Göz yaşı üst kapakta kaşın altında bulunan göz yaşı bezinden salgılanır. Salgılanan bu göz yaşı önce gözü ıslatır, daha sonra göz yaşının fazlası göz yaşı kanallarından buruna akar. Yaşarmanın olmaması için göz yaşının sürekli olarak buruna akabilmesi gerekir. Göz yaşarması göz yaşının buruna akamadığı durumlarda, yani göz yaşı kanalları tıkandığında olur. Göz yaşı kanalındaki tıkanıklık çocuklarda ve erişkinlerde farklı nedenlerle ortaya çıkar.
ÇOCUKLARDA GÖZ YAŞI KANAL TIKANIKLIĞI
Bazı çocuklar doğuştan göz yaşı kanal tıkanıklığı ile doğarlar. Bunlarda göz yaşı kanalının buruna açılması gereken alt ucu buruna kadar ulaşmaz ve göz yaşı buruna akamaz. Bu çocuklarda ilk aylardan itibaren sürekli yaşarma ve çapaklanma olur. Çocuklarda çapaklanma sabah kalkınca daha belirgin olur. Doğumsal gözyaşı kanal tıkanıklığında hastanın göz doktoruna getiriliş zamanına göre basitten zora doğru giden tedavilerin uygulanması gerekir. Hasta erken getirilirse tedavi daha kolay ve başarılıdır. Geç getirilirse daha büyük ve zor işlemler gerekir. Zira çocuk büyüdükçe göz yaşı kanallarındaki tıkanıklık daha kalınlaşabilir. Bu hastaların tedavisinde ilk yaşta göz yaşı kesesi üzerine masaj tedavisi yapılır. Masaj göz doktoru tarafından aileye uygulamalı olarak anlatılmalı ve iyice öğretilmelidir. Masaj çocuğun ailesi tarafından yapılır. Masaj tedavisi doğru olarak uygulanırsa bu uygulama % 90 oranında başarılı olur.
1-2 yaşında getirilen çocuklarda sondalama yapılarak göz yaşı yollarının alt ucundaki tıkanıklığın açılması amaçlanır. Sondalamada ince bir sonda, göz yaşı kanallarından ilerletilerek kanalın alt ucundaki tıkanıklık bu sonda ile açılır. Sondalama dışarıdan bir kesi yapılmadan ve dikiş konulmadan mevcut kanallar içinden sondanın ilerletilmesi şeklinde yapılır. Sondalamanın bu dalla uğraşan bir göz doktoru olan oküloplastik doktoru tarafından yapılması uygundur. Sondalamanın da masaj gibi başarı oranı yüksektir.
2-4 yaş arasında doktora getirilen çocuklarda göz yaşı kanallarına silikon tüp yerleştirilmesi gerekir. Bu cerrahi işlem burun içinin görülmesini sağlayan endoskop aleti yardımıyla burun içinden yapılan bir girişimdir. Göz yaşı kanallarından ilerletilen ince bir silikon tüp kanallara yerleştirilir ve silikon tüp kanalları içten destekler. Silikon tüp uygulamasında dışarıdan bir kesi yapılmadan ve dikiş konulmadan mevcut kanallar içinden tüpün uçları ilerletilir ve uçlar burunda birleştirilir. Bunun da oküloplastik doktoru tarafından yapılması uygundur. Tüp yaklaşık 2-3 ay gözde tutulur ve süre dolunca çıkartılır.
5 yaşından itibaren geç getirilen çocuklarda erişkinlerde yapılan kanal açma ameliyatın aynısının yapılması gerekebilir. Masaj tedavisi dışında kalan yukarıda bahsedilen ameliyatlar hastane ortamında ve genel anestezi altında yapılır.
Doğuştan göz yaşı kanal tıkanıklığı olan hastalarda erken tedavi çok başarılı ve etkilidir. Çocuk doktora geç getirilirse veya tedavi yapılmasında geç kalınırsa daha büyük ve uğraştırıcı girişimlere gerek kalmaktadır ve başarı ileri yaşlarda daha düşük olabilmektedir. Tedaviler zamanında yapılmazsa daha zor ve uzun süreli ameliyatlar olan göz yaşı kanallarına silikon tüp yerleştirilmesi veya erişkinlerde uygulanan kanal açma ameliyatının yapılması gerekir.
