Diyabet nedir ? nasıl anlaşılır? türleri nelerdir?

Diyabet, vücudunuzunda pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettiği insulin hormonunun etkili bir şekilde kullanılamaması durumun da gelişen ve ömür boyu süren bir hastalıktır. Sonuç olarak kişi, yediği besinlerden kana geçen şekeri yani glukozu kullanamaz ve kan şekeri yükselir (hiperglisemi).

ŞEKERVÜCUDUN TEMEL ENERJİ KAYNAĞIDIR VE VÜCUDA ALIMI 2 TÜRLÜDÜR:

1. Karbonhidrat içeren besinlerle alınabilir (dış kaynaklı),

2. Karaciğerde depolanmış halde bulunur, gerektiğinde kana verilir (iç kaynaklı).

Diyabeti olmayan bir birey kan şekeri düzeyi açlık halinde 120 mg/dl, tokluk halinde (yemeğe başladıktan iki saat sonra) 140 mg/dl’nin
üstüne çıkmaz. Açlıkta veya toklukta ölçülen kan şekeri düzeyinin bu değerlerin üstünde olması diyabetin varlığını gösterir.

DİYABETİN TÜRLERİ:

1. Tip 1 diyabet

2. Tip 2 diyabet

3. Gebelik diyabeti (Gestasyonel diyabet)

4. Diğer hastalıklara veya durumlara eşlik edebilen Özel diyabet türleri

DİYABET RİSK FAKTÖRLERİ( KİMLERDE SIK GÖRÜLÜR)

• Genetik yatkınlık: Birinci derece yakınlarında diyabet öyküsü olanlar,

• Kalp-damar hastalığı öyküsü olanlar,

• Fazla kilolu olanlar (özellikle karında yağ birikimi fazla olanlar; abdominal şişmanlık; elma tipi
şişmanlık),

• Yüksek tansiyonu olanlar,

• 4 kilonun üzerinde doğum yapmış anneler,

• Gebelikte diyabet tanısı konulanlar,

PREDİYABET(DİYABET ÖNCESİ DÖNEM,GİZLİ DİYABET) NEDİR:

• Prediyabeti olanlar: açlık kan şekeri 100–125 mg/dl arasında ya da oral glukoz tolerans testinde 2. saat kan glukoz düzeyi 140–199 mg/dl olanlar,

• Fiziksel aktivitesi az olanlar,

• Kan yağları yüksekliğine sahip olanlar

• Sağlıksız beslenenler (karbonhidrat ve doymuş yağlardan zengin, posadan düşük beslenme)

• 45 yaş üstü olanlar,

• Polikistik Over Sendromu olan kadınlar, diyabete adaydır.

ÖNLENEBİLİR RİSK FAKTÖRLERİ

• Obezite/fazla kiloluluk,

• Fiziksel aktivite azlığı,

• Sağlıksız beslenme (karbonhidrat ve doymuş yağlardan zengin, posadan düşük beslenme).

DİYABETİN BELİRTİLERİ NELERDİR:

Çok su içme, çok idrara çıkma, gece sık idrara çıkma, çok yemek yeme, kilo alma veya aşırı kilo kaybı, bulanık görme,yaraların geç iyileşmesi,çarpıntı, kadınlarda vajinal kaşıntı, halsizlik ve yorgunluktur.

DİYABET TANISI NASIL KONUR:

Diyabet belirtileri gösteren bir hastada rastgele bir zamanda ölçülen kan glukozu, açlık kan şekeri Oral Glukoz Tolerans Testinde 2. saat kan glukozu ve HbA1c (glikozillenmiş hemoglobin A1c) ölçümleri sonrası tanı konur.

DİYABET HASTALIĞI NEDEN KONTROL ALTINA ALINMALIDIR?

Amaç, kan şekerinin normal sınırlarda tutularak diyabetin organlar üzerinde yapacağı olumsuz etkilerin/hasarın önlenmesi ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesidir. Diyabet iyi kontrol edilemediğinde, vücuttaki TÜM ORGANLARA zarar verebilmektedir. Bir yandan kan damarlarının yapısını bozarak göz, böbrek ve sinirleri etkilemekte; diğer yandan kalp hastalığı veya inme nedeniyle de erken ölümlere neden olabilmektedir. Diyabet, körlük, böbrek yetersizliği, bunama ve ciddi damar hasarları sonrası ayak başta olma üzere uzuv kayıplarının en önemli nedenlerinden biridir. Kan şekerinin normal sınırlarda tutulması, bu sonuçların ortaya çıkmasını önleyebilir veya en azından geciktirir. . Ülkemizde önceden tanı konulmuş (bilinen) diyabet hastalarının yarısında kan şekeri, kontrol altında değildir.

TİP 2 DİYABET DÜZENLİ KONTROL TAKİP VE TEDAVİ İLE NEDEN OLDUĞU TÜM BU SONUÇLARIN VE RİSKLERİN AZALTILMASINDA ÇOK BÜYÜK ÖNEM ARZETMEKTEDİR.