Ortodonti nedir?

Çapraşık dişlerin düzeltilmesi ile ilgilenen bilim dalına ortodonti denir. Ortodonti sadece çapraşık dişleri düzelmekle ilgilenmez aslında yapılan düzenlemeler ve tedaviler hastanın doğal çiğneme ,yutkunma ,nefes alma performanslarını , alt üst çenelerin ve eklemlerin ilişkisini idealize etmeye çalışır . Bunlar düzeltildiğinde dişlerin düzeni doğal haline kendiliğinden gelir. Yani dişlerin düzgün görünmesi amaç değil sonuçtur. Çapraşıklığın sebebi büyük ihtimalle yukarıda sayılan sistemlerden bir veya birkaçının olması gerektiği gibi olmamasıdır. Bu yaklaşım fonksionel ve önleyici ortodontik tedavinin ve uzun dönem başarının ön plana çıkmasını sağlar .

Ortodontik tedaviye ihtiyacımız olup olmadığını nasıl anlarız?

Hangi yaşta olursa olsun, tedavi edilmeyen ortodontik problem daha da kötüleşir. Zaman geçtikçe, çapraşıklık nedeniyle dişlerin yeterince temiz tutulamaması sonucu oluşan çürük ve diş eti hastalıkları, diş kayıplarına sebep olabilir. Bunların yanında bozuk kapanışlar diş yüzeylerinin anormal aşınmasına, çiğneme ve konuşmada zorluklara ve destek kemik ve diş eti dokularının hasarına ve eklem problemlerine de yol açabilmektedirler. Ortodontik tedavi ihtiyacı olan hastalarda görülebilecek belirtiler şunlardır:

• Çapraşık, yanlış yerde konumlanmış veya sürmemiş dişlerin varlığı.

• Dengeli olmayan yüz ve çene yapısı.

• Ağızdan solunum.

• Fonksiyonda (çiğneme, konuşma vb.) ve kapanışta zorlanma.

• Parmak emme, tırnak yeme, yanak ve dudak ısırma gibi kötü alışkanlıklar

• Aşırı ileride veya geride konumlanmış çene yapıları.

• Önde konumlanmış dişler.

• Alt ve üst çenelerdeki dişlerin temas etmemesi veya anormal şekilde kapanması.

• Süt dişlerinin erken veya geç kayıpları.

• Şiddetli eklem ağrıları

Yukarıdaki ve benzeri kriterler ışığında erken dönemde teşhis edilen problemlerin erken dönemde fonksionel tedavisi sonucu, mevcut anomali ya tamamen ortadan kaldırılabilir ya da ileri yaşlarda yapılacak olan ikinci aşama ortodontik tedavinin daha kolay ve kısa sürede tamamlanmasına yardımcı olur.

FONKSİONEL TEDAVİ nedir?

Fonksionel tedavi erken yaşlarda ortodontik bozukluğa sebep vermiş ya da vermesi kuvvetle muhtemel alışkanlıkların düzeltilmesi ile sorunu oluşmadan veya daha derinleşmeden düzeltilmesine verilerilen addır .

Bu alışkanlıkların en sık rastlanılanları bebeklik yutkunması ağızdan solunum ve parmak emmedir.4 yasından sonra emzik kullanımı da parmak emmenin sebebiyet verdiği sorunlara yol açar .Fonksionel tedavide çocuklar bu alışkanlıklardan uzaklaştırılmaya çalışılır. Alışkanlığın kesilmesi ile büyüme ve gelişim henüz devam ettiğinden sorunun yavaş yavaş düzelmesi mümkün olmaktadır

$C:\Users\Adrian\Desktop\photo.jpg$
Fonksionel ortodontik tedavide son zamanlarda en etkin yardımcımız silikon bazlı fonksionel tedavi dişlikleridir. Bu tedavide çocuğun yanlış alışkanlığı tespit edilip sorununa ve gelişimine uygun silikon dişlikler verilerek hem alışkanlık durdurulur hem de gelişimi istediğimiz yönde yönlendirilir. Erken müdahalede çocuğun daha sonra klasik ortdontik tedavi gereksinimi ya olmaz ya da çözülmesi daha kolay olur

Erken dönemde fonksionel tedavi ile sağlanabilecek avantajlar nelerdir?

• Çene büyümesine ve daimi dişlerin daha düzgün konumlanmasına rehberlik eder

• Dişlere ve çevre dokulara zarar verebilecek kötü alışkanlıkların önüne geçilir.

• Üst solunum yollarına ait yapı ve fonksiyon bozukluklarının, ilgili tıp dalları ile koordinasyon halinde çalışılarak tedavisi yapılır.

• Özellikle üst ön dişlerin ileride konumlanmasından dolayı meydana gelebilecek travma olasılıklarının önüne geçilir.

• Hastanın fiziksel görünümünü iyileştirerek, sosyal yönden özgüveninin arttırılması sağlanır.

Çocuğumun Ortodontik tedaviye ihtiyaç olup olmadığını ne zaman kontrol ettirmeliyim

Çocuğunuz yedi yaş cıvarında, ortodontik muayenesinin yapılması çok önemlidir. Bu yaşta dişler düzgün sıralanmış görünse de gizli bir kapanış problemi söz konusu olabilir. Bu problemlere işaret eden bazı ipuçları bulunmaktadır. Erken yaşta yapılan kontrollerin faydası çok büyük olmasına rağmen, çoğu aktif ortodontik tedavi 9-14 yaşları arasında başlamaktadır.

ARTIK ÇOCUK DEĞİLİM TEDAVİ İÇİN GEÇ Mİ KALDIM?

Her ne kadar braketler ve teller düşünüldüğünde ilk akla gelen çocuklar olsa da, bugün çok sayıda yetişkin hem estetik hem de fonksiyonel problemlerine çözüm bulabilmek için ortodontik tedaviye başvurmaktadır. Günümüz teknolojisi sayesinde daha az görünen ve daha rahat kullanılabilen braketler ve /veya yöntemler erişkinlerde ortodontik tedaviyi eskiye oranla daha çekici ve mümkün kılmaktadır. Hastanın sağlıklı dişleri, kemik ve diş etleri varsa hemen hemen her yaşta tedaviye olumlu cevap vermektedir.Belli bir yaşın üzerine çıkıldığında ortodontik tedavi dişsel boyuttaki problemlerin çözülmesine imkan vermektedir .Sorun eğer iskeletsel bir sorunsa ortognatik cerrahi(çene yüz cerrahisi ) yöntemlerini tedavi programına almak gerekir.Bu durumda ortodontik tedavinin yanı sıra bir çene yüz cerrahı tarafından çene kemiklerinizde de bir cerrahi işlem yapılması gerekir .

Bu durumda ameliyat istemeyen hastalarda tedavi bazen mümkün olmuyorken bazen de sınırlı başarıya razı olmak gerekiyor .

Erişkin hastalar için metal tel tedavisi dışında başka seçenekler var mı?

Son zamanlardaki gelişmelerle erişkinler aşağıdaki üç farklı ortodontik tedavi yönteminden birini tercih etmektedirler

1-ŞEFFAF PLAKLAR

İçeriden yapıştırılan braketler ,diş renginde porselen braketler ve invisalign olarak bilinen takıp çıkartılabilir şeffaf plaklarla yapılan ortodontik tedaviler günümüzde erişkinlerin daha çok tercih ettiği ortodontik tedavi türleridir.

Bu gün size Bunların arasından şeffaf plak tedavisinden bahsetmek istiyorum.

$C:\Users\Adrian\Desktop\images (5).jpg$

Invisalign tedaviniz, neredeyse görünmez, çıkartılabilir seri halinde şeffaf plaklardan oluşur. Bu plaklar iki haftada bir sıradaki plak ile değiştirilerek uygulanır. Her plak sadece sizin dişleriniz için size özel üretilir. Her bir plağı değiştirdiğinizde, dişleriniz azar azar, her hafta hareket eder, ta ki doktorunuz tarafından belirlenen final pozisyonlarına düzelerek ulaşana kadar.

Özel bilgisayar yazılımının gerçekleştirdiği sanal tedavi planı, dişlerinizin tedavi boyunca gerçekleştireceği hareketleri gösterir. Böylece en başından, dişlerinizin, tedavi sonunda nasıl görüneceğini inceleyebilirsiniz. Bu yazılımının sayesinde sizin, kişiye özel, şeffaf plaklarınız , size özel olarak üretilir.

İnvisalign ın en büyük avantajı dışarıdan görünmeyen şeffaf plaklar olmasıdır. Diğer yandan istediğiniz zaman çıkartılabilmesi. Sosyal aktivitelerinizde daha rahat yiyebilmek ve konuşabilmek için istediğiniz zaman çıkartabilirsiniz .Yemek yerken plakları çıkartmanız beklenirken normal hayatınızı sürdürürken devamlı takmanız beklenir.

Plaklar takıldıktan kısa süre sonra konuşmanızda herhangi bir sorun olmaması beklenmektedir.

$C:\Users\Adrian\Desktop\invisaling02.jpg$ $C:\Users\Adrian\Desktop\invisaling03.jpg$

3-ŞEFFAF BRAKETLER

$C:\Users\Adrian\Desktop\seffaf-tel-seramik-braket-1.jpg$ $C:\Users\Adrian\Desktop\images.jpg$

Standart metal braketler özellikle erişkin hastalarda ortodontik tedaviden başlıca kaçınma sebebi olmaktadır. Bu handikabı elemek için firmalar kompozit , porselen , zirkon ve safir gibi metale nazaran diş rengine çok daha uygun renkte braketler üretmişlerdir. Diş yüzeyinde braketler dolayısıyla çok girinti ve çıkıntılı alanlar olduğundan kolay kir tutarlar . O yüzden sık sık ve iyi fırçalanmalıdırlar.Estetik braketler dışarıdan belli olmadıklar için ünlüler ve cemiyet hayatında ön planda olan kişiler tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Metal braketlere nazaran tedavi rüresinin biraz daha uzun olmasına ve fiyat deza vantajına sahip olmasına rağmen en sık kullanılan estetik ortodontik tedavi yöntemidir.

2-LİNGUAL ORTODONTİ

Diş telleri görünmeden ortodonti tedavisi yapılabilir mi? Yetişkin hastalara ortodonti tedavisi yapmanın en büyük zorluğu hastaları tel takmaya ikna etmektir. Belli bir yaşın üstünde sosyal ve iş hayatında görünümü önem taşıyan kişiler dişlerinde çapraşıklık olsa da ve bu konuda memnuniyetsizlikleri ya da fonksion bozuklukları olsa da ortodonti tedavisi yaptırmaktan kaçınmaktadırlar.

Ortodonti firmalarının son yıllardaki braket dizaynlarında yaptıkları yenilikler ve kişiye özel braket sistemlerinin gelişmesi ile artık ortodonti tedavisi yaptırdığınızı kimsenin bilmesine gerek yok! Son yıllarda uygulanmaya başlanan lingual ortodonti tedavisi yetişkin hastaların beklentilerine çok tatmin edici şekilde cevap veriyor

$C:\Documents and Settings\SeptumPC\Desktop\25_D326141232.jpg$ $C:\Documents and Settings\SeptumPC\Desktop\lingual2.jpg$

Lingual teknikle uygulanan ortodonti tedavisinde braket dediğimiz metal bağlantı parçaları ve teller dişlerin dil ve damağa bakan bölgelerine yerleştirilir; Dolayısıyla tedavi süresince diş telleriniz dışarıdan görünmez .

tellerin ilk uygulandığı hafta dişlerin ilk hareketlerinden dolayı hafif rahatsızlığınız olabilir fakat basit bir ağrıkesici ilk alışma günlerinde size yardımcı olacaktır

Lingual ortodontik tedavi için hazırlanan braketler özel olarak yuvarlatılmış bir dizayna sahiptir.İlk günlerde alışma sürecinde biraz sıkıntı olmakla birlikte kısa zamanda alışılıyor.Alışana kadar rahatsızlık veren kısmları rahatlatmak için yumuşak mumlar verilebilmektedir. Konuşmanız İlk zamanlar biraz etkilense de kısa zamanda her türlü farklılığa alışmış oluyorsunuz.Tedavi süresi değişmese de lingual tekniğin uygulanma ve hazırlığı aşamasındaki zorluklar ister istemez fiyata olumsuz olarak yansıyor