Pulmoner rehabilitasyon bireyin mevcut akciğer hastalığına rağmen yaşamını olabildiğince normale yakın sürdürebilmesi için yapılan çalışmaların tümüdür.Yeterli tıbbi tedaviye rağmen nefes darlığı çeken, egzersiz toleransı azalmış veya günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma gözlenen kronik solunum hastalığı olan her hasta pulmoner rehabilitasyon programına alınabilir.KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastaları), astım, kistik fibrosis gibi kronik solunum yetmezliği olan hastalar, bronşektazi, interstitisiyel hastalıkları, nöromuskuler hastalıklar (amyotrofik lateral skleroz, spinal kord yaralanması, spinal muskuler atrofiler), göğüs kafesi bozukluğu olanlar ve solunum cihazından ayırma dönemindeki hastalar alınabilir. Hastalar akciğer cerrahisi öncesi ve sonrasında da pulmoner rehabilitasyon programına alınabilir.
COVID-19 hastaların solunumsal, fiziksel ve psikolojik işlev bozukluğuna yol açan oldukça bulaşıcı bir solunum yolu enfeksiyonu hastalığıdır. Enfeksiyonu geçirmiş ve aktif hastalık dönemini atlatmış olan hastaların pulmoner rehabilitasyon yaklaşımına ihtiyaç duyacağı bilinmektedir. COVID-19 nedeniyle izole edilen hastalarda pulmoner rehabilitasyonun basılı, görsel eğitim materyalleri, eğitim videoları veya uzaktan konsültasyon yoluyla yapılması önerilmektedir.
PULMONER REHABİLİTASYON PROGRAMINDA NELER YAPILIR?
Hasta eğitimi ve sigara bıraktırma çalışması,bronşiyal hijyen teknikleri ve kontrollü solunum teknikleri, bireyselleştirilmiş egzersiz programları, diyet planlaması, pikososyal destek sağlanabilir.Bu programlar, 6-12 hafta süre ile, haftada en az 3 gün, her bir seans ortalama 1-2 saat sürecek şekilde planlanır.Hastalar hastanede yatırılarak veya ayaktan olmak üzere programa alınabilir.
HANGİ TÜR EGZERSİZLER YAPILIR?
Solunum egzersizleri programları, hem üst hem alt ekstremite için,kuvvetlendirme ve dayanıklılık (endurans) egzersizleri yaptırılır. Kuvvetlendirme egzersizleri belirgin kas atrofisi veya güçsüzlüğü olan hastalarda daha önemlidir. IMT,PEP gibi cihazlar ile solunum kaslarının güçlendirilmesi ve bronşlarda biriken segresyonların çıkartılması sağlanır.
