Göz kapak düşüklüğü (ptozis)

Göz kapağı düşüklüğü toplumda sık görülen bir durumdur. Göz kapağı düşüklüğü, doğuştan olan kapak düşüklüğü ve sonradan ortaya çıkan kapak düşüklüğü olmak üzere ikiye ayrılır.

DOĞUŞTAN KAPAK DÜŞÜKLÜĞÜ

Doğuştan olan kapak düşüklüğü kapak düşüklüklerinin en sık görülen nedenidir, bu tek veya çift taraflı olabilir. Doğuştan kapak düşüklüğünde göz kapağını kaldıran kasta zayıflık ve gelişme geriliği vardır. Buna bağlı olarak kapağı kaldıran kas yeterince kasılamaz ve kapağı yeterince kaldıramaz. Doğuştan olan kapak düşüklüğünde çocuk büyüdükçe kendiliğinden düzelme olmaz. Kapak düşüklüğünün giderilmesinde ilaç tedavisi, vitamin tedavisi veya kapak egzersizi yapılması yararlı olmaz. Doğuştan kapak düşüklüğünün tedavisi cerrahidir.

DOĞUŞTAN KAPAK DÜŞÜKLÜĞÜNDE AMELİYAT ZAMANI

Doğuştan kapak düşüklüğünde eğer kapak göz bebeğini kapatacak kadar düşükse, kapak düşüklüğü saptanır saptanmaz, çocuk hangi yaşta olursa olsun ameliyat yapılır. Zira kapak göz bebeğini kapatıyorsa çocukta göz tembelliği gelişebilir ve erken dönemde ameliyat yapılıp kapak kaldırılmazsa o göz çalışmayacağı için çocuğun görmesi ömür boyu düşük kalır. Göz bebeğini örtmeyen doğumsal kapak düşüklüğünde ise göz tembelliği ihtimali olmadığı için ameliyat genellikle 4 yaşında iken, çocuk okula veya yuvaya başlamadan önce yapılır. Bu yaştaki çocuklar kendilerindeki kusurların farkına vardıkları için kapak düşüklüğünden psikolojik olarak etkilenebilirler. Çocuk psikolojik olarak etkilenmeden kapak düşüklüğü giderilmelidir.

SONRADAN OLAN KAPAK DÜŞÜKLÜĞÜ

Sonradan ortaya çıkan kapak düşüklüğü doğuştan olana göre daha az görülür. En çok yaşın ilerlemesine bağlı olarak gelişir. Yaşın ilerlemesine bağlı kapak düşüklüğü göz kapağını kaldıran kasın gevşemesine bağlı olarak ortaya çıkar. Bu durum bazen daha genç yaşlarda (30 yaş civarında) bile görülebilir. Hastalarda kapakta düşüklükle birlikte sarkma ve torbalanma gibi bir estetik kusur gelişebilir. Bunun dışında göz kapağına olan darbeler, katarakt gibi göz ameliyatlarından sonra ortaya çıkabilir. Nadir olarak vücudu tutan bazı kas ve sinir hastalıklarına bağlı olarak da kapak düşüklüğü görülebilir. Bu nedenle sonradan olan kapak düşüklüklerinde vücudu tutabilen bu hastalıkların araştırılması gerekir.

KAPAK DÜŞÜKLÜĞÜ AMELİYATI

Ameliyattan önce kapak düşüklüğünün miktarı ve kapağı kaldıran kasın gücü muayene ile değerlendirilir ve ona göre yapılacak ameliyat seçilir. Çocuklarda ameliyat genel anestezi altında, erişkinlerde ise lokal anestezi ile yapılır. Kapağı kaldıran kasın bir miktar gücü varsa kasa (levator kası) kısaltma ameliyatı yapılır. Kapağı kaldıran kas kısaltılınca daha gerginleşir ve böylece kapak daha canlı olarak kalkar. Kapağı kaldıran kas çok güçsüz ise üst kapak alına asılarak asma ameliyatı yapılır. Hangi ameliyatın gerektiğine ameliyattan önce yapılan muayene ile karar verilir. Genellikle ameliyatla kapak düşüklüğü giderilir ve tatminkar sonuçlar alınır.