- Altıncı hastalık nedir?
Altıncı hastalık (ekzantem subitum, roseola infantum) bulaşıcı bir viral döküntülü hastalıktır. Etken herpes virüs ailesinden sıklıkla human herpes virus- 6 (HHV-6), daha nadiren de human herpes virus- 7 (HHV-7)’dir. Her mevsimde görülebilir ancak ilkbahar ve sonbaharda sıklığı artar.
- Altıncı hastalık çocuklarda hangi yaş grubunda görülür?
Altıncı hastalık sıklıkla 6 ay - 2 yaş arası çocukları etkiler. İki yaşını doldurmuş çocukların en az %95’i virüs ile enfekte olur ancak döküntü sadece 1/3’ünde gelişir.
- Altıncı hastalık nasıl bulaşır?
Bulaş, enfekte kişilerin sekresyonları ile olur. Enfekte kişiyle direk temas (öpme, sarılma), sekresyonlarının solunması (öksürük, hapşırık) veya temas ettiği yüzeyler aracılığıyla bulaşır.
- Altıncı hastalık belirtileri nelerdir?
Virüs vücuda alındıktan sonra belirtilerin ortaya çıkması (kuluçka dönemi) 5-15 gün sürer. Bulaştırıcılık, ateşli dönem boyunca ve ateş düştükten 1-2 gün sonrasına kadar devam eder. Yaklaşık 3-5 gün devam eden ateş (sıklıkla > 39,5℃) ve ateş düştükten 12-24 saat sonra başlayan döküntü görülür. Döküntünün çıkmasıyla bulaş riski biter. Döküntü sıklıkla gövde ve boyundan başlar, ardından yüz, kol ve bacaklara yayılır. Çapı 2-3 mm, pembe-kırmızı ve basmakla solan döküntüler 1-2 gün içinde kaybolur. Ateş ve döküntü dışında iştahsızlık, huzursuzluk, hafif ishal, hafif öksürük ve burun akıntısı, göz kapaklarında ve boyundaki lenf bezlerinde şişlik gibi hastalığa özgül olmayan bulgular görülebilir.
- Altıncı tanısı nasıl konulur?
Altıncı hastalıkta birkaç gün devam eden yüksek ateş sonrası ortaya çıkan döküntü ve muayenede herhangi bir enfeksiyon odağının olmaması tanının rahatlıkla klinik olarak konulmasını sağlar. Bağışıklık sistemi ile ilgili önemli bir hastalığı olan veya ciddi komplikasyon gelişen çocuklarda, tanının laboratuvar olarak kesinleştirilmesi gerekebilir. Tam kan sayımında lökosit yani beyaz küre değerinde düşüklük sık görülür ve geçicidir. Kesin tanısı kanda serolojik olarak HHV-6/7 özgü Ig M tipinde antikorların saptanmasıyla konulur.
- Altıncı hastalık nasıl tedavi edilir?
Viral bir enfeksiyon olduğu için altıncı hastalığın etkene yönelik tedavisi yoktur. Bu yüzden tedavi destekleyicidir ve ateş düşürücü, istirahat ve yeterli sıvı alımı yeterlidir.
- Altıncı hastalığın seyri nasıldır? Komplikasyonları nelerdir?
Altıncı hastalık hemen daima çok iyi seyirlidir ve hastalık sonrası ömür boyu kalıcı bağışıklık kazanılır. Hastalığı geçiren çocukların %10-15’inde febril konvülsiyon (ateşli havale) görülür. Daha nadiren görülen komplikasyonlar olan ensefalit (beyin dokusu iltihabı), hepatit (karaciğer iltihabı) ve miyokardit (kalp kasının iltihabı) sıklıkla bağışıklık sistemi hastalığı olan çocuklarda ortaya çıkar.
- Altıncı hastalıktan korunma yöntemleri nelerdir?
Altıncı hastalığın aşısı yoktur. Her enfeksiyon hastalığında olduğu gibi el yıkama ve ateşli çocukların kreşe gönderilmemesi gibi önlemlerin dikkate alınması bir miktar koruma sağlayabilir ancak doğada yaygın olarak bulunan bir enfeksiyon etkeni olması ve aşısının bulunmaması sebebiyle korunma yöntemleri çoğu kez yetersiz kalır.
Doç Dr. Nisa Eda Çullas İlarslan
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
