Depresyon (majör depresif bozukluk)

Depresyon (Majör Depresif Bozukluk)

Depresyon (majör depresif bozukluk)

Depresyon, kalıcı bir üzüntü hissine ve ilgi kaybına neden olan bir duygudurum bozukluğudur. Ayrıca majör depresif bozukluk veya klinik depresyon olarak da adlandırılır, nasıl hissettiğinizi, düşündüğünüzü ve nasıl davrandığınızı etkiler ve çeşitli duygusal ve fiziksel sorunlara yol açabilir. Normal günlük aktiviteleri yapmakta zorluk çekebilirsiniz ve bazen hayatın yaşamaya değer olmadığını hissedebilirsiniz.

Depresyon bir hüzün nöbetinden daha fazlasıdır, depresyon bir zayıflık değildir ve ondan basitçe kurtulamazsınız. Depresyon uzun süreli tedavi gerektirebilir. Fakat cesaretiniz kırılmasın. Depresyonu olan çoğu insan ilaç tedavisi, psikoterapi veya her iki tedavi yönteminin uygulanması ile kendilerini daha iyi hisseder.

Depresyon Belirtileri

Depresyon hayatınız boyunca yalnızca bir kez ortaya çıkabilse de, insanlar genellikle birden fazla atak geçirir. Bu ataklar sırasında, semptomlar günün çoğunda, neredeyse her gün ortaya çıkar ve şunları içerebilir:

  • Üzüntü, ağlamaklı olma, boşluk veya umutsuzluk duyguları
  • Küçük meselelerde bile öfke patlamaları, sinirlilik veya hayal kırıklığı
  • Cinsellik, hobiler veya spor gibi aktivitelerin çoğuna veya tamamına karşı ilgi veya zevk kaybı
  • Uykusuzluk veya çok fazla uyuma dahil uyku bozuklukları
  • Yorgunluk ve enerji eksikliği, bu nedenle küçük işler bile ekstra çaba gerektirir
  • Azalmış iştah / kilo kaybı veya aşırı yemek / kilo alımı
  • Anksiyete, ajitasyon veya huzursuzluk
  • Yavaş düşünme, konuşma veya vücut hareketleri
  • Değersizlik ya da suçluluk duygusu, geçmişteki başarısızlıklara takılıp kalma ya da kendini suçlama
  • Düşünme, konsantre olma, karar verme ve bir şeyleri hatırlamada sorun yaşama
  • Sık veya tekrarlayan ölüm düşünceleri, intihar düşünceleri, intihar girişimleri veya intihar
  • Sırt ağrısı veya baş ağrısı gibi açıklanamayan fiziksel problemler

Depresyonu olan birçok insan için semptomlar genellikle iş, okul, sosyal aktiviteler veya başkalarıyla ilişkiler gibi günlük aktivitelerde gözle görülür sorunlara neden olacak kadar şiddetlidir. Bazı insanlar, gerçek nedenini bilmeden genel olarak çökmüş veya mutsuz hissedebilirler.

Çocuklarda ve gençlerde depresyon belirtileri

Çocuklarda ve gençlerde depresyonun yaygın belirti ve semptomları yetişkinlerinkine benzer, ancak bazı farklılıklar olabilir.

  • Küçük çocuklarda depresyon belirtileri arasında üzüntü, sinirlilik, ısrarcılık, endişe, ağrı ve sızılar, okula gitmeyi reddetme veya zayıf olma sayılabilir.
  • Gençlerde belirtiler arasında üzüntü, asabiyet, olumsuz ve değersiz hissetme, öfke, düşük performans veya okulda yetersiz katılım, yanlış anlaşılmış ve aşırı hassas hissetme, eğlence amaçlı uyuşturucu veya alkol kullanma, çok fazla yemek yeme veya uyuma, kendine zarar verme, ilgi kaybı sayılabilir. Normal aktivitelerden ve sosyal etkileşimden kaçınma.

Yaşlılarda depresyon belirtileri

Depresyon yaşlanmanın normal bir parçası değildir ve asla hafife alınmamalıdır. Ne yazık ki, yaşlılarda depresyon genellikle teşhis edilmez ve tedavi edilmez ve yardım arama konusunda isteksizdirler. Depresyon belirtileri yaşlılarda farklı veya daha az belirgin olabilir, örneğin:

  • Hafıza zorlukları veya kişilik değişiklikleri
  • Fiziksel ağrılar
  • Tıbbi bir durumdan veya ilaçtan kaynaklanmaksızın yorgunluk, iştahsızlık, uyku sorunları veya cinselliğe karşı ilgi kaybı
  • Sosyalleşmek veya yeni şeyler yapmak için dışarı çıkmak yerine genellikle evde kalmayı istemek
  • Özellikle yaşlı erkeklerde intihar düşüncesi veya duyguları

Ne zaman psikiyatriste gitmeli ?

Kendinizi depresyonda hissediyorsanız, mümkün olan en kısa sürede doktorunuzu veya psikiyatristinizi görmek için randevu alın. Tedavi görmek konusunda isteksizseniz, bir arkadaşınızla veya sevdiğiniz biriyle, herhangi bir sağlık uzmanıyla, fikirlerine değer verdiğiniz veya güvendiğiniz biriyle konuşun.

Acil yardım ne zaman alınır

Kendinize zarar verebileceğinizi veya intihar girişiminde bulunabileceğinizi düşünüyorsanız, hemen 112 yi arayın.

Ayrıca intihar düşünceleriniz varsa aşağıdaki seçenekleri göz önünde bulundurun:

  • Doktorunuzu veya psikiyatristinizi arayın.
  • Yakın bir arkadaşınıza veya sevdiğiniz birine ulaşın.
  • Güvendiğiniz biriyle yada sözüne ehemmiyet verdiğiniz biriyle iletişime geçin.

İntihar tehlikesi olan veya intihar girişiminde bulunan bir yakınınız varsa, o kişinin yanlız kalmadığından emin olun. Hemen 112 yi arayın. Eğer güvenli bir şekilde yapabileceğinizi düşünüyorsanız, hastayı en yakın hastanenin acil servisine götürün.

Depresyonun Sebepleri

Depresyona neyin neden olduğu tam olarak bilinmemektedir. Birçok ruh sağlığı bozukluğunda olduğu gibi, aşağıdakiler gibi çeşitli faktörler söz konusu olabilir:

  • Biyolojik etkenler. Depresyonu olan kişilerin beyinlerinde fiziksel değişiklikler olduğu görülmektedir. Bu değişikliklerin önemi hala belirsizdir, ancak ileride nedenlerin tam olarak belirlenmesine yardımcı olabilir.
  • Beyin kimyası. Nörotransmitterler, muhtemelen depresyonda rol oynayan doğal olarak oluşan beyin kimyasallarıdır. Son araştırmalar, bu nörotransmitterlerin işlevindeki ve etkisindeki değişikliklerin ve duygudurum istikrarını sürdürmede yer alan sinir devreleriyle nasıl etkileşime girdiklerinin, depresyon ve tedavisinde önemli bir rol oynayabileceğini göstermektedir.
  • Vücudun hormon dengesindeki değişiklikler, depresyona neden olabilir veya depresyonu tetikleyebilir. Hormon değişiklikleri hamilelikle ve doğumdan sonraki haftalar veya aylar sırasında (doğum sonrası) ve tiroid problemlerinden, menopozdan veya bir dizi başka durumdan kaynaklanabilir.
  • Kalıtsal özellikler. Kan akrabalarında da bu durum olan kişilerde depresyon daha sık görülür. Araştırmacılar, depresyona neden olabilecek genleri bulmaya çalışıyorlar.

Risk faktörleri

Depresyon genellikle gençlikte, 20’li veya 30’lu yaşlarda başlar, ancak her yaşta olabilir. Erkeklere nazaran kadınlara depresyon teşhisi daha fazladır, ancak bunun nedeni kısmen kadınların tedavi arama olasılığının daha yüksek olmasından kaynaklanabilir.

Depresyonu tetikleyebilecek faktörler şunlardır:

  • Düşük benlik saygısı ve bağımlı kişilik özelliğine sahip olma, kendini eleştirme veya karamsar olma gibi belirli kişilik özellikleri
  • Fiziksel veya cinsel istismar, sevilen birinin ölümü veya kaybı, zor bir ilişki veya mali sorunlar gibi travmatik veya stresli olaylar
  • Depresyon, bipolar bozukluk, alkolizm veya intihar öyküsü olan kan akrabaları
  • Lezbiyen, gey, biseksüel veya transgender olmak veya destekleyici olmayan bir durumda açıkça erkek veya kadın olmayan (interseks) genital organların gelişiminde farklılıklara sahip olmak
  • Anksiyete bozukluğu, yeme bozuklukları veya travma sonrası stres bozukluğu gibi diğer psikolojik / psikiyatrik öykü
  • Alkol veya eğlence amaçlı uyuşturucu kullanımı
  • Kanser, felç, kronik ağrı veya kalp hastalığı dahil olmak üzere ciddi veya kronik hastalıklar
  • Bazı yüksek tansiyon ilaçları veya uyku hapları gibi bazı ilaçlar (herhangi bir ilacı kesmeden önce doktorunuzla konuşun)

Komplikasyonlar

Depresyon, size ve ailenize korkunç zararlar verebilecek ciddi bir hastalıktır. Depresyon tedavi edilmezse genellikle daha da kötüleşir ve hayatınızın her alanını etkileyen duygusal, davranışsal ve sağlık sorunlarına neden olur.

Depresyonla ilişkili komplikasyon örnekleri şunları içerir:

  • Kalp hastalığına ve diyabete yol açabilecek aşırı kilo veya obezite
  • Ağrı veya fiziksel hastalık
  • Alkol veya uyuşturucu kullanımı
  • Anksiyete, panik bozukluk veya sosyal fobi
  • Aile içi çatışmalar, ilişki güçlükleri ve iş veya okul sorunları
  • Sosyal izolasyon
  • İntihar duyguları, intihar girişimleri veya intihar
  • Kendine fiziksel zarar verme
  • Tıbbi koşullar kaynaklı erken ölüm

Depresyonu Önleme Yolları

Depresyonu önlemenin kesin bir yolu yoktur. Ancak, aşağıdaki stratejiler yardımcı olabilir.

  • Stresi kontrol etmek için adımlar atın;direncinizi artırmak ve özgüveninizi artırmak için.
  • Ailenize ve arkadaşlarınıza ulaşın;özellikle kriz zamanlarındaki zorlukları atlatmanıza yardımcı olmak için.
  • Bir problemin en erken belirtisinde tedavi olun;depresyonun kötüleşmesini önlemeye yardımcı olmak için.
  • İdame tedavisi almayı düşünün;semptomların nüksetmesini önlemeye yardımcı olmak için.

Bu makale 6 Aralık 2023 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Yrd. Doç. Dr. Süleyman DEMİR

Yrd. Doç. Dr. Süleyman Demir, tıp eğitimini 2006 yılında Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde tamamlayarak tıp doktoru unvanı almıştır. İhtisasını ise 2006-2011 yılları arasında Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana bilim dalında yapmış ve Psikiyatri Uzmanı olmuştur. 

Uzmanlık eğitimi sonrasında mecburi hizmet yükümlülüğünü Diyarbakır Eğitim Araştırma Hastanesi'nde yerine getirmiş ve sonrasında Dicle Üniversitesi Psikiyatri Ana bilim dalında yardımcı doçent olarak çalışmıştır. Yrd. Doç. Dr. Süleyman Demir mesleki çalışmalarına şu anda serbest olarak devam etmektedir.

Yazarı sosyal medya'da takip edin
instagram
Etiketler
Depresyon tedavisi
Yrd. Doç. Dr. Süleyman DEMİR
Yrd. Doç. Dr. Süleyman DEMİR
İstanbul - Psikiyatri
Facebook Twitter Instagram Youtube