Vücutta cereyan eden her türlü mikrobik hastalığın romatizmaya yol açma olasılığı vardır. Hatta yakın zamanlara kadar tüm romatizmal olayları mikrobik nedenlere bağlama eğilimi vardı, gerek Tıp adamları, gerekse halk tarafından...
Romatizma- enfeksiyon ilişkisi iki başlık altında toplanabilir:
• Doğrudan mikrobun eklemde yol açtığı iltihap olayı. Bunun en tipiği 'septik artrit' adı verilen eklemde mikrobun bulunduğu olay.
• Organizmanın kendini mikrobik olaydan korumak için verdiği bağışıklık sistemi cevabının romatizma bulguları şeklinde olması: Reaktif artrit. Bunun da en tipik örneği, boğaz enfeksiyonunda bir süre sonra vücudun verdiği reaksiyondur.
İlk olayda mikrop ve romatizma aynı anda aynı yerde görülür.
İkincisinde her iki olay, zamansal olarak birbirlerinden biraz ara ile cereyan eder. Olayın cereyan ettiği yerler de farklıdır. Akut romatizmal artritte enfeksiyon boğazda seyreder, romatizma ise eklemlerde...
Her türlü enfeksiyon ajanı bu olaylara yol açabilir:
Bakteriler, en yaygın ve şiddetli tabloya yol açar. Septik artritte vücuda girmiş olan bakteri kan yolu ile ekleme gider ve orada doğrudan iltihaba yol açar.
Eklem içine yapılan enjeksiyonlar ya da eklem yaralanmaları da aynı şeye yol açabilir. Bu konuya bir önceki yazımda değinmiştim.
Bakterilerin yanı sıra mantar enfeksiyonları da, seyrek olarak olsa da, direkt olarak eklemde seyredebilir. Bazı parazitlerin de eklem iltihabına yol açtıkları olur ( Benim de bu konuda bir yayınım var).
Reaktif olayların en ünlüsü eski adı Akut Eklem Romatizması olan Poststreptokoksik Reaktif Artrittir. Ekleme kalıcı bir zarar vermez ( Eklemleri yalar, kalbi ısırır). Başka bakteri ve virüslerin de yol açtığı Reaktif Artritler vardır. Gribal enfeksiyonla birlikte ortaya çıkan kas-eklem ağrılarını da aynı kategoriye sokmak mümkündür.
Örneğin viral hepatitler ( Karaciğer İltihabı) kapsamındaki eklem ağrılarını iltihaplı romatizma ile ancak zaman içinde ayırdedebiliriz. Zira reaktif ya da viral artritler 1.5-3 ay sonunda kendiliklerinden sona ererler ( kendini sınırlamak ). Bu nedenle örneğin Romatoid Artrit tanısı için ortalama birbuçuk ay beklemek gerekir. Zira bu olayların laboratuar kanıtı çok zor hatta imkansızdır.
