Fibromiyalji, sürekli ve hayatı çekilmez hale getiren şiddetli ağrıya neden olan kronik bir durumdur. Bu yaygın ağrı, sinir sisteminde ağrı sinyallerinin işleme biçimindeki birtakım sorunlardan kaynaklanır.
Fibromiyalji, kas ağrılarının dışında yorgunluk, depresyon ve zihin bulanıklığı gibi şikâyetlere de neden olur. Bu şikâyetler başka birçok hastalıkta da görüldüğü için ilk olarak akla hemen fibromiyalji gelmeyebilir. Fibromiyaljiyi tanımlamak zordur. Bu nedenle de fibromiyalji teşhisi ortalama olarak beş yıl gecikebilmektedir.
Nedeni ne olursa olsun bu hastaların tedavi edilmesi gerekiyor. Günümüzde bir çok tedavi denenmektedir. Burada en faydalı olanlarından bahsedeceğiz.
⦁ Tamamlayıcı tedaviler
En sık kullanılan GETAT tedavileri, akupuntur, masaj terapisi, kayropraktik tedaviler, osteopati, aromaterapi, egzersiz, ozon, kupa hacamat, nöral terapiler, biyorezonans ve mayetik alan terapileridir. Hastaların bu uygulamalardan fayda gördüklerini gösteren bir çok çalışma vardır. Ayrıca destekleyici olarak 5-htp, melatonin, magnezyum, yeşil çay, sarı kantaron, melisa, lavanta ve balık yağı da en sık kullanılan reçetelerdir. Bu tedavi yöntemlerinin tek başına yeterli olduğunu söyleyemeyiz. Yaşam tarzı değişikliği ve psikolojik rehabilitasyonlar ve diyet programları ile desteklenmeyen hiç bir tedavi başarılı olamaz.
⦁ Fiziksel aktiviteler
Meditasyon, masaj terapisi, yoga , plates ,Tai Chi, hastanın kendini iyi hissetmesine yardımcı olan tüm dünyada yaygın olarak kullanlan rahatlama sporlarıdır. Egzersiz programları sürekli uygulanmalı ve seçilen programda rahatlama olmaz ise farklı bir program tercih edilmelidir. Bazı hastalarda egzersiz sonrası ağrıları artmaktadır. Şikayetlerin azaldığı veya rahatlama sağladığı programlar takip edilmelidir. Yukarıda sıralamadığımız yüzme sporu, tek başına zaten muhteşem bir spordur. Özellikle yaz mevsiminde denizlerde yüzme fibromiyalji hastalarına ciddi olumlu katkı sağlamaktadır.
⦁ Bilişsel-davranışçı terapi, farkındalık-psikoterapi
Aslında bu tedavi modeli tüm kronik hastalıklar için geçerlidir. Çünkü kronik rahatsızlıklar hastaları işin içinden çıkılmaz hale sokar. Tüm bireylerin bu sıkışmışlık hal içerisinden çıkması için duyguları kontrol etme mekanizması ve onu yönlendirme becerilerinin öğretilmesi hastalarda olumlu sunuçlar doğuracaktır. Yanlış olumsuz algılar düşünceler, duygusal sıkıntılara ve zihinsel sağlık sorunlarına katkıda bulunur. Bu düşünceler bazen yararsız veya zararlı davranışlara yol açar. Sonunda, olumsuz davranışlar kendini tekrar eden bir modele dönüşebilir. Bu örüntülerin nasıl ele alınacağını ve değiştirileceğini öğrenmek, ortaya çıkan problemlerle başa çıkmanıza yardımcı olabilir, bu da gelecekteki sıkıntıları azaltma becerisini hastaya kazandıracaktır.
⦁ Beslenme
Bazı hastalar belirli bir diyet planını takip ettiklerinde veya belirli yiyeceklerden kaçındıklarında kendilerini daha iyi hissettiklerini bildirmektedir. Ancak araştırmalar, herhangi bir diyetin fibromiyalji semptomlarını iyileştirdiğini kanıtlamamıştır.
Ama yine genel kabul görmüş temel diyet önerilerini uygulamanın hiç bir hastaya zararı yoktur. Fibromiyalji teşhisi konduysa, dengeli bir diyet tercih edilmelidir. Beslenme, vücudunuzu sağlıklı tutmanıza, semptomların kötüleşmesini önlemenize ve size sürekli bir enerji kaynağı sağlamanıza yardımcı olmak için önemlidir.
Akılda tutulması gereken diyet stratejileri:
⦁ İşlem görmemiş tahıllar, mayalanmış süt ürünleri ve yağsız protein ile birlikte meyve ve sebzeleri yiyin
⦁ Bol su için
⦁ Etten ziyade bitkisel beslenin
⦁ Diyetinizdeki şeker miktarını azaltın
⦁ Mümkün olduğunca sık egzersiz yapın
⦁ Sağlıklı kilonuza ulaşmaya veya onu korumaya çalışın
⦁ Gluten veya mono sodyum glutamat içeriğine sahip hazır ambalajlı gıdalardan sakının
⦁ Son 30 yıldır hayatımıza giren hazır tüketim gıdalarından uzak durun
Farmakolojik tedavi
⦁ Memantin türü beyinde nörotransmitterler üzerine etkili olanlar ve
⦁ Naltrexone, duloxetine, pregabalin sinir sitemi üzerine etkili olanlar en sık tercih edilen ilaçlardır.
Özetle, doktorlar, durumu yönetmenize yardımcı olmak için ilaç reçete edebilirler. Tam bir tedavi olmamasına rağmen, bazı ilaçlar ağrıyı azaltmanıza ve uykunuzun kalitesinin artmasına yardımcı olabilirler. Unutmamak gerekir ki ilaçlar tedavi bulmacasının sadece % 20 ila 30'unu oluşturur. Yaşam tarzı değişikliği hastalıkla başa çıkma stratejilerini öğrenmeden şikayetleri azaltmak veya yok etmek mümkün değildir.
Kalın sağlıcakla