültülü bahçe aletleri veya ateşli silah kullanırken de takılmalıdır. Çünkü gürültünün oluşturduğu işitme kayıpları ve çınlamalar geri dönüşsüzdür ve tedavi edilemezler, bu nedenle korunma en etkili yoldur.
İşitme koruyucu aletleri kulak zarına ulaşan sesin şiddetini azaltırlar. 2 formu vardır: kulak tıkacı ve kulak maskesi. Kulak tıkacı dış kulak yoluna uyan küçük aletlerdir. Etkili olmaları için total olarak kulak kanalını tıkamaları gerekir. Çeşitli tip ve ebatlarda olabilirler. Kulakta tutamayan kişiler için baş bandı ile kullanılabilirler. Kulak maskesi ise kulağı kaplayacak şekilde oturur ve kulak kanalının tüm çevresini bloke eder. Bunlar uyumlu bantlarla yerlerinde tutulur. Gözlük çevresini ve uzun saç çevresini kapatmazlar ve ayarlanabilir baş bandı kulak maskeyi yerinde tutmak için yeterlidir. Kulak tıkaçları rahat bir şekilde yerleştirilmeli ve böylece kulak kanalı tamamen kapanmalıdır. İyi uymayan kirli veya yırtılmış tıkaçlar kanalı kapatmaz ve rahatsız edebilir.
